📌 9. Sınıf Fizik – 2. Ünite: Kuvvet ve Hareket | Deneyler

[Administrator]

📌 Bu deneyler, MEB 2024 müfredatına uygun olarak hazırlanmıştır. Newton'un hareket yasaları, kuvvet, ivme ve hareket kavramlarını anlamaya yardımcı olacak deneyler içermektedir.

🔹 DENEY 1: EYLEMSİZLİK (NEWTON'UN 1. YASASI)
🛠� Gerekli Malzemeler:
✔ Düz bir masa
✔ Sert bir karton veya plastik levha
✔ Bozuk para

🔬 Deneyin Yapılışı:
Masanın üzerine düz bir karton koyun.
Kartonun üzerine bozuk parayı yerleştirin.
Kartonu hızla çekin.
🔍 Gözlem:
✔ Karton hızla çekildiğinde bozuk para bir süre yerinde kalır, sonra düşer.

📌 Sonuç:
✔ Cisimler, üzerlerine dış kuvvet etki etmedikçe hareket durumlarını korurlar. (Eylemsizlik Yasası)

🔹 DENEY 2: NET KUVVET VE HAREKET (NEWTON'UN 2. YASASI: F = m × a)
🛠� Gerekli Malzemeler:
✔ Oyuncak araba
✔ Lastik bant
✔ Ölçüm bandı

🔬 Deneyin Yapılışı:
Oyuncak arabayı düz bir yüzeye koyun.
Lastik bandı gererek arabayı ileri doğru fırlatın.
Farklı gerilme seviyeleri ile aynı işlemi tekrar edin.
🔍 Gözlem:
✔ Lastik bandı ne kadar çok gererseniz, araba o kadar hızlı gider.

📌 Sonuç:
✔ Uygulanan kuvvet arttıkça ivme artar.
✔ Newton'un 2. yasası olan F = m × a doğrulanmış olur.

🔹 DENEY 3: ETKİ-TEPKİ (NEWTON'UN 3. YASASI)
🛠� Gerekli Malzemeler:
✔ Şişirilmiş balon
✔ İp
✔ Pipet
✔ Bant

🔬 Deneyin Yapılışı:
İpi iki nokta arasına gerin.
Pipeti ip üzerine geçirin.
Balonu şişirin ve pipete bantla yapıştırın.
Balonun ağzını bırakın.
🔍 Gözlem:
✔ Balonun içindeki hava geriye doğru çıkarken, balon ileri doğru hareket eder.

📌 Sonuç:
✔ Newton'un 3. yasası olan "Her etkiye karşı eşit ve zıt bir tepki kuvveti vardır." kanıtlanmış olur.

🔹 DENEY 4: KÜTLE VE İVME ARASINDAKİ İLİŞKİ
🛠� Gerekli Malzemeler:
✔ Düz zemin
✔ Oyuncak araba
✔ Farklı ağırlıkta cisimler (örneğin kitaplar)

🔬 Deneyin Yapılışı:
Oyuncak arabayı hafif bir kuvvetle iterek hareket ettirin.
Aynı arabayı üzerine kitap koyarak tekrar itin.
Kitap sayısını artırarak aynı işlemi tekrarlayın.
🔍 Gözlem:
✔ Kütle arttıkça, araba daha zor hızlanır.

📌 Sonuç:
✔ Newton'un 2. yasası doğrulanır: F = m × a
✔ Kütle arttıkça ivme azalır.

🔹 DENEY 5: HAREKETLİ CİSİMLERDE SÜRTÜNME KUVVETİ
🛠� Gerekli Malzemeler:
✔ Oyuncak araba
✔ Halı, tahta, cam gibi farklı yüzeyler
✔ Ölçüm bandı

🔬 Deneyin Yapılışı:
Arabayı düz bir zeminde serbest bırakın ve aldığı mesafeyi ölçün.
Aynı işlemi halı, cam veya tahta yüzeylerde tekrar edin.
Hangi yüzeyde daha uzun mesafe gittiğini gözlemleyin.
🔍 Gözlem:
✔ Halı üzerinde araba daha kısa mesafe giderken, cam üzerinde daha uzun mesafe gider.

📌 Sonuç:
✔ Sürtünme kuvveti arttıkça cismin hareketi zorlaşır.
✔ Pürüzlü yüzeylerde sürtünme fazladır, kaygan yüzeylerde sürtünme azdır.