📌 Bu yazılı soruları, MEB 2024 müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Kavrama, uygulama ve yorum sorularını içermektedir.

🔹 A) Çoktan Seçmeli Sorular (Her biri 5 puan)
1) Aşağıdakilerden hangisi vektörel bir büyüklüktür?
A) Kütle
B) Hız
C) Enerji
D) Zaman

📌 Cevap: B) Hız

2) Newton'un 1. yasası hangi kavramla ilişkilidir?
A) İvme
B) Eylemsizlik
C) Kuvvet
D) Momentum

📌 Cevap: B) Eylemsizlik

3) Bir cisim 3 m/s² ivme ile hızlanıyorsa ve kütlesi 4 kg ise, üzerine etki eden net kuvvet kaç Newton'dur?
A) 12 N
B) 7 N
C) 3 N
D) 4 N

📌 Çözüm: F = m × a = 4 × 3 = 12 N

📌 Cevap: A) 12 N

4) Aşağıdakilerden hangisi skaler bir büyüklüktür?
A) Kuvvet
B) İvme
C) Hız
D) Kütle

📌 Cevap: D) Kütle

5) Hareket halindeki bir cismin hızının zamanla değişmesi aşağıdaki kavramlardan hangisini açıklar?
A) İvme
B) Yer değiştirme
C) Kuvvet
D) Kütle

📌 Cevap: A) İvme

🔹 B) Boşluk Doldurma Soruları (Her biri 5 puan)
6) Hareket halindeki bir cismin yönü ve büyüklüğü değişmeyen hızına ______________ denir.
📌 Cevap: Sabit hız

7) Newton'un 2. yasasına göre, net kuvvetin formülü ______________ şeklinde ifade edilir.
📌 Cevap: F = m × a

______________ büyüklüklerin hem büyüklüğü hem de yönü vardır.
📌 Cevap: Vektörel

9) Hızın birimi ______________, ivmenin birimi ______________'dir.
📌 Cevap: m/s – m/s²

10) Newton'un 3. yasasına göre, her etkiye karşı ______________ büyüklükte ve ______________ yönde bir tepki kuvveti oluşur.
📌 Cevap: Eşit – Zıt

🔹 C) Doğru-Yanlış Soruları (Her biri 5 puan)
📌 (Doğru ise "D", yanlış ise "Y" yazınız.)

11) ( ) Newton'un 1. yasası, cisimlerin dış kuvvet olmadan hareketini değiştiremediğini söyler.
📌 Doğru (D)

12) ( ) Skaler büyüklüklerin yönü vardır.
📌 Yanlış (Y)

13) ( ) Vektörler yalnızca büyüklük ile ifade edilir.
📌 Yanlış (Y)

14) ( ) Bileşke kuvvet sıfırsa, cisim dengededir.
📌 Doğru (D)

15) ( ) İvme, bir cismin hız değişiminin zamanla oranıdır.
📌 Doğru (D)

🔹 D) Klasik Sorular (Her biri 10 puan)
16) Newton'un Hareket Yasalarını açıklayınız ve her biri için birer günlük yaşam örneği veriniz.

📌 Cevap:
✔ 1. Yasa (Eylemsizlik): Cisimler dış kuvvet olmadıkça hareket durumlarını korur.
Örnek: Arabada ani fren yapınca öne savrulmamız.

✔ 2. Yasa (F = m × a): Kuvvet, kütle ve ivme ile doğru orantılıdır.
Örnek: Hafif bir topa vurunca daha hızlı gitmesi.

✔ 3. Yasa (Etki-Tepki): Her kuvvetin zıt yönde eşit büyüklükte bir tepki kuvveti vardır.
Örnek: Balondan hava çıkarken ters yönde hareket etmesi.

17) Hareket ve hız kavramlarını açıklayarak farklarını belirtiniz.

📌 Cevap:
✔ Hareket: Bir cismin belirli bir referans noktasına göre konum değiştirmesidir.
✔ Hız: Cismin birim zamandaki yer değiştirme miktarıdır.
✔ Fark: Hareket genel bir kavramken, hız hareketin sayısal bir ifadesidir.

18) 5 kg kütleli bir cisim, 20 N'lik kuvvet ile çekildiğinde ivmesi kaç m/s² olur?

📌 Çözüm:
✔ F = m × a
✔ 20 = 5 × a
✔ a = 4 m/s²

📌 Cevap: 4 m/s²

19) 10 saniyede 300 metre yol alan bir aracın ortalama hızı kaç m/s'dir?

📌 Çözüm:
✔ Hız = Yol / Zaman
✔ V = 300 / 10 = 30 m/s

📌 Cevap: 30 m/s

20) 6 N sağa ve 4 N sola etki eden kuvvetlerin bileşkesi kaç Newton'dur?

📌 Çözüm:
✔ F_b = |F₁ - F₂|
✔ F_b = |6 - 4| = 2 N sağa

📌 Cevap: 2 N sağa

🔹 PUANLAMA TABLOSU:
A) Çoktan Seçmeli: 5 soru x 5 puan = 25 Puan
B) Boşluk Doldurma: 5 soru x 5 puan = 25 Puan
C) Doğru-Yanlış: 5 soru x 5 puan = 25 Puan
D) Klasik Sorular: 5 soru x 10 puan = 25 Puan
Toplam: 100 Puan

Bu soru bankası, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Kavrama, uygulama ve yorum sorularını içermektedir.

📖 BÖLÜM 1: ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR (Her soru 5 puan)
1) Dalga nedir?
A) Maddeyi hareket ettiren kuvvettir.
B) Sadece katı ortamda yayılan bir hareket türüdür.
C) Enerjinin bir ortamda yayılmasını sağlayan periyodik hareketlerdir.
D) Sadece sesin yayılmasını sağlayan bir mekanizmadır.

📌 Cevap: C) Enerjinin bir ortamda yayılmasını sağlayan periyodik hareketlerdir.

2) Hangi dalga boşlukta yayılabilir?
A) Ses dalgaları
B) Su dalgaları
C) Elektromanyetik dalgalar
D) Deprem dalgaları

📌 Cevap: C) Elektromanyetik dalgalar

3) Dalganın hız formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) v = f × λ
B) v = m × a
C) v = Q × t
D) v = W / t

📌 Cevap: A) v = f × λ

4) Sesin en hızlı yayıldığı ortam aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gaz
B) Sıvı
C) Katı
D) Boşluk

📌 Cevap: C) Katı

5) 5 Hz frekansa sahip bir dalganın dalga boyu 4 m ise hızı kaç m/s'dir?
A) 10 m/s
B) 15 m/s
C) 20 m/s
D) 25 m/s

📌 Çözüm:
✔ Dalga Hızı Formülü: v = f × λ
✔ v = 5 × 4 = 20 m/s

📌 Cevap: C) 20 m/s

📖 BÖLÜM 2: BOŞLUK DOLDURMA SORULARI (Her soru 5 puan)
6) Dalganın bir tam titreşim yapması için geçen süreye ______________ denir.
📌 Cevap: Periyot

7) Ses dalgaları ______________ dalgalardır ve yayılmaları için maddesel ortama ihtiyaç duyarlar.
📌 Cevap: Boyuna

______________ dalgalar, boşlukta yayılabilir ve ışık bu tür dalgalara örnektir.
📌 Cevap: Elektromanyetik

9) Dalganın tepesi ile çukuru arasındaki mesafe ______________ olarak adlandırılır.
📌 Cevap: Genlik

10) Dalga hızı formülü ______________ şeklindedir.
📌 Cevap: v = f × λ

📖 BÖLÜM 3: DOĞRU-YANLIŞ SORULARI (Her soru 5 puan)
📌 (Doğru ise "D", yanlış ise "Y" yazınız.)

11) ( ) Elektromanyetik dalgalar boşlukta yayılabilir.
📌 Doğru (D)

12) ( ) Su dalgaları sadece boyuna dalga olarak yayılır.
📌 Yanlış (Y) (Su dalgaları hem enine hem de boyuna dalga özellikleri gösterir.)

13) ( ) Ses dalgaları enine dalgalardır.
📌 Yanlış (Y) (Ses dalgaları boyuna dalgalardır.)

14) ( ) Işık dalgaları, ses dalgalarından daha hızlı yayılır.
📌 Doğru (D)

15) ( ) Dalga hızı ortam değiştirildiğinde değişebilir.
📌 Doğru (D)

📖 BÖLÜM 4: KLASİK SORULAR (Her soru 10 puan)
16) Dalga türlerini açıklayarak her birine birer örnek veriniz.

📌 Cevap:
✔ Mekanik Dalgalar: Yayılmak için maddesel ortama ihtiyaç duyan dalgalardır.
Örnek: Ses dalgaları, su dalgaları.

✔ Elektromanyetik Dalgalar: Boşlukta yayılabilen dalgalardır.
Örnek: Radyo dalgaları, ışık dalgaları.

✔ Enine Dalgalar: Titreşim yönü, yayılma yönüne diktir.
Örnek: Işık dalgaları, su dalgaları.

✔ Boyuna Dalgalar: Titreşim yönü, yayılma yönüyle paraleldir.
Örnek: Ses dalgaları.

17) Dalga boyu, frekans ve hız arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

📌 Cevap:
✔ Dalga hızı, frekans ve dalga boyu ile doğru orantılıdır.
✔ Dalga Hızı Formülü: v = f × λ
✔ v: Dalganın hızı (m/s)
✔ f: Frekans (Hz)
✔ λ: Dalga boyu (m)

18) 8 Hz frekansa sahip bir dalganın dalga boyu 3 m ise dalga hızı kaç m/s olur?

📌 Çözüm:
✔ v = f × λ
✔ v = 8 × 3 = 24 m/s

📌 Cevap: 24 m/s

19) Su dalgalarının günlük hayatta görülen üç örneğini yazınız.

📌 Cevap:
✔ Gölde oluşan dalgalar.
✔ Denizde kıyıya çarpan dalgalar.
✔ Bir taş suya atıldığında yayılan dalgalar.

20) Sesin yayılmasını etkileyen faktörleri açıklayınız.

📌 Cevap:
✔ Ortamın yoğunluğu: Ses, katılarda en hızlı, gazlarda en yavaş yayılır.
✔ Ortamın sıcaklığı: Sıcaklık arttıkça sesin yayılma hızı artar.
✔ Ortamın esnekliği: Daha esnek ortamlar sesi daha hızlı iletir.

📖 PUANLAMA TABLOSU:
BÖLÜM 1 (Çoktan Seçmeli): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 2 (Boşluk Doldurma): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 3 (Doğru-Yanlış): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 4 (Klasik Sorular): 5 soru x 10 puan = 25 Puan
Toplam: 100 Puan

Bu soru bankası, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Kavrama, uygulama ve yorum sorularını içermektedir.

📖 BÖLÜM 1: ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR (Her soru 5 puan)
1) Elektrik yükünün birimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Newton
B) Coulomb
C) Joule
D) Volt

📌 Cevap: B) Coulomb

2) Aşağıdakilerden hangisi negatif (-) yüklüdür?
A) Proton
B) Nötron
C) Elektron
D) Atom çekirdeği

📌 Cevap: C) Elektron

3) Coulomb Kanunu'na göre elektriksel kuvvet hangi değişkenlerle doğru orantılıdır?
A) Yük miktarı ve yükler arası mesafe
B) Sadece yük miktarı
C) Sadece yükler arası mesafe
D) Yüklerin çarpımıyla

📌 Cevap: D) Yüklerin çarpımıyla

4) Elektriksel alanın yönü nasıl belirlenir?
A) Negatif yüke doğrudur.
B) Pozitif yükten negatif yüke doğrudur.
C) Yüklerin büyüklüğüne bağlıdır.
D) Yalnızca nötr cisimler için hesaplanır.

📌 Cevap: B) Pozitif yükten negatif yüke doğrudur.

5) Bir devrede 12 V gerilim ve 3 Ω direnç varsa, devreden geçen akım kaç Amper'dir?
A) 3 A
B) 4 A
C) 6 A
D) 9 A

📌 Çözüm:
✔ Ohm Kanunu: V = I × R
✔ I = V / R = 12 / 3 = 4 A

📌 Cevap: B) 4 A

📖 BÖLÜM 2: BOŞLUK DOLDURMA SORULARI (Her soru 5 puan)
6) Aynı cins yükler birbirini ______________, zıt yükler ise birbirini ______________.
📌 Cevap: İter – Çeker

7) Elektrik alan çizgileri, ______________ yükten çıkar ve ______________ yüke doğru yönelir.
📌 Cevap: Pozitif – Negatif

Direncin birimi ______________ olup, sembolü ______________'dır.
📌 Cevap: Ohm – Ω

9) Bir elektrik akımı kaynağının voltajı ______________ ile ölçülür.
📌 Cevap: Voltmetre

10) Manyetik alanı oluşturan temel etken ______________ hareketidir.
📌 Cevap: Elektronların

📖 BÖLÜM 3: DOĞRU-YANLIŞ SORULARI (Her soru 5 puan)
📌 (Doğru ise "D", yanlış ise "Y" yazınız.)

11) ( ) Elektriksel kuvvet, yüklerin büyüklüğü arttıkça azalır.
📌 Yanlış (Y)

12) ( ) Bir devrede akımın yönü, negatif yüklerden pozitif yüke doğrudur.
📌 Yanlış (Y) (Akımın yönü pozitif yükten negatife doğrudur.)

13) ( ) Direnç, bir iletkenin elektrik akımına karşı gösterdiği zorluktur.
📌 Doğru (D)

14) ( ) Mıknatısın en güçlü olduğu yerler kutuplarıdır.
📌 Doğru (D)

15) ( ) Akım birimi Volt'tur.
📌 Yanlış (Y) (Akım birimi Amper'dir.)

📖 BÖLÜM 4: KLASİK SORULAR (Her soru 10 puan)
16) Coulomb Kanunu'nu açıklayın ve formülünü yazınız.

📌 Cevap:
🔹 Coulomb Kanunu, iki noktasal yük arasındaki elektriksel kuvveti belirler.
✔ Formül: F = k × (q₁ × q₂) / r²
✔ k: Coulomb sabiti (9 × 10⁹ N·m²/C²)
✔ q₁, q₂: Yük miktarları (C)
✔ r: Yükler arası mesafe (m)

17) Ohm Kanunu nedir? Açıklayarak formülünü yazınız.

📌 Cevap:
🔹 Ohm Kanunu, bir devredeki gerilim, akım ve direnç arasındaki ilişkiyi açıklar.
✔ Formül: V = I × R
✔ V: Gerilim (Volt)
✔ I: Akım (Amper)
✔ R: Direnç (Ohm, Ω)

18) 6 Ω'luk bir direnç üzerinden geçen akım 2 A ise, gerilim kaç Volt'tur?

📌 Çözüm:
✔ Ohm Kanunu: V = I × R
✔ V = 2 × 6 = 12 V

📌 Cevap: 12 V

19) Manyetik alan nedir? Günlük hayattan iki örnek veriniz.

📌 Cevap:
🔹 Manyetik alan, hareket eden elektrik yüklerinin oluşturduğu alandır.
✔ Örnek 1: Dünya'nın manyetik alanı pusula iğnesini yönlendirir.
✔ Örnek 2: Mıknatıslar, demir parçalarını çeker.

20) 10 C'luk bir yük, 5 saniyede bir noktadan geçerse akım kaç A olur?

📌 Çözüm:
✔ Elektrik Akımı Formülü: I = Q / t
✔ I = 10 / 5 = 2 A

📌 Cevap: 2 A

📖 PUANLAMA TABLOSU:
BÖLÜM 1 (Çoktan Seçmeli): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 2 (Boşluk Doldurma): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 3 (Doğru-Yanlış): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 4 (Klasik Sorular): 5 soru x 10 puan = 25 Puan
Toplam: 100 Puan

Bu soru bankası, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Kavrama, uygulama ve yorum sorularını içermektedir.

📖 BÖLÜM 1: ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR (Her soru 5 puan)
1) Aşağıdakilerden hangisi mekanik enerji türlerinden biridir?
A) Isı enerjisi
B) Kimyasal enerji
C) Kinetik enerji
D) Elektrik enerjisi

📌 Cevap: C) Kinetik enerji

2) Bir cismin yüksekliği arttıkça hangi enerji türü artar?
A) Kinetik enerji
B) Potansiyel enerji
C) Elektrik enerjisi
D) Isı enerjisi

📌 Cevap: B) Potansiyel enerji

3) Kinetik enerji formülü aşağıdakilerden hangisidir?
A) E_k = m × g × h
B) E_k = (1/2) × m × v²
C) E_k = P × t
D) E_k = Q × m

📌 Cevap: B) E_k = (1/2) × m × v²

4) Bir cisim 10 m yükseklikten serbest bırakıldığında yere çarptığında hangi enerji türü en fazladır?
A) Kinetik enerji
B) Potansiyel enerji
C) Elektrik enerjisi
D) Kimyasal enerji

📌 Cevap: A) Kinetik enerji

5) 3 kg kütleli bir cismin 4 m/s hızla hareket ederken sahip olduğu kinetik enerji kaç J'dür?
A) 8 J
B) 12 J
C) 16 J
D) 24 J

📌 Çözüm:
✔ E_k = (1/2) × m × v²
✔ E_k = (1/2) × 3 × 4²
✔ E_k = 24 J

📌 Cevap: D) 24 J

📖 BÖLÜM 2: BOŞLUK DOLDURMA SORULARI (Her soru 5 puan)
6) Bir cismin hareketinden dolayı sahip olduğu enerjiye ______________ denir.
📌 Cevap: Kinetik enerji

7) Mekanik enerji, ______________ ve ______________ enerjinin toplamıdır.
📌 Cevap: Kinetik – Potansiyel

Termal dengeye ulaşan iki maddenin ______________ eşittir.
📌 Cevap: Sıcaklıkları

9) Isı bir enerji türüdür ve birimi ______________'dir.
📌 Cevap: Joule (J)

10) Bir maddenin hal değişimi sırasında sıcaklığı değişmez, ancak ______________ alır ya da verir.
📌 Cevap: Gizli ısı

📖 BÖLÜM 3: DOĞRU-YANLIŞ SORULARI (Her soru 5 puan)
📌 (Doğru ise "D", yanlış ise "Y" yazınız.)

11) ( ) Kinetik enerji kütle ve hız ile doğru orantılıdır.
📌 Doğru (D)

12) ( ) Potansiyel enerji yalnızca cismin kütlesine bağlıdır.
📌 Yanlış (Y) (Ayrıca yüksekliğe ve yerçekimi ivmesine de bağlıdır.)

13) ( ) Isı, sıcaklığı yüksek maddeden düşük olana doğru akar.
📌 Doğru (D)

14) ( ) Hal değişimi sırasında maddenin sıcaklığı değişir.
📌 Yanlış (Y) (Hal değişimi sırasında sıcaklık sabittir.)

15) ( ) Elektrik enerjisi mekanik enerjiye dönüşebilir.
📌 Doğru (D)

📖 BÖLÜM 4: KLASİK SORULAR (Her soru 10 puan)
16) Kinetik enerji nedir? Formülünü yazıp açıklayınız.

📌 Cevap:
🔹 Kinetik enerji (E_k), bir cismin hareketinden dolayı sahip olduğu enerjidir.
✔ Formülü: E_k = (1/2) × m × v²
✔ m: Kütle (kg), v: Hız (m/s)

17) Potansiyel enerji nelere bağlıdır? Açıklayınız.

📌 Cevap:
✔ Potansiyel enerji (E_p), bir cismin konumuna bağlı olarak sahip olduğu enerjidir.
✔ E_p = m × g × h
✔ Bağlı olduğu faktörler:
🔹 Kütle (m)
🔹 Yükseklik (h)
🔹 Yerçekimi ivmesi (g)

18) 5 kg kütleli bir cisim 8 m yüksekteyse, potansiyel enerjisi kaç Joule'dür? (g = 9.8 m/s²)

📌 Çözüm:
✔ E_p = m × g × h
✔ E_p = 5 × 9.8 × 8
✔ E_p = 392 J

📌 Cevap: 392 J

19) Isı ve sıcaklık arasındaki farkı yazınız.

📌 Cevap:
✔ Isı (Q): Enerji türüdür, birimi Joule (J)'dir.
✔ Sıcaklık (T): Bir maddenin taneciklerinin ortalama hareket enerjisidir, birimi Kelvin (K) veya Santigrat (°C)'dir.
✔ Isı aktarılabilir, ancak sıcaklık bir maddeye aktarılamaz.

20) 2 kg suyun sıcaklığı 20°C'den 80°C'ye çıkması için kaç Joule ısı gereklidir? (c = 4180 J/kg°C)

📌 Çözüm:
✔ Q = m × c × ΔT
✔ Q = 2 × 4180 × (80 - 20)
✔ Q = 2 × 4180 × 60
✔ Q = 501.600 J

📌 Cevap: 501.600 J

📖 PUANLAMA TABLOSU:
BÖLÜM 1 (Çoktan Seçmeli): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 2 (Boşluk Doldurma): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 3 (Doğru-Yanlış): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 4 (Klasik Sorular): 5 soru x 10 puan = 25 Puan
Toplam: 100 Puan

Bu soru bankası, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Kavrama, uygulama ve yorum sorularını içermektedir.

📖 BÖLÜM 1: ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR (Her soru 5 puan)
1) Basınç ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Basınç birimi Newton'dur.
B) Basınç yüzey alanı arttıkça artar.
C) Basınç, kuvvetin birim alana düşen miktarıdır.
D) Katılarda basınç tüm yönlere eşit olarak yayılır.

📌 Cevap: C) Basınç, kuvvetin birim alana düşen miktarıdır.

2) Aşağıdakilerden hangisi sıvı basıncını artırmaz?
A) Sıvının yoğunluğunu artırmak
B) Kabın şeklini değiştirmek
C) Sıvının yüksekliğini artırmak
D) Yerçekimi ivmesini artırmak

📌 Cevap: B) Kabın şeklini değiştirmek.

3) Açık hava basıncı ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Açık hava basıncı her noktada aynıdır.
B) Deniz seviyesinden yukarı çıkıldıkça basınç artar.
C) Açık hava basıncı, hava moleküllerinin ağırlığı nedeniyle oluşur.
D) Açık hava basıncını ilk kez Newton keşfetmiştir.

📌 Cevap: C) Açık hava basıncı, hava moleküllerinin ağırlığı nedeniyle oluşur.

4) Kaldırma kuvveti hangi fizik kanunu ile açıklanır?
A) Coulomb Kanunu
B) Arşimet İlkesi
C) Newton'un 2. Yasası
D) Ohm Kanunu

📌 Cevap: B) Arşimet İlkesi

5) 2 m derinliğindeki bir suyun tabanına yaptığı basınç kaç Pa'dır?
(Suyun yoğunluğu: 1000 kg/m³, g = 9.8 m/s²)

A) 19.600 Pa
B) 9.800 Pa
C) 39.200 Pa
D) 4.900 Pa

📌 Çözüm: P = h × d × g
✔ P = 2 × 1000 × 9.8 = 19.600 Pa

📌 Cevap: A) 19.600 Pa

📖 BÖLÜM 2: BOŞLUK DOLDURMA SORULARI (Her soru 5 puan)
6) Basıncın birimi ______________ olup, Pascal (Pa) ile gösterilir.
📌 Cevap: Newton/metrekare (N/m²)

7) Sıvı basıncı sıvının ______________, ______________ ve ______________ bağlıdır.
📌 Cevap: Yoğunluğu, yüksekliği, yerçekimi ivmesi

Açık hava basıncını ölçen cihaza ______________ denir.
📌 Cevap: Barometre

9) Kaldırma kuvveti, ______________ ilkesine göre hesaplanır.
📌 Cevap: Arşimet

10) Bir cismin yoğunluğu sıvının yoğunluğundan küçükse, cisim ______________.
📌 Cevap: Yüzer

📖 BÖLÜM 3: DOĞRU-YANLIŞ SORULARI (Her soru 5 puan)
📌 (Doğru ise "D", yanlış ise "Y" yazınız.)

11) ( ) Sıvı basıncı kabın şekline bağlıdır.
📌 Yanlış (Y)

12) ( ) Açık hava basıncı, Torricelli tarafından keşfedilmiştir.
📌 Doğru (D)

13) ( ) Suya tamamen batmış bir cisim, kaldırma kuvvetine maruz kalmaz.
📌 Yanlış (Y) (Cisim batsa bile kaldırma kuvveti etki eder.)

14) ( ) Gazlar her yöne basınç uygular.
📌 Doğru (D)

15) ( ) Kaldırma kuvveti, taşırılan sıvının ağırlığına eşittir.
📌 Doğru (D)

📖 BÖLÜM 4: KLASİK SORULAR (Her soru 10 puan)
16) Basınç nedir? Formülü ve birimi ile açıklayınız.

📌 Cevap:
🔹 Basınç (P), kuvvetin birim yüzeye düşen miktarıdır.
✔ Formülü: P = F / A
✔ Birimi: Pascal (Pa) veya Newton/metrekare (N/m²)

17) Açık hava basıncı günlük hayatta hangi olayları açıklar? İki örnek veriniz.

📌 Cevap:
✔ Dağcıların yükseklere çıktıkça nefes almakta zorlanması.
✔ Şırınga ile sıvı çekilmesi, açık hava basıncı nedeniyle olur.

18) Bir cisim suya batırıldığında hangi durumlarda yüzer, batar veya askıda kalır? Açıklayınız.

📌 Cevap:
✔ Cismin yoğunluğu sıvının yoğunluğundan küçükse → Yüzer.
✔ Cismin yoğunluğu sıvının yoğunluğuna eşitse → Askıda kalır.
✔ Cismin yoğunluğu sıvının yoğunluğundan büyükse → Batar.

19) Kaldırma kuvveti nasıl hesaplanır? Bir örnekle açıklayınız.

📌 Cevap:
✔ F_k = d_sıvı × V_batan × g
✔ Örnek: 3 m³ hacimli bir cisim, suya tamamen batarsa kaldırma kuvveti kaç N olur?
✔ Çözüm: F_k = 1000 × 3 × 9.8 = 29.400 N

📌 Cevap: 29.400 N

20) 15 cm yüksekliğinde cıva sütunu, tabana kaç Pascal basınç uygular? (d = 13.600 kg/m³, g = 9.8 m/s²)

📌 Çözüm:
✔ P = h × d × g
✔ P = 0.15 × 13.600 × 9.8
✔ P = 19.992 Pa ≈ 20.000 Pa

📌 Cevap: 20.000 Pa

📖 PUANLAMA TABLOSU:
BÖLÜM 1 (Çoktan Seçmeli): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 2 (Boşluk Doldurma): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 3 (Doğru-Yanlış): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 4 (Klasik Sorular): 5 soru x 10 puan = 25 Puan
Toplam: 100 Puan

Bu soru bankası, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Kavrama, uygulama ve yorum sorularını içermektedir.

📖 BÖLÜM 1: ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR (Her soru 5 puan)
1) Aşağıdakilerden hangisi vektörel bir büyüklüktür?
A) Kütle
B) Hız
C) Enerji
D) Zaman

📌 Cevap: B) Hız (Hızın yönü ve büyüklüğü vardır.)

2) Bir cismin konumu nasıl ifade edilir?
A) Başlangıç noktasına göre belirlenen uzaklık
B) Cismin hareket yönü
C) Cismin aldığı toplam yol
D) Cismin hızının değişimi

📌 Cevap: A) Başlangıç noktasına göre belirlenen uzaklık

3) Hareketlinin birim zamanda aldığı yol aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hız
B) İvme
C) Konum
D) Yer değiştirme

📌 Cevap: A) Hız

4) Newton'un 1. yasasına göre, cisimlerin hareketini değiştiren temel etken nedir?
A) Kütle
B) Kuvvet
C) Hız
D) Zaman

📌 Cevap: B) Kuvvet

5) 3 m/s² ivme ile hızlanan 2 kg'lık bir cisme etki eden net kuvvet kaç Newton'dur?
A) 3 N
B) 6 N
C) 9 N
D) 12 N

📌 Cevap: B) 6 N (F = m × a = 2 × 3 = 6 N)

📖 BÖLÜM 2: BOŞLUK DOLDURMA SORULARI (Her soru 5 puan)
6) Kuvvetin birimi ______________ olup, sembolü "N"dir.
📌 Cevap: Newton

7) Hareket eden cisimlerin hız değişimine ______________ denir.
📌 Cevap: İvme

Skaler büyüklükler yalnızca ______________ içerirken, vektörel büyüklükler hem büyüklük hem de ______________ içerir.
📌 Cevap: Büyüklük – yön

9) Newton'un ikinci yasasına göre, kuvvetin formülü ______________ olarak ifade edilir.
📌 Cevap: F = m × a

10) Bir cismin aldığı toplam yolun, geçen zamana oranına ______________ denir.
📌 Cevap: Sürat

📖 BÖLÜM 3: DOĞRU-YANLIŞ SORULARI (Her soru 5 puan)
📌 (Doğru ise "D", yanlış ise "Y" yazınız.)

11) ( ) Vektörel büyüklüklerin yönü yoktur.
📌 Yanlış (Y)

12) ( ) Hareketli bir cismin hızı, yönü değişmediği sürece sabit kalır.
📌 Doğru (D)

13) ( ) Newton'un üçüncü yasasına göre, her kuvvete zıt yönde eşit büyüklükte bir tepki kuvveti oluşur.
📌 Doğru (D)

14) ( ) Kütle bir skaler büyüklüktür.
📌 Doğru (D)

15) ( ) Bir cismin net kuvveti sıfır ise, cisim ivmelenir.
📌 Yanlış (Y) (Net kuvvet sıfırsa cisim ya durur ya da sabit hızla hareket eder.)

📖 BÖLÜM 4: KLASİK SORULAR (Her soru 10 puan)
16) Skaler ve vektörel büyüklükler arasındaki farkı açıklayınız ve üçer örnek veriniz.

📌 Cevap:
🔹 Skaler Büyüklük: Yalnızca büyüklüğü olan niceliklerdir.
Örnekler: Kütle (kg), Zaman (s), Sıcaklık (°C).

🔹 Vektörel Büyüklük: Hem büyüklük hem de yönü olan niceliklerdir.
Örnekler: Hız (m/s), Kuvvet (N), İvme (m/s²).

17) Newton'un 3 hareket yasasını açıklayarak günlük hayattan birer örnek veriniz.

📌 Cevap:
🔹 1. Yasa (Eylemsizlik): Cisimler dış kuvvet olmadıkça hareket durumlarını korur.
Örnek: Otobüs aniden fren yaptığında yolcuların öne savrulması.

🔹 2. Yasa (F = m × a): Kuvvet, kütle ve ivme ile doğru orantılıdır.
Örnek: Hafif bir topa uygulanan kuvvet, ağır bir topa göre daha büyük ivme kazandırır.

🔹 3. Yasa (Etki-Tepki): Her etkiye karşı, eşit ve zıt bir tepki kuvveti vardır.
Örnek: Balonun havası boşalırken, balon ters yönde hareket eder.

18) Bileşke kuvvet nasıl bulunur? Bir örnekle açıklayınız.

📌 Cevap:
✔ Aynı yöndeki kuvvetler toplanır: F_b = F₁ + F₂
✔ Zıt yöndeki kuvvetler çıkarılır: F_b = |F₁ - F₂|

📌 Örnek:
5 N sağa ve 3 N sola kuvvet uygulanıyorsa bileşke kuvvet kaç N'dır?
✔ Çözüm: F_b = |5 - 3| = 2 N sağa

19) 2 kg kütleli bir cisme 8 N kuvvet uygulanıyor. Cismin ivmesi kaç m/s² olur?

📌 Çözüm:
✔ F = m × a
✔ 8 = 2 × a → a = 8 / 2 = 4 m/s²

📌 Cevap: 4 m/s²

20) 10 saniyede 200 metre yol alan bir aracın hızı kaç m/s'dir?

📌 Çözüm:
✔ Hız = Yol / Zaman
✔ V = 200 / 10 = 20 m/s

📌 Cevap: 20 m/s

📖 PUANLAMA TABLOSU:
BÖLÜM 1 (Çoktan Seçmeli): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 2 (Boşluk Doldurma): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 3 (Doğru-Yanlış): 5 soru x 5 puan = 25 Puan
BÖLÜM 4 (Klasik Sorular): 5 soru x 10 puan = 25 Puan
Toplam: 100 Puan

Bu özet, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Yazılı sınavda çıkabilecek tüm önemli konuları kapsamaktadır. Önemli formüller, kavramlar ve örnekler içeren eksiksiz bir kaynaktır.

📖 6.1. Dalga Nedir?
📌 Dalga, enerji taşıyan periyodik hareketlerdir.
📌 Maddenin titreşmesiyle oluşan dalgalara mekanik dalgalar, boşlukta yayılabilen dalgalara elektromanyetik dalgalar denir.

🔹 Dalga Türleri:
✔ Mekanik Dalgalar: Yayılmak için maddesel ortama ihtiyaç duyar. (Örnek: Su dalgaları, ses dalgaları)
✔ Elektromanyetik Dalgalar: Boşlukta yayılabilir. (Örnek: Radyo dalgaları, ışık, X-ışınları)

📌 Dalga Hareketi:
✔ Atma: Tek bir dalga hareketidir.
✔ Periyodik Dalga: Sürekli olarak oluşan dalgalardır.

📌 Günlük Hayattan Örnekler:
✔ Suya taş atıldığında oluşan halkalar.
✔ Radyo dalgalarının havada yayılması.

📖 6.2. Dalga Çeşitleri
🔹 Titreşim Yönüne Göre Dalga Türleri:
✔ Enine Dalgalar: Titreşim yönü, yayılma yönüne diktir. (Örnek: Su dalgaları, elektromanyetik dalgalar)
✔ Boyuna Dalgalar: Titreşim yönü, yayılma yönüne paraleldir. (Örnek: Ses dalgaları)

🔹 Yayılma Ortamına Göre Dalga Türleri:
✔ Mekanik Dalgalar: Ortam gereklidir. (Ses, deprem, su dalgaları)
✔ Elektromanyetik Dalgalar: Ortam gerekmez. (Işık, radyo dalgaları)

📌 Önemli Notlar:
✔ Ses boyuna dalgadır, ışık enine dalgadır.
✔ Su dalgaları hem enine hem boyuna dalga özelliği gösterir.

📖 6.3. Dalga Hareketi ve Dalga Büyüklükleri
📌 Dalga, hareket eden enerji taşıyan bir sistemdir.

🔹 Dalga Büyüklükleri:
✔ Dalga Boyu (λ): İki dalga tepesi veya çukuru arasındaki mesafe. Birim: m
✔ Periyot (T): Bir dalganın oluşma süresi. Birim: s
✔ Frekans (f): Birim zamanda oluşan dalga sayısı. Birim: Hz
✔ Genlik (A): Dalganın maksimum yüksekliği.
✔ Hız (v): Dalganın belirli bir ortamda yayılma hızı. Birim: m/s

📌 Dalga Hızı Formülü:
📌 v = λ × f
✔ v: Dalga hızı (m/s)
✔ λ: Dalga boyu (m)
✔ f: Frekans (Hz)

📌 Örnek:
✔ Dalga boyu 4 m, frekansı 5 Hz olan bir dalganın hızı kaç m/s'dir?
✔ Çözüm: v = 4 × 5 = 20 m/s

📖 6.4. Su Dalgaları
📌 Su dalgaları hem enine hem de boyuna özellik gösterir.

🔹 Dalga Çeşitleri:
✔ Dairesel Dalga: Noktasal bir kaynaktan çıkar.
✔ Düz Dalga: Uzun bir kaynaktan çıkar.

📌 Özellikleri:
✔ Su dalgaları engellere çarptığında yansır.
✔ Dalga boyu ve frekans su derinliğine göre değişir.

📌 Örnek:
✔ Derin suda dalga hızı fazla, sığ suda azdır.

📖 6.5. Ses Dalgaları
📌 Ses, gaz, sıvı ve katılarda yayılabilen bir boyuna dalgadır.

📌 Sesin Hızı:
✔ Katılarda en hızlı, gazlarda en yavaştır.
✔ Ses boşlukta yayılmaz.

📌 Ses Dalgalarının Özellikleri:
✔ Frekans sesin tiz veya kalın olmasını belirler.
✔ Genlik sesin şiddetini belirler.
✔ Sesin yüksekliği frekansına bağlıdır.

📌 Örnek:
✔ İnce sesler yüksek frekanslıdır, kalın sesler düşük frekanslıdır.

📖 6.6. Işık Dalgaları ve Elektromanyetik Dalgalar
📌 Işık dalgaları enine dalgalardır ve boşlukta yayılabilir.

📌 Işığın Özellikleri:
✔ Işık hızı boşlukta 300.000 km/s'dir.
✔ Saydam ortamlarda yayılır.

📌 Elektromanyetik Dalga Türleri:
✔ Radyo Dalgaları: Uzun dalga boylu, düşük enerjili.
✔ Mikrodalgalar: Telefon, radar sistemlerinde kullanılır.
✔ Kızılötesi Işınlar: Uzaktan kumandalar.
✔ Görünür Işık: İnsan gözüyle algılanan dalgalar.
✔ Morötesi Işınlar (UV): Güneş ışınları.
✔ X Işınları: Kemik röntgenlerinde kullanılır.
✔ Gama Işınları: Yüksek enerjili, kanser tedavisinde kullanılır.

📌 Önemli Not:
✔ Dalga boyu küçüldükçe enerji artar.

📖 📝 Sınav İçin Özet Bilgiler
📌 Önemli Formüller:
✔ Dalga Hızı: v = λ × f

📌 Kritik Noktalar:
✔ Ses boşlukta yayılmaz ama ışık yayılır.
✔ Dalga boyu arttıkça frekans azalır.
✔ Ses katılarda daha hızlı yayılır.
✔ Elektromanyetik dalgalar boşlukta yayılabilir.

Bu özet, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Yazılı sınavda çıkabilecek tüm önemli konuları kapsamaktadır. Önemli formüller, kavramlar ve örnekler içeren eksiksiz bir kaynaktır.

📖 5.1. Elektrik Yükü ve Yüklenme
📌 Elektrik yükü, atomun yapısında bulunan protonlar (+) ve elektronlar (-) tarafından taşınır.
📌 Bir cisimde elektron fazlaysa negatif (-), proton fazlaysa pozitif (+) yüklüdür.
📌 Elektrik yükünün birimi Coulomb (C)'dur.

📌 Elektriklenme Çeşitleri
✔ Sürtünme ile elektriklenme: Farklı maddeler birbirine sürtündüğünde elektron transferi olur.
✔ Dokunma ile elektriklenme: Yüklü bir cisim, nötr bir cisme dokundurulduğunda yük paylaşılır.
✔ Etki ile elektriklenme: Yüklü bir cisim, nötr bir cisme yaklaştırıldığında elektronların yeniden düzenlenmesiyle yüklenme olur.

📌 Örnekler:
✔ Balona sürtülen yünlü kazak, balonu duvara yapıştırır.
✔ Metal bir çubuğa negatif yüklü bir cisim yaklaştırıldığında, çubuğun uçlarında yüklenme olur.

📖 5.2. Coulomb Kanunu
📌 Elektriksel kuvvet, yükler arasındaki çekim veya itme kuvvetidir.

🔹 Coulomb Kanunu Formülü:
📌 F = k × (q₁ × q₂) / r²
✔ F: Elektriksel kuvvet (N)
✔ q₁, q₂: Yükler (C)
✔ r: Yükler arasındaki uzaklık (m)
✔ k: Coulomb sabiti (9 × 10⁹ N·m²/C²)

📌 Önemli Notlar:
✔ Aynı işaretli yükler birbirini iter, zıt işaretli yükler çeker.
✔ Mesafe arttıkça kuvvet azalır.

📌 Örnek:
✔ Birbirine 3 cm uzaklıkta bulunan +2C ve -3C yükleri arasındaki kuvvet kaç N'dır?
✔ Çözüm: F = (9 × 10⁹ × 2 × 3) / (0.03²) = 60 N

📖 5.3. Elektrik Alan ve Elektriksel Potansiyel
📌 Elektrik alan, bir elektrik yükünün çevresinde oluşturduğu kuvvet alanıdır.

🔹 Elektrik Alan Formülü:
📌 E = F / q
✔ E: Elektrik alan (N/C)
✔ F: Kuvvet (N)
✔ q: Yük (C)

📌 Önemli Notlar:
✔ Pozitif yükten dışarı, negatif yüke doğru elektrik alan çizgileri oluşur.
✔ Alan şiddeti, yük büyüklüğü ile doğru orantılıdır.

📌 Örnek:
✔ Bir elektrik alanında 4C'luk yük, 20 N kuvvetle hareket ediyorsa, alan şiddeti kaç N/C olur?
✔ Çözüm: E = 20 / 4 = 5 N/C

📖 5.4. Elektrik Akımı ve Ohm Kanunu
📌 Elektrik akımı, elektronların yönlü hareketidir. Birimi Amper (A)'dir.

🔹 Elektrik Akımı Formülü:
📌 I = Q / t
✔ I: Akım (A)
✔ Q: Yük (C)
✔ t: Zaman (s)

📌 Örnek:
✔ 10 C'luk yük, 5 saniyede bir noktadan geçerse akım kaç A olur?
✔ Çözüm: I = 10 / 5 = 2 A

📌 Ohm Kanunu:
📌 V = I × R
✔ V: Gerilim (Volt, V)
✔ I: Akım (Amper, A)
✔ R: Direnç (Ohm, Ω)

📌 Örnek:
✔ 12 V'luk bir pil ve 4Ω dirençli bir devrede akım kaç A olur?
✔ Çözüm: I = 12 / 4 = 3 A

📖 5.5. Direnç ve Elektriksel Güç
📌 Direnç (R), elektrik akımına karşı gösterilen zorluktur.

🔹 Direnç Formülü:
📌 R = ρ × (L / A)
✔ R: Direnç (Ω)
✔ ρ: Özdirenç (Ω·m)
✔ L: Telin uzunluğu (m)
✔ A: Kesit alanı (m²)

📌 Elektriksel Güç (P) Formülü:
📌 P = V × I
✔ P: Güç (Watt, W)
✔ V: Gerilim (Volt)
✔ I: Akım (Amper)

📌 Örnek:
✔ 220 V'luk bir prizde 5 A akım çeken bir cihazın gücü kaç W olur?
✔ Çözüm: P = 220 × 5 = 1100 W

📖 5.6. Manyetizma ve Manyetik Alan
📌 Manyetik alan, hareket eden elektrik yüklerinin oluşturduğu alanlardır.

🔹 Özellikleri:
✔ Mıknatısların kuzey (N) ve güney (S) kutupları vardır.
✔ Manyetik alan çizgileri N'den S'ye doğrudur.
✔ Dünya'nın manyetik alanı pusula iğnesinin yönünü belirler.

📌 Lorentz Kuvveti:
📌 F = q × v × B × sinθ
✔ F: Manyetik kuvvet (N)
✔ q: Elektrik yükü (C)
✔ v: Hız (m/s)
✔ B: Manyetik alan şiddeti (T)

📌 Örnek:
✔ 0.5 T manyetik alan içindeki 2C'luk yük, 3 m/s hızla hareket ederse manyetik kuvvet kaç N olur?
✔ Çözüm: F = 2 × 3 × 0.5 = 3 N

📖 📝 Sınav İçin Özet Bilgiler
📌 Önemli Formüller:
✔ Elektrik Kuvveti: F = k × (q₁ × q₂) / r²
✔ Elektrik Alan: E = F / q
✔ Elektrik Akımı: I = Q / t
✔ Ohm Kanunu: V = I × R
✔ Güç Formülü: P = V × I

📌 Kritik Noktalar:
✔ Elektrik yükleri arasında itme ve çekme kuvveti Coulomb Kanunu ile hesaplanır.
✔ Ohm Kanunu'na göre akım, direnç ve gerilim arasındaki ilişkiyi iyi kavrayın.
✔ Manyetik alanlar mıknatıslar ve hareket eden yüklerle ilgilidir.

Bu özet, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Yazılı sınavda çıkabilecek tüm önemli konuları içermektedir.

📖 4.1. Enerji Nedir?
📌 Enerji, iş yapabilme yeteneğidir. Birimi Joule (J)'dür.
📌 Enerji yoktan var edilemez, varken yok edilemez; sadece dönüşebilir.

🔹 Enerji Türleri:
✔ Mekanik Enerji (Kinetik + Potansiyel)
✔ Isı Enerjisi
✔ Elektrik Enerjisi
✔ Kimyasal Enerji
✔ Nükleer Enerji
✔ Işık Enerjisi

📌 Günlük Hayattan Örnekler:
✔ Güneş panelleri ışık enerjisini elektrik enerjisine çevirir.
✔ Araba motoru kimyasal enerjiyi mekanik enerjiye çevirir.

📖 4.2. Mekanik Enerji
📌 Mekanik enerji, kinetik ve potansiyel enerjinin toplamıdır.

📌 4.2.1. Kinetik Enerji (Hareket Enerjisi)
📌 Bir cismin hareketi nedeniyle sahip olduğu enerjidir.

🔹 Kinetik Enerji Formülü:
📌 E_k = (1/2) × m × v²
✔ E_k: Kinetik enerji (J)
✔ m: Kütle (kg)
✔ v: Hız (m/s)

📌 Önemli Notlar:
✔ Hız arttıkça kinetik enerji artar.
✔ Kütle arttıkça kinetik enerji artar.

📌 Örnek:
Bir 2 kg kütleli cisim 5 m/s hızla hareket ederse kinetik enerjisi kaç J olur?
✔ Çözüm: E_k = (1/2) × 2 × 5² = 25 J

📌 4.2.2. Potansiyel Enerji (Konum Enerjisi)
📌 Yerçekimi etkisiyle bir cismin sahip olduğu enerjidir.

🔹 Potansiyel Enerji Formülü:
📌 E_p = m × g × h
✔ E_p: Potansiyel enerji (J)
✔ m: Kütle (kg)
✔ g: Yerçekimi ivmesi (9.8 m/s²)
✔ h: Yükseklik (m)

📌 Örnek:
Bir 5 kg'lık cisim 10 m yüksekteyse potansiyel enerjisi kaç J olur?
✔ Çözüm: E_p = 5 × 9.8 × 10 = 490 J

📖 4.3. Enerji Dönüşümleri
📌 Enerji bir türden diğerine dönüşebilir.

🔹 Örnekler:
✔ Araba motoru: Kimyasal enerji → Mekanik enerji
✔ Hidroelektrik santral: Potansiyel enerji → Elektrik enerjisi
✔ Lambanın yanması: Elektrik enerjisi → Işık ve ısı enerjisi

📌 Önemli Not:
✔ Enerji dönüşümlerinde toplam enerji korunur.

📖 4.4. Isı ve Sıcaklık
📌 Isı ve sıcaklık aynı şey değildir!

🔹 Isı (Q):
✔ Enerji türüdür. Birimi Joule (J) veya kalori (cal)'dir.
✔ Maddeler arasında enerji alışverişi yapar.

🔹 Sıcaklık (T):
✔ Maddelerin taneciklerinin ortalama hareket enerjisidir.
✔ Birimi Kelvin (K) veya Santigrat (°C)'dir.

📌 Önemli Not:
✔ Isı, sıcaklık farkından dolayı akar.
✔ Soğuk maddeler ısı vermez, sıcak maddeler ısı kaybeder.

📖 4.5. Isı Alışverişi ve Termal Denge
📌 Sıcak maddeler ısı kaybeder, soğuk maddeler ısı alır.

🔹 Isı Alışverişi Formülü:
📌 Q = m × c × ΔT
✔ Q: Alınan veya verilen ısı (J)
✔ m: Kütle (kg)
✔ c: Özgül ısı (J/kg·°C)
✔ ΔT: Sıcaklık değişimi (°C)

📌 Örnek:
Bir 2 kg suyun sıcaklığı 10°C'den 40°C'ye çıkarsa alınan ısı kaç J olur? (c = 4180 J/kg°C)
✔ Çözüm: Q = 2 × 4180 × (40 - 10) = 250,800 J

📌 Önemli Not:
✔ Isı alışverişi iki madde eşit sıcaklığa ulaşınca durur. (Termal Denge)

📖 4.6. Hal Değişimi ve Gizli Isı
📌 Bir madde, sıcaklığı değişmeden hal değiştirebilir.

🔹 Gizli Isı Formülü:
📌 Q = m × L
✔ L: Hal değişim ısısı (J/kg)

📌 Örnek:
✔ Buz erirken sıcaklığı sabit kalır ama ısı alır.
✔ Su buharlaşırken ortamdan ısı çeker.

📌 Önemli Not:
✔ Buharlaşma soğutucu bir olaydır.

📖 4.7. Isı Aktarımı Yolları
📌 Isı üç yolla aktarılır:

🔹 İletim: Maddeler arasındaki temasla olur.
✔ Örn: Metal kaşık sıcak çorbaya konduğunda ısınır.

🔹 Konveksiyon (Taşınım): Sıvı ve gazlarda sıcak havanın yükselmesiyle olur.
✔ Örn: Klima sıcak havayı yukarı verir.

🔹 Işıma (Radyasyon): Elektromanyetik dalgalarla olur.
✔ Örn: Güneş ışınları dünyaya enerji taşır.

📌 Önemli Not:
✔ Boşlukta sadece ışınım ile ısı yayılır.

📖 📝 Sınav İçin Özet Bilgiler
📌 Önemli Formüller:
✔ Kinetik Enerji: E_k = (1/2) × m × v²
✔ Potansiyel Enerji: E_p = m × g × h
✔ Isı Alışverişi: Q = m × c × ΔT
✔ Gizli Isı: Q = m × L

📌 Dikkat Edilmesi Gerekenler:
✔ Isı ve sıcaklık farkını iyi anlayın.
✔ Enerji dönüşümlerini kavrayın.
✔ Isı aktarım yollarını öğrenin.

Bu özet, MEB 2024 9. Sınıf Fizik müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Yazılı sınavda çıkabilecek tüm konuları kapsamaktadır. Önemli formüller, kavramlar ve örnekler içeren eksiksiz bir kaynaktır.

📖 3.1. Basınç
📌 Basınç, bir yüzeye uygulanan kuvvetin birim alana düşen miktarıdır.

🔹 Basınç Formülü:
📌 P = F / A
✔ P: Basınç (Pa)
✔ F: Kuvvet (N)
✔ A: Yüzey Alanı (m²)

📌 Önemli Notlar:
✔ Aynı kuvvet, küçük alanda daha büyük basınç oluşturur.
✔ Büyük alan, basıncı azaltır.

📌 Günlük Hayattan Örnekler:
✔ Çivi ucu sivri olduğu için tahtaya kolay girer.
✔ Geniş tabanlı kayaklar kar üzerinde batmayı önler.

📖 3.2. Sıvı Basıncı
📌 Sıvılar, ağırlıkları nedeniyle bulundukları kabın tabanına ve yan yüzeylerine basınç uygularlar.

🔹 Sıvı Basıncı Formülü:
📌 P = h × d × g
✔ P: Sıvı basıncı (Pa)
✔ h: Sıvının yüksekliği (m)
✔ d: Sıvının yoğunluğu (kg/m³)
✔ g: Yerçekimi ivmesi (9.8 m/s²)

📌 Önemli Notlar:
✔ Basınç, sıvının yüksekliği ve yoğunluğu ile doğru orantılıdır.
✔ Kap şekli basıncı değiştirmez!
✔ Sıvılar her yönde basınç uygular.

📌 Günlük Hayattan Örnekler:
✔ Su dolu bir şişeye delik açıldığında, alttaki delikten daha güçlü su fışkırır.
✔ Deniz derinliklerinde basınç artar, bu yüzden dalgıçlar özel kıyafet giyer.

📌 Sınavda çıkabilecek soru tipi:
❓ 2 m yüksekliğinde su bulunan bir kabın tabanına uyguladığı basınç kaç Pa'dır?
(d = 1000 kg/m³, g = 9.8 m/s²)
✔ Çözüm: P = 2 × 1000 × 9.8 = 19600 Pa

📖 3.3. Açık Hava Basıncı
📌 Atmosferdeki hava molekülleri, yeryüzüne doğru bir basınç uygular.

🔹 Açık Hava Basıncı Özellikleri:
✔ Atmosferin yoğunluğu arttıkça basınç artar.
✔ Yüksek yerlere çıkıldıkça basınç azalır.
✔ Torricelli Deneyi ile ölçülmüştür.

📌 Ölçüm Birimleri:
✔ 1 atm = 76 cm-Hg = 101325 Pa = 10³25 hPa

📌 Günlük Hayattan Örnekler:
✔ Uçakta plastik şişelerin şişmesi.
✔ Dağcıların yüksek yerlere çıkarken oksijen tüpü kullanması.

📖 3.4. Kaldırma Kuvveti
📌 Sıvılar, içine batan cisimlere yukarı doğru bir kuvvet uygular. Bu kuvvete kaldırma kuvveti denir.

🔹 Arşimet İlkesi:
📌 Bir cisim, taşırdığı sıvının ağırlığı kadar kaldırma kuvveti görür.

🔹 Kaldırma Kuvveti Formülü:
📌 F_k = d_sıvı × V_batan × g
✔ F_k: Kaldırma kuvveti (N)
✔ d_sıvı: Sıvının yoğunluğu (kg/m³)
✔ V_batan: Batan hacim (m³)
✔ g: Yerçekimi ivmesi (9.8 m/s²)

📌 Cisimlerin Yüzme ve Batma Durumları:
✔ d_cisim < d_sıvı → Cisim yüzer.
✔ d_cisim = d_sıvı → Cisim askıda kalır.
✔ d_cisim > d_sıvı → Cisim batar.

📌 Günlük Hayattan Örnekler:
✔ Gemi suya batmadan yüzebilir çünkü içindeki hava yoğunluğu azaltır.
✔ Su dolu bir kovaya bir taş atıldığında su seviyesi yükselir.

📌 Sınavda çıkabilecek soru tipi:
❓ 2 m³ hacminde bir cisim suya tamamen batarsa kaldırma kuvveti kaç N'dır?
✔ Çözüm: F_k = 1000 × 2 × 9.8 = 19600 N

📖 3.5. Bernoulli İlkesi
📌 Bir akışkanın hızı arttıkça, basıncı azalır.

🔹 Bernoulli İlkesi Uygulamaları:
✔ Uçak kanatları → Üst yüzeyde hava hızlı hareket eder, basınç düşer, uçak havalanır.
✔ Fırtınada çatıların uçması → Hava hızlı akınca, basınç düşer ve çatı havalanır.
✔ Araba yanından geçen büyük bir otobüsün çekmesi → Otobüsün yanında hava hızlı akar, basınç düşer.

📌 Sınavda çıkabilecek soru tipi:
❓ Bernoulli İlkesi'ne göre rüzgarlı havada çamaşırların daha hızlı kuruması nasıl açıklanır?
✔ Cevap: Rüzgar hızı arttıkça hava basıncı düşer, buharlaşma hızlanır.

📖 📝 Sınava Hazırlık İçin Özet Bilgiler
📌 Önemli Formüller:
✔ Basınç: P = F / A
✔ Sıvı Basıncı: P = h × d × g
✔ Kaldırma Kuvveti: F_k = d_sıvı × V_batan × g

📌 Kritik Noktalar:
✔ Basınç yüzey alanı ile ters orantılıdır.
✔ Sıvılar her yöne basınç uygular.
✔ Açık hava basıncı yükseklerde azalır.
✔ Kaldırma kuvveti, taşırılan sıvının ağırlığı kadardır.
✔ Akışkan hızlandıkça basınç azalır.