Sarf icin Emsile, Bina ve Maksud'tan sonra, ( احمدبن علیبن مسعود )'un el-Merah el-Ervah ( مراح الارواح فی الصرف ) kitabi cok tavsiye ediliyor. Cunku, Maksud'ta bulunmayan pek cok mesail Merah'ta olmakla beraber, Merah'in zamirler bolumu daha mufassal ve guzel. Sarta daha da derine inmek istiyorsaniz, hic suphesiz Ibn Hacib'in Şafıyesidir ki Kafiyeye paralel yazilmis muhtesem sarf kitabidir.
Nahv'e gelince, Imam Birgivi'nin Avamili ile baslar, sonra Izhar ile davam eder. Izhar'dan sonra Ibn Hacib'in Kafiyesi geliyor. Fakat, kafiye basli basina belig bir saheserdir, serhine ihtiyac vardir. Osmanli medreselerinde ( نور الدين عبد الرحمن بن أحمد بن محمد الجامي ) kisaca Molla Cami'nin ( الفوائد الضيائية/ فوائد الوافية بحل مشكلات الكافية ) okutulurken, pek cok arap ulkesinde ( شرح الرضي على الكافية ) okutulur. Serhu'r-Radi daha mufassal bir serhtir.
Kafiye'yi serhi ile beraber bitirdikten sonra dunyaca meshur Ibn Malik'in Elfiye'si geliyor. Yanlis hatirlamiyorsam 3000 beyitten olusan nazimli bir eser olup oldukca cetrefilli ve zordur.
Elfiye'den sonra, yahut ondan once de arabi nahiv allamesi Ibn Hişam'in meshur Mugni'l-Lebib'i okunur. Elfiye ve Mugni'l-Lebib Zemahseri'nin Mufassal'ina cok sey borcludurlar. Denilebilir ki, Mufassal butun bunlarin anasidir.
Sirladigim bu kitaplar en ust seviye sarf ve nahv cumlesidir. Daha otesinde belagat ilmi gelir ki burda Curcaniler, Zemahseriler, Sekkakiler gelir.
Ozetle:
Sarf:
1-Emsile
2-Bina
3-Maksud [Ebu Hanife]
4-Merah [Ibn Mes'ud]
4-Şafıye [Ibn Hacib]
Nahv:
1-Avamil [Imam Birgivi]
2-Izhar [Imam Birgivi]
3-Kafiye [Ibn Hacib, Molla Cami'nin serhi ile, yahut er-Radi'nin serhi]
En ust duzey:
4-Elfiye [Ibn Malik]
5-Mugni'l-Labib [Ibn Hişam el Ansari]
6-Mufassal [Zemahseri]
7-Katru'n-Nada [Ibn Hişam el Ansari]
0 Yanıt
4175 Gösterim