BAZI SİSTEMİK İLAÇLAR
1 – SOLUNUM SİSTEMİ İLAÇLARI
BRONKODİLATATÖRLER
Bronşların düz kas liflerini gevşeterek bronş çapını artıran ilaçlardır. Bazı akciğer hastalıklarında (astım, kronik bronşit) meydana gelen bronş spazmlarına karşı kullanılırlar. Bronşlar sempatik ve parasempatik liflerin kontrolündedir. Dolayısıyla sempatik sinir sisteminin uyarılmasıyla bronşlarda beta2 reseptörler uyarılır ve bronkodilatasyon (bronşlarda genişleme)oluşur. Parasempatik sistemin uyarılması ile bronkospazm(bronşlarda genişleme) ve bronş salgılarında artış meydana gelir. "
Beta-2 reseptör uyaranlar: salbutamol, terbutalin, fenoterol ve orsiprenalin. Aeresol şeklinde verildiklerinde etkileri oldukça çabuk (1-2 dakikada) ortaya çıkar ve 4 saat kadar devam eder. Yan etkileri: refleks taşikardi ve kas seğirmeleri.
Teofilin : Çay, kahve ve çikolata içinde bulunan dimetilksantin' dir. Kafeine benzer yapıda olmasına rağmen çok güçlü bronkodilatatördür. Teofilin, Astım tedavisinde kullanılmaktadır. Yan etkileri: Uykusuzluk, sinirlilik, kardiyak uyarıdır. Teofilin çocuklarda tehlikeli konvulsiyonlara yol açabilir. (Prof.Dr. İsmet Dökmeci, Farmakoloji, 1995;s:111-112; Saray Kitabevi)
ANTİTUSSİF (ÖKSÜRÜK ) VE EKSPEKTORANLAR (BALGAM SÖKÜCÜLER)
Kodein ve Efedrin İçerenler:
Bu ilaçların önemli bir kısmı Kodein ve Efedrin içermektedir. Kodein bir opium türevi olduğundan morfin gibi merkezi sinir sistemini baskılayıcı etkiye sahiptir. Kodeinin yan etkileri: solunumun baskılanması ve yüksek dozlarda hipoksi sonucu solunum durması, bulantı, kabızlık (konstipasyon), alerjik reaksiyonlar. Ayrıca Kalpdamar hastalığı olanlarla prostat hipertrofisi olanlarda kullanılmamalıdır. Efedrin bir antihistaminiktir (alerjide kullanılır). Efedrinin yan etkileri : çarpıntı, tremor(titreme), uyuyamama, bazen anksiyete; yüksek dozda alındığında çocuklarda halüsinasyon (hayal görme), konvülsiyon (nöbet geçirme), hareketlerde bozukluklar, erişkinlerde (ve çocuklarda) koma ve kardiyovasküler kollaps ve ölüm. Kodein ve efedrin içerenler:
= Arkodin, Becodin, Codeinal, Kodibeksin, Latusin, Pektoral, Syrocol
Difenhidramin İçerenler:
Antihistaminik olan difenhidramin alkol, barbitürat ve trankilizanlarla alındığında sedatif etkilerini artırırlar. = Bebeko, Benylin Expectorant, Gayaben, Neo Jucodine, Hydryllin Compound
Dekstrometorfan İçerenler:
Merkezi sinir sistemi baskılanması, ağız kuruluğu, uyku hali, hipertansiyon vd etkileri vardır.
= Benical, Defeks, Dorfan, Preveral, Efetal, Tusipan
Ve başka etken madde içerenler vardır.
2 – ANALJEZİK VE ANESTEZİK ETKİLİ İLAÇLAR
NARKOTİK OLMAYAN ANALJEZİKLER (= ağrı kesiciler)
Bağımlılık yapma özellikleri olmayan bu grup analjezikler orta şiddetli künt ağrılarda, romatizmal hastalıklarda ve artritlerde (eklem ağrılarında) yaygın olarak kullanılmaktadırlar. Ağrı kesici etkilerinin yanı sıra genellikle antipiretik (ateş düşürücü) ve antienflamatuar (iltihaplanmayı önleyici) etkileri de vardır. Etki mekanizmaları sonucu trombositlerin agregasyonuna (pıhtılaşma partiküllerinin çökelmesine) engel olduklarından son yıllarda kullanımları tartışma konusu olmuş ve bu özellikleri nedeniyle pıhtılaşmayı geciktirici tedavide kullanılmaya başlanmıştır, örnek: düşük doz aspirinin kalp hastalığı olanlarda tıkanmayı önlemek üzere kullanılması.
= Alca – C, Alcacyl, Analgol, Aspirin, Ataspin, Babyprin, Devasko, Dispril, Dolviran, Fulpen,
Nötras, Paranox-A, Sasiptin (etken madde: Asetilsalisilik asit)
= Algopan, Algopirin, Gripin, Kalmet, Kataljin, Kataprin, Malon, Panadol, Panalgine,
Paracetamol, Para-nox, Parol, Pirofen,Sedalon, Seskafleks, Seskamol, Setol, Tempo,
Tamol Tezpirin, Vermidon, Volpan (etken madde : parasetamol)
= ve yüzlerce çeşit...
- SOĞUK ALGINLIĞI VE GRİPAL ENFEKSİYONLARDA KULLANILAN KOMPLEKS YAPILI İLAÇLAR
= A-Ferin, Anelsedin, Arbitus, Cinnar, Corsal, Coryban-D, Degest, Dorfan CF, Femidol,
Gripanol, Peditus, Theraflu, Triaminic, Benical, Minoset, Dolven
- NARKOTİK ANALJEZİKLER (OPİOİDLER)
Merkezi sinir sisteminde depresif ve analjezik etki yapan, bağımlılık oluşturan bu grup ilaçlar genellikle şiddetli ağrılara karşı kullanılmaktadır. Ağrının oluşturduğu anksieteyi(endişe/korku) yok eder ve öfori(kendini aşırı zinde hissetmekten doğan belirgin haz) oluştururlar. Morfin ve türevleri bu gruba girmektedir.
= Morphine hydrochloride
= Dolantin (et.md.: MeperidinHCl), Neospazm (et. md.: PapaverinChl.)
= Darval, Doloksen, Küratin, Migrifen (etken madde: Dekstropropoksifen HCl)
3 - KEMOTERAPÖTİK (TEDAVİ EDİCİ ) İLAÇLAR:
ANTİBİYOTİKLER( herhangi bir organın iltihaplanması”enfeksiyonu” durumunda kullanılan ilaçlardır)
- Penisilin Türevleri
= Antipen, Histapen, Kristalize Penicilline-G Potasyum, Prokain Penisilin 3:1, Pronapen,
Celpillina(etken madde : metisilin = penisilin), Alfasilin, Ampicilin, Ampisina, Duocid,
Negopen, Seskasilin, Alfoksil, Geopen, Longatren, Pipril, Augmentin, Azactam
- Sefalosporinler (mantardan elde edilen yarı sentetik antiyotiktir. Genellikle ilaçların etken maddesi
incelendiğinde Sefaleksin, Sefradin, Sefalozin gibi Sefalosporinin kısaltılması ile türetilmiş isimler vardır.)
= Maksipor, Efradin, Sefril, Sefazol, Cefobid, Rocephin, Zinacef, Ceclor
- Aminoglikozit Antibiyotikler
= Streptomycine, Kanamycine, Nebcin, Mikasin, Garamycin, Genta, Gentasillin,
Getamisin, Netromycine
- Makrolit ve Linkozamin Grubu Antibiyotikler
= Emisin, Erimicin, Erythrocin,TAO, Tekmisin, Lincocin, Linconobel, Linkomisin- İE,
Cleosin,
- Tetrasiklinler (%60-95 oranında sindirim kanalından absorbe olurlar. Demir, kalsiyum,magnezyum, süt, yoğurt gibi bazı gıda maddeleriyle emilimleri gecikebilir veya güçleşir. Ağızdan alınan tetrasiklinler barsak florasında değişime ve barsak kanalında tahrişe neden olabilirler, tahrişi önlemek için yemek sırasında -tok iken- vermekte yarar vardır).
= Azo-Tetralet, Devacyclin, Heksasiklin, Misteklin, Tetra, Panter, Uropol, Terramycin,
- Amfenikoller
= Colimycin, Fenicomycin, Kemicetine, Klorimisin, Levosetin, Urfamycin
- Antimikrobik İlaçlar
= Rifal, Rifocin, Metraljil, Biteral, VancocinCP
- Antitüberküloz İlaçlar (Verem hastalığında kullanılan ilaçlar)
= I.N.H., İsozide, Nydrazid (etken madde: İsoniazid).
= Embutol, Ethambutol, Miambutol, Tüberol (etken madde: Etambutol)
= Rifadin, Rifal, Rifcap,Rifinah ( etken madde: Rifampisin)
= Piraldina, Pirazinid, Morfozid, Promid, T-Bascyl, Tebesco, İnhazon
- Sülfonamidler
= Sülfadiazin, Ultradiazin, Gantrisin, Azo-Gantrisin, Amidin, Fanasil, Bactrim,
Kemoprim, Mikrosid, Septrim, Sülfaprim, Codiazin
- Üriner Antiseptik İlaçlar ( idrar yolları enfeksiyonlarında kullanılırlar)
= Piyeloseptil, Uriseptin, Fureks, Naligram, Negram, Helpa, Litizin, Panurin, Purinol
- Antifungal İlaçlar
= Mikostatin, Misteklin (etken madde: Nistatin);
= Gefulvin Forte, Grifulvin Forte, Grisovin ( etken madde: Griseofulvin)
= Fungoral (etken madde : Ketokonazol)
4 – SİNİR SİSTEMİNE ETKİLİ İLAÇLAR
HİPNOTİK İLAÇLAR
Uyku bozukluğu, uykusuzluk durumlarında uykuya benzer etki yapan ilaçlardır. Küçük dozlarda sakinleşme (sedasyon) sağlarken yüksek dozlarda derin uyku ve komaya neden olabilirler. Barbitürat ve nonbarbitürat olmak üzere iki grupta toplanırlar.
= Nembutal, Luminal, Phenobarbital, İpnozem, Rohypnol,Noludar, Tricloryl, Unisom
TRANKİLİZAN (ANKSİYOLİTİK) İLAÇLAR
Anksiyete (korku, endişe), aşırı heyecanlanma gibi durumların düzeltilmesinde kullanılırlar. Entelektüel yeteneklerde ve psikomotor reaksiyonlarda azalma, öfori oluşturabilirler. Trankilizanların içinde kullanılan propandiol türevlerinin antikonvülsan ve kas gevşetici etkileri vardır(bu etkileri nedeniyle uzun süren kasılma nöbetlerinde kasılmayı önlemek için kullanılabilinir).
= Equanil, Meprol, Trankilin, Dia-Pam, Diazem(et.md.: diazepam), Lizan, Nervium, Valibrin, Zepam, Librium, librax, Nobraksin, Tranxilene, Ativan, Atarax, Kardol, Validol, Passiflora, Bellergal-Retard, Bellaginal
NÖROLEPTİK (MAJÖR TRANKİLİZAN) İLAÇLAR
Şizofreni ve bazı psikotik hastalıkların tedavisinin dışında saldırganlık, ajitasyon, delirium, anksiyete gibi nörolojik durumlarda kullanılır.
= Largactil, Fleksin, Sparin, Melleril, Moditen, Lidanil, Norodol, Akineton, Nörofren, Benadyrl
ANTİDEPRESAN İLAÇLAR
Fiziksel ve mental yavaşlama, ruhsal ajitasyon (aşırı huzursuzluk hali), bitkinlik, konulara yoğunlaşamama, aşağılık duygusu gibi depresyon ile, manik depresif olarak adlandırılan aşırı neşe, öfori, düzensiz konuşma ve davranma, kendine aşırı güven, uykusuzluk gibi hastalıklarda kullanılırlar.
= Tofranil, Anafranil, İnsidon, Laroxyl, Triptilin, Merital, Ludiomil, Suxil, Tolvon, Betaserc
MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNE ETİLİ KAS GEVŞETİCİ İLAÇLAR
İki grup hastalığın tedavisinde kullanılırlar: 1- Kas – iskelet sistemi kaynaklı kasılmalarda ( kireçlenme, travma-yaralanma-, inflamasyon-iltihabi durumlar- ve diğer nedenlerden oluşan bel ağrılarında) 2 – çeşitli hastalığa bağlı felçlerde.
= Dorsiflex, Dorsilon, Paraflex, Parafon, Gamakuil, Kuilil, Cabral
ANTİEPİLEPTİK İLAÇLAR
Epilepsi (ya da halk arasında sara olarak bilinir) hastalığında nöbetlerin şiddetini ve sıklığını azaltan ya da yok eden ilaçlardır.
= Antisacer, Epdantoin Composee, Eptandoin Simple, Rivotril, Tegretol, Maliasin, Depakin.
MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ UYARICILARI
İnsanda psişik uyarı, öfori, fiziksel performans artması, uykusuzluk, konulara konsantre olma yeteneğinin artması gibi etkiler oluştururlar. Yüksek dozda alındıklarında sara (=epilepsi) nöbetlerinde görülen nöbetler oluşmasına neden olurlar. Yine bağımlılığa neden olma zehirleyici (toksik ) etki nedeniyle bu gruba giren amfetamin grubu ilaçlar Türkiye dahil birçok ülkede yasaklanmıştır.
= Coramin, Koral Efedrin (et.md.: Nikotinamid); Ansefal (Piritinol); Biocetam, Nootropil, Nörotrop
(et. md.: Piracetam); Encephabol (Pritioksin); Lucidril (Sentrofenoksin).
KASILMAYI ÇÖZEN (=SPAZMOLİTİK =KOLİNERJİK VE ANTİKOLİNERJİK ) İLAÇLAR
Özellikle sindirim sistemine bağlı organlarda oluşan ağrılı kasılmaların (spazmların) giderilmesinde kullanılır. Bu spazmların nedenleri: Mide/duodenum ülserleri, Safra kesesi ve idrar yollarındaki spazm ve taş ağrıları vd
= Mestinon, Neostigmin, Prostigmine Þ genellikle Myastenia gravis denilen bir hastalığın tedavisinde
kullanılan ilaçlardır. Doktor önerisiyle verilir.
= Antrenyl, Avacan, Atropa, Atropin sülfate, Buscotek, Buskas, Pankopan Skopan, Aspasmil,
Butopan, Epidosin, Palerol, Dolo-Adamon ...
MİGRENE KARŞI KULLANILAN SPESİYATİLER
= Avamigran, Cafergot, Ergafein, Ergosanol, Dihydergot, Sandomigran, Toterjin, Axeen,
ANTİALERJİK ( ANTİHİSTAMİNİK) İLAÇLAR
= Alergin, Benadryl, Systral, Antistine, Calistin, Soventol, Longifene, Avil, Aviletten, Disophrol-Repetabs, Prakten, Sipraktin, Tavegyl, Tarpan, İncidal, Sandimmun, Fenistil.
20 Yanıt
27221 Gösterim