9. Sınıf - 🔬 Fizik 2. Ünite: Hareket ve Kuvvet – Deneyler ve Uygulamalar

[Administrator]

1️⃣ Eylemsizlik Yasası Deneyi (Newton'un Birinci Yasası)
Amaç:
Eylemsizlik yasasını gözlemlemek. Bir cismin durgunluk durumunu değiştirmek için dış bir kuvvet uygulanması gerektiğini gözlemlemek.

Malzemeler:

Bir tekerlekli kutu
Yumuşak bir halı
İp
Düz bir yüzey
Yapılışı:

Kutu, halının üzerine yerleştirilir ve ip kutuya bağlanır.
Kutunun halının üzerinde durması sağlanır.
İp çekilerek kutu hareket ettirilir.
Kutunun hareket etmesi için yeterli kuvvet uygulanır.
Kutunun hareketi gözlemlenir ve bir dış kuvvet etkisi olmadığı sürece kutunun hareket etmeyeceği açıklanır.
Sonuç:
Bu deney, dış bir kuvvet etkisi olmadığı sürece cismin hareketsiz kalacağını veya sabit hızla hareket etmeye devam edeceğini gösterir. (Eylemsizlik yasası)

2️⃣ Hız ve İvme Deneyi
Amaç:
Bir cismin hız değişimini ve ivme kavramını gözlemlemek.

Malzemeler:

Bir cetvel
Bir masa
Bir top
Kronometre
Yapılışı:

Top, düz bir masa yüzeyine yerleştirilir.
Top serbest bırakılır ve hızlanmaya başlar.
Topun belirli mesafeleri kat etme süreleri kaydedilir.
Hız ve ivme hesaplanarak, cismin ivmesinin nasıl arttığı gözlemlenir.
Sonuç:
Topun hızındaki değişim ölçülür. Hız arttıkça ivme kavramı daha net anlaşılır. İvme, hızın zamanla nasıl değiştiğini gösterir.

3️⃣ Kuvvet ve Hareket Deneyi (Newton'un İkinci Yasası)
Amaç:
Kuvvet, kütle ve ivme arasındaki ilişkiyi gözlemlemek.

Malzemeler:

Farklı kütlelerden 2 top (biri büyük, biri küçük)
İp
Düz bir zemin
Düzgün bir yüzey
Yapılışı:

Aynı kuvvet uygulayarak her iki topu farklı hızlarda hareket ettirin.
Küçük top daha hızlı hareket ederken, büyük top daha yavaş hareket eder.
Kütlesi daha büyük olan topa daha fazla kuvvet uygulanırsa, hızının daha fazla artacağı gözlemlenir.
Sonuç:
Newton'un ikinci yasasına göre, bir cisme uygulanan kuvvet ile cismin ivmesi doğru orantılıdır. Yani, aynı kuvvet uygulandığında, kütlesi küçük olan cisim daha büyük ivme alır.

4️⃣ Sürtünme Kuvveti Deneyi
Amaç:
Sürtünme kuvvetinin hareket üzerindeki etkisini gözlemlemek.

Malzemeler:

Bir masa
Farklı yüzeyler (pürüzlü ve düzgün yüzey)
Bir kutu
Terazi
Yapılışı:

Kutu, pürüzlü yüzey üzerinde hareket ettirilir ve harekete karşı gösterilen direnç gözlemlenir.
Aynı kutu, düzgün yüzeyde hareket ettirilir ve farklar gözlemlenir.
Kutuya uygulanan kuvvet ölçülür ve sürtünme kuvvetinin etkisi değerlendirilir.
Sonuç:
Sürtünme kuvveti, hareketin ters yönünde etki eder ve pürüzlü yüzeylerde daha fazla sürtünme kuvveti bulunur.

5️⃣ Serbest Düşüş Deneyi
Amaç:
Serbest düşüşteki hız artışını gözlemlemek.

Malzemeler:

Zamanlayıcı
Farklı ağırlıklara sahip cisimler (büyük bir top, küçük bir top)
Yapılışı:

Her iki top aynı yükseklikten serbest bırakılır.
Topların yere düşüş süreleri ölçülür.
Her iki top da aynı hızla yere düşer, çünkü serbest düşüşte tüm cisimler aynı ivme ile düşer (g = 9.8 m/s²).
Sonuç:
Serbest düşüşte cisimlerin ağırlıkları fark etmez, hepsi aynı ivme ile düşer.