1. Soru:
Atomun temel taneciklerinin X, Y ve Z ile gösterildiği tabloda, taneciklere ait kütle ve yük değerleri verilmiştir.

Tanecik   Kütle (g)   Yük (C)
X   9,1096 × 10⁻²⁸   -1,6022 × 10⁻¹⁹
Y   1,6726 × 10⁻²⁴   +1,6022 × 10⁻¹⁹
Z   1,6749 × 10⁻²⁴   0
Buna göre, temel taneciklerin doğru eşleştirilmesi hangi seçenektedir?

A) X: Elektron, Y: Nötron, Z: Proton
B) X: Proton, Y: Elektron, Z: Nötron
C) X: Elektron, Y: Proton, Z: Nötron
D) X: Nötron, Y: Elektron, Z: Proton

✅ Cevap: C) X: Elektron, Y: Proton, Z: Nötron

Açıklama:

Elektron (X), negatif yüklü ve en hafif taneciktir.

Proton (Y), pozitif yüklü olup nötrondan biraz daha hafiftir.

Nötron (Z), yüksüzdür ve kütlesi protonunkinden biraz fazladır.

2. Soru:
Bazı orbitallere ait görseller verilmiştir.

Bu orbitallerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Atom orbitallerinin aynı türüne aittir.
B) Aynı enerji katmanında bulunurlar.
C) Eş enerjili atom orbitalleridir.
D) px, py ve pz olarak adlandırılırlar.

✅ Cevap: D) px, py ve pz olarak adlandırılır.

Açıklama:

Atomun p orbitalleri 3 farklı yönde uzanır: px, py, pz

Eş enerjili orbitaller aynı tür atom altı parçacıkları içermez.

Aynı enerji katmanında bulunmalarına rağmen enerji seviyeleri aynı olmayabilir.

3. Soru:
Periyodik tabloda aynı periyotta soldan sağa gidildikçe 1. iyonlaşma enerjisi artar, ancak bazı istisnalar vardır.

Verilen sıralama:
1A < 3A < 2A < 4A < 6A < 5A < 7A < 8A

Buna göre, 6C, 7N ve 8O elementlerinin 1. iyonlaşma enerjisi sıralaması:

A) N > C > O
B) N > O > C
C) C > N > O
D) O > C > N

✅ Cevap: B) N > O > C

Açıklama:

Azot (N), oksijenden daha büyük iyonlaşma enerjisine sahiptir çünkü oksijenin elektron dizilimi nedeniyle bir elektron daha kolay kopabilir.

Oksijenin iyonlaşma enerjisi karbonunkinden büyüktür.

4. Soru:
Atom modelleri sıralaması verilmiş ve kıyaslama isteniyor.

A) Dalton, atomdaki yüklü taneciklerden söz etmezken Thomson yüklü parçacıkların varlığından bahsetmiştir.
B) Thomson atom modelinde yüklü parçacıklar homojen dağılmışken, Rutherford atom modelinde "+" yüklüler çekirdekte toplanmıştır.
C) Dalton, "-" yüklü taneciklerden bahsetmezken, Bohr bu taneciklerin enerji aldığında üst yörüngelere geçebileceğini söylemiştir.
D) Rutherford atom modelinde elektronlar yörüngelerde bulunurken Bohr modelinde çekirdekte toplanmıştır.

✅ Cevap: D) Rutherford atom modelinde elektronlar yörüngelerde bulunurken Bohr modelinde çekirdekte toplanmıştır. (Yanlıştır)

Açıklama:

Rutherford modelinde elektronların rastgele hareket ettiği kabul edilir, ancak yörünge tanımlanmaz.

Bohr modelinde elektronlar belirli yörüngelerde döner, ancak çekirdekte bulunmazlar.

5. Soru:
Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Elektron dizilimindeki en yüksek temel enerji düzeyi o elementin periyot numarasını gösterir.
B) Elektron dizilimi d ile bitenler A grubu elementleridir.
C) Elektron diziliminde p orbitallerindeki toplam elektron sayısı grup numarasını verir.
D) Valans orbitallerindeki elektron sayısı en yüksek temel enerji düzeyini belirtir.

✅ Cevap: A) Elektron dizilimindeki en yüksek temel enerji düzeyi o elementin periyot numarasını gösterir.

6. Soru:
Metalik bağın oluşumu ile ilgili doğru ifade hangisidir?

A) Valans elektronunu veren atom ile bu elektronu alan başka bir atomun oluşturduğu iyonlar arası çekim gücü ile oluşur.
B) İki atomun son yörüngesindeki elektronları ortaklaşa kullanarak oktetlerini tamamlamasıyla oluşur.
C) Valans elektronlarının oluşturduğu elektron denizi ile pozitif yüklü çekirdek arasındaki çekim ile oluşur.
D) İki atomun birbirine yaklaşırken oluşturduğu anlık çekim sayesinde oluşur.

✅ Cevap: C) Valans elektronlarının oluşturduğu elektron denizi ile pozitif yüklü çekirdek arasındaki çekim ile oluşur.

7. Soru:
Aşağıdaki iyonik bileşiklerin hangisinde iyonlar arasındaki elektrostatik çekim kuvveti en büyüktür?

A) NaF
B) LiF
C) NaCl
D) LiCl

✅ Cevap: B) LiF

8. Soru:
Su molekülü ile ilgili doğru ifade hangisidir?

A) Ortak kullanılan bağ elektronları H atomu tarafından daha çok çekilir.
B) Su molekülünde elektronegatifliği düşük olan atom, kısmî pozitif yükle yüklenir.
C) Elektronegatiflikleri arasında fark bulunan H ve O atomları arasında oluşan bağ apolar kovalenttir.
D) Su molekülünde elektriksel yüklerin dağılımı dengede olduğundan O atomu yüksüzdür.

✅ Cevap: B) Su molekülünde elektronegatifliği düşük olan atom, kısmî pozitif yükle yüklenir.

9. Soru:
Lityum (Li) ve Flor (F) iyonlaşma tepkimeleri verildiğinde doğru ifade hangisidir?

A) Anyon oluşturan atomun proton sayısı azalmıştır.
B) Katyon oluşurken atom elektron almıştır.
C) Anyon oluşurken kütle numarası artmıştır.
D) Katyon oluşurken nötron sayısı değişmemiştir.

✅ Cevap: D) Katyon oluşurken nötron sayısı değişmemiştir.

10. Soru:
Aşağıdaki Lewis gösterimlerinden hangisi yanlıştır?

✅ Cevap: C) H atomunun 8 elektron ile oktetini tamamladığı gösterilmiş.

Cevap Anahtarı:
1 - C
2 - D
3 - B
4 - D
5 - A
6 - C
7 - B
8 - B
9 - D
10 - C

10. Aşağıdaki Lewis gösterimlerinden hangisi yanlıştır?

Bu soruda Lewis gösterimlerinden hangisinin yanlış olduğu sorulmaktadır.

Lewis yapılarında dikkat edilmesi gerekenler:

Her element, sekizli (oktet) kuralına uygun olmalıdır. (H hariç, o dublet yapar.)

Bağ yapısı ve elektron noktaları doğru yerleştirilmeli.

Şıkların değerlendirilmesi:
✅ A) F : F (Doğru)

Flor (F) atomu 7 valans elektronuna sahiptir ve tek bir bağ yaparak oktetini tamamlar.

Lewis yapısı doğru.

✅ B) H : C : H (Doğru)

Karbon (C) 4 bağ yaparak oktetini tamamlamış.

Hidrojenler (H) her biri 1 bağ yaparak dubletini tamamlamış.

Doğru gösterim.

❌ C) H : N : H : H (Yanlış)

Azot (N) 5 valans elektronuna sahiptir ve 3 bağ yaparak oktetini tamamlar.

Ancak, burada azotun üzerinde fazla elektron çifti yanlış gösterilmiş!

Doğru yapı şöyle olmalı:

    H
    |
H—N—H
    :
Yanlış olan şık budur!

✅ D) O : O (Doğru)

Oksijen (O) 6 valans elektronuna sahiptir ve çift bağ yaparak oktetini tamamlar.

Bu gösterim doğrudur.

Cevap: C) H : N : H : H (Yanlış)


✅ Cevap: C)