Nesne almayan, yani “ne, neyi ve kimi?” sorularına cevap vermeyen fiillere geçişsiz fiil denir.
Geçişsiz fiillere nesneyi bulmak için “ne, neyi, kimi?” sorularını sorduğumuzda cevap alamayız.
Örnek
» Dayımlar bugün tatile gidiyor.
cümlesinde “gitmek” eylemi nesne almamıştır. Yükleme sorduğumuz “ne, neyi, kimi” sorularından herhangi birine cevap vermiyor.
» Ali’nin sözlerine çok güldük.
cümlesinde de “gülmek” eylemi geçişsizdir. Çünkü “ne, neyi, kimi” sorularına cevap vermiyor.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi geçişli bir fiildir? (1988 – OKS)
A) Anahtarı bulabilmek için akşama kadar arandı.
B) Arkadaşım bugün telefonla sürekli arandı.
C) Hasta için yakınları tarafından kan arandı.
D) Son baskısı da tükenen o kitap çok arandı.
Nesnesine Göre Çatı Soruları Sınavlarda Nasıl Sorulur?
– Aşağıdakilerden hangisi nesne-yüklem ilişkisi açısından diğerlerinden farklıdır ?
– Aşağıdakilerin hangisinde eylemi başkasına yaptırma anlamı vardır ?