Osmanlı Devleti'nde Alınan Vergiler: Şer’î ve Örfî Vergiler 💰📜

[Busegül]

Osmanlı Devleti'nde vergiler iki ana gruba ayrılırdı: Şer'î vergiler (İslam hukuku kaynaklı) ve Örfî vergiler (padişah ve devlet yönetiminin koyduğu). İşte bu vergilerin detayları:

1. Şer'î Vergiler (İslam Hukukuna Dayalı Vergiler) 🕌📖
Bu vergiler, İslam dininin belirlediği kurallar çerçevesinde alınırdı. Geliri genellikle dini ve sosyal hizmetlerde kullanılırdı.

📌 Önemli Şer'î Vergiler:
Öşür (Aşar Vergisi): Müslüman çiftçilerden, ürettikleri tarım ürününün %10'u oranında alınan vergi.
Haraç: Gayrimüslimlerden alınan tarım vergisi. Haraç-ı mukaseme (%50 oranında ürün vergisi) ve Haraç-ı muvazzaf (sabit arazi vergisi) olarak ikiye ayrılırdı.
Cizye: Gayrimüslim erkeklerden alınan, askerlik yapmama karşılığında ödenen baş vergisi. Zenginler fazla, fakirler daha az öderdi.
Zekât ve Sadaka: Müslümanların dini yükümlülükleri gereği fakirlere ve sosyal yardımlara aktarılan vergi türleri.

2. Örfî Vergiler (Padişahın Koyduğu Vergiler) 👑📜
Bu vergiler, devletin ekonomik ve askeri ihtiyaçlarını karşılamak için konulmuş olup zamanla değişiklik gösterebilirdi.

📌 Önemli Örfî Vergiler:
Çiftbozan Vergisi: Tarımla uğraşan köylünün toprağını ekmediği takdirde ödemek zorunda olduğu ceza vergisi.
İspenç: Gayrimüslimlerden alınan arazi vergisi.
Bac: Şehirlerdeki esnaftan ve pazarcılardan alınan ticaret vergisi.
Avarız: Olağanüstü durumlarda (savaş, doğal afet gibi) halktan toplanan ek vergi.
İhtisab Vergisi: Çarşı ve pazarlardaki esnaftan alınan belediye hizmetleri vergisi.
Derbent Vergisi: Yol, köprü ve geçitlerin bakımına katkı sağlamak için alınan vergi.
Resm-i Arusane: Evlenen kadınlardan alınan nikâh vergisi.

Sonuç 🏛�
Osmanlı Devleti, hem İslam hukukuna hem de devletin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarına göre vergi sistemini oluşturmuştu. Şer'î vergiler daha çok dini kurallara dayanırken, Örfî vergiler devlet yönetiminin ve padişahın ihtiyaçlarına göre belirlenirdi. Vergi sistemi, Osmanlı ekonomisinin temelini oluşturmuş ve devletin uzun süre güçlü kalmasını sağlamıştır. 💰📜