Alm. Regensbombe (f), Fr. Bomba à pluie, İng. Rain-bomb.
Çok soğuk bulutlara, buz kristalleri saçarak yağmur ve kar şeklinde yağışın sağlanması.
Çok soğuk bulutlar sıkça görülür. Bunlar 0°C’nin altında veya hattâ -40°C’nin altında bulunan çok küçük su damlacıklarından ibârettir. Böyle bir buluta buz kristallerinin atılması şartları değiştirir. Kristaller suya göre daha düşük buhar basıncına sâhip olduğu için, su damlacıklarının buharlaşmasına sebep olurlar. Daha sonra bu nem, buz kristallerinin üzerinde yoğunlaşır. Böylece, buz kristallerinin büyüklüğü aşağı düşerken sürekli artar. Bu şekildeki bulut tohumlaması, yüksek seviyelerde buz kristallerinin oluşması ile tabiî olarak meydana gelir. Buz kristallerinin buluta düşmesi veya atmosferdeki buzlaşmış tozların bulunması olayı tamamlar.
Metod: Sun’î bulut tohumlaması havadan veya yerden yapılabilir. Bir uçak kullanılarak, bulutların içine katı karbondioksit (kuru buz) tanecikleri saçılır. Sıcaklıkları çok düşük olduğu için bu tâneciklerde çok miktarda buz kristalleri vardır.
Diğer bir metod, mikroskopik gümüş iyodür parçacıkları veya benzer maddeleri “duman” şeklinde havadan veya yerden bırakmaktır. Bu parçacıklar buluta düşer veya çekilirse, bunlar buz kristallerinin meydana gelmesinde merkez teşkil eder. Birkaç santimetreküplük madde, kilometreküplük çok soğuk bulutları tohumlamak için kâfidir. Bu sebeple atmosferde büyük hacimlerle meşgul olunması ekonomiktir.
Kullanılışı: Bulut tohumlaması, bulutta önemli değişiklikler meydana getirir. Isı ortaya çıkarır, su taneciklerinin tabiatını, büyüklüğünü ve sayısını değiştirir. Nem ve hava akımını da değiştirir. Bu anlamda hava şartlarını değiştirmek gâyesiyle önemli bir araç olarak kullanılır. Hava alanlarını kaplayan çok soğuk bulutlarda delik açmak veya çok soğuk sisleri ortadan kaldırmak için kullanılır. Bulut mevcutsa, yağmur ve kar yağışını bir bölgede artırmak için de kullanılır. Ayrıca doludan meydana gelecek mülk ve zirâî hasarı önlemek için kullanılır.
Sun’î olarak yağmur bombası ile yağmur yağdırabilmek için yağışa elverişli bulutların bulunması gerekir.
Yoksa hiç bulut yokken bomba ile yağmur yağdırılması demek değildir. Bu bir nevi bulutların sağılmasıdır.
0 Yanıt
2120 Gösterim