Düşünme, geçmiş tecrübelerin hatırlanması, tamamlanması, problem çözme de bunun özel hali kabul edilir.
Problem çözmede doğru tepkinin keşfi esastır. Düşünürken uyarıcılar hatıraları harekete getirir.
Hatıralar birbirini davet eder. Rüyalar, hülyalar gerçeğe pek uymayan düşüncelerdir. Dış ve iç uyarıcılarla harekete geçebilir.
Uyarıcıya uygun hatıraların bağlanmasıyla devam eder.
Hatıralar, fikir, hayal, kas gerginliği şeklinde olabilir. Hatırlamadığımız şeyleri kas gerginliğimizde hissettiğimiz olur.
Muhakeme (akıl yürütme), hatıraların bir problem üzerinde
plana göre organizasyonudur. Kurallara uygun bir düşüncedir.
Problem çözme, tecrübelerin bir amaç istikametine yönelmesidir. Problemi doğuran amaca ulaşmak keyfiyetidir. Engel, bilgi, maharet, tavır, vasıta, metod noksanlığı olabilir. Durumun gözden geçirilmesi, çözüm için gerekenlerin tespitini kolaylaştırır. Tecrübe ve tüm imkanlardan yararlanmak problem çözümü için gereklidir. Rasgele tepkilerde görülebilir. Okul ve öğretmenlerin rehberliği uygun olursa, faydasız uğraş azalır. Çözüm hızlanır.
Bütün öğrenmelerde sonuç bilinmelidir. Öğretmen öğrencilerin tepkilerini değerlendirerek sonucu tespit eder. Amaçla ilgili bekleyişlerin kontrol edilmesi, amaca ulaştıracak kısa yolun bulunması için gereklidir.
Tecrübelerin çokluğu, olgunluk ve kabiliyet seviyesi problem çözmeyi kolaylaştırır. Çözüm için ipuçlarını araştırmak, duruma göre tecrübe, değerlendirme ve yorumlarda değişiklik yapmakta gerekebilir. Belirsizliklerle karşılaşıldığında somut durumlara yönelmek, uygun metotlarla gayret sarf etmek başarıya ulaşmaya yardım eder. Öğretmen problem yapısının anlamlı belirlenmesini sağlayacak tavır ve alışkanlıkları kazandırmaya çalışmalıdır.
Problem çözmede; problemin açıklığa kavuşması, ilgili hipotezler kurmak, bilgilerin toplanması, bilgilerin değerlendirilip tasnif edilmesi gereklidir. Bu haller tekrar tekrar gözden geçirilmeli çözüme ulaşılmaya çalışılmalıdır.
Analizler, karşılaştırmalar, genelleştirmeler, özelleştirmeler ve somuttan soyuta, soyuttan somuta gidip gelen muhakemelerle öğrencilere yardım edile bilinir.
Taraflılık çözümü önler, tavırların kolaylaştırıcı ve güçleştirici etkisi olabilir. Çözüm esasları bilinmez, kullanılmaz, inanılmazsa, problemle karşılaştığında çözülüp çözülmeyeceğine inanırsa, peşin hükümler çözümü güçleştirir, cesareti kırar, muhakemeyi bozar.
Korkular, kuruntular zihnimize ve muhakememize yanlış yön verebilir. Problem çözme çeşitli tepki ister, klişeleşmiş tepkiler çözümü güçleştirir. Klişeleşmiş davranışların nedeni acelecilik, zaman kayıp etme, endişe tavrıdır.
Gerginlik, endişeli ve korkulu durumlar çözümü aksatır.
Fazla heyecan verici, korkutucu, tahrik edici ve aşırı rekabet, cezalandırıcı durumlarda davranışların klişeleşmesi etkenlerindendir.
Yaratıcı düşüncenin gelişmesi için öğretmen doğru cevabı söyleme yerine rehberlikte bulunmalı, yeni yollar bulmaya öğrenciyi teşvik etmeli, şahsi teknikler kazanmasına yardım etmelidir.
Cafer Çelik (Öğrenme ve Psikolojisi Öğrenme Metotlerı)
0 Yanıt
3178 Gösterim