Türklerde hükümdarlık ünvanlarından.
Bilinen ilk Türk hükümdarı Teoman’ın ünvanı Yabgu idi. Hunlar, Göktürkler, Uygurlar, Karahanlılar ve OğuzlardaYabgu, “hükümdar” mânâsında kullanıldı. Türk-İslâm devletlerinde Yabgu yerine melik tâbiri kullanılmaya başlandı. Yabgu ünvanı Selçukluların başlangıçta tâbi oldukları Oğuz-Yabgu Devletinin adında görüldüğü gibi boy ve müessese adıyla berâber kullanılmıştır.
Unvan daha çok Oğuz Türkleri tarafından kullanılmıştır.
Yabgu, asil bir kökten gelen hükümdar âilesi mensubuydu. İrsiyet, tâyin ve seçim yoluyla Yabgu olunurdu. Devlet ve ülke, Yabgu ile âile mensuplarının malıydı. Devletin yüksek makamları, Yabgunun oğulları veya hânedan mensuplarına âitti. Eski Türk devletlerinde görülen ortak iktidar sisteminde; doğudakine sol yabgu, batıdakine sağ yabgu denirdi. Ortak iktidar sistemindeki yabguluk, Göktürkler ve Karahanlılarda çok kullanılmıştır. Selçukluların ilk dönemlerinde hükümdar durumunda bir yabgunun bulunduğu görülmektedir.
İstemi Yabgu
0 Yanıt
1707 Gösterim