Boza - Ansiklopedik Bilgi

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı D®agon

  • Ezberletmez Öğretir
  • *******
  • Join Date: Mar 2008
  • Yer: Ankara
  • 11656
  • +524/-0
  • Cinsiyet: Bay
    • Arif Hocam
Boza - Ansiklopedik Bilgi
« : 18 Ağustos 2014, 18:17:23 »
Alm. Dickflüssiges, süsses Getränk (n), aus gegorener Hirse, Fr. Boisson (f), de  millet, İng. Beverage made of fermented millet.
Darıdan yapılan besleyici ve kuvvet verici bir içecek.


Boza cin darısı denen kum darısından yapılır. Darı önce yıkanır, temizlenir. Sonra kurutulup değirmende öğütülür. Bunun un ve kepeği atılarak irmiği ayrılır. İrmik belli bir ölçekte kaynatılır. Teknelere dökülüp hamur haline getirilir. Hamur, özel makinalarda sulandırılarak çekilir ve preslere verilerek süzülür. Böylece şekersiz boza elde edilir. Şekersiz boza belli oranda şekerlendirilerek mayalanmaya bırakılır. Mayalanma süresi tamamlanınca satışa sunulur. Çok çabuk ekşidiği için yapımına  genellikle eylül ayında başlanır ve nisan başlarında son verilir.

Boza hazırlandıktan sonra satılırken gelenek olarak tarçınla birlikte verilir ve bardaklara dökülen bozanın üstüne tarçın ekilir. Kış günlerinde seyyar satıcılar tarafından mahalle aralarında satılır. Sokak satıcılarına günümüzde pek az rastlanmaktadır. Bozayı arpa, mısır, pirinç gibi hububattan yapanlar da vardır.

Boza’nın yoğun olarak içildiği mevsim Eylül – Mayıs ayları arasıdır. Uygun şartlarda (+4°C’ de) muhafaza edilirse 365 gün 4 mevsim içilebilir. Boza’nın içilebilecek kıvamını koruduğu süre asgari 15 gündür. Boza bozulmaz. Ancak hiçbir katkı maddesi kullanılmadığı için gün be gün ekşir ve duyusal özelliklerini kaybedebilir. Ekşi seviyorsanız oda sıcaklığında veya daha sıcak bir ortamda birkaç gün bekleterek daha ekşi kıvamlı Boza’nın tadını çıkarabilirsiniz.

Çeşitleri:
Boza’nın yapıldığı tahıl türüne göre çeşitleri bulunur. Yabancı ülkelerde yapıldığı yerin başlıca ürününe göre mısır, arpa, çavdar, yulaf, buğday, karabuğday, Arnavut darısı, gernik gibi tahılların unu, bazen da pirinç ve ekmek, nadir olarak da kenevir unu ve karamuk mayalandırılarak yapılır. Türkiye’de ise Vefa Boza’sı darıdan üretilmektedir.

Saklama koşulları:
Boza, serin bir ortamda asgari 15 gün saklanabilir, tercihen (+4°C’ de) buzdolabında saklayınız.

Boza’nın Faydaları
    İçerdiği aktif mayalar sayesinde emziren annelerde süt yapımını artırır.
    Nitrozamin gibi kanserojen maddelerin vücuttaki oluşumunun önlenmesine yardımcı olur.
    İçerdiği aktif mayalar ve faydalı bakteriler sayesinde probiyotik etkisi vardır.
    Gribal enfeksiyon gibi, birçok enfeksiyona karşı bünyeyi dirençli kılar, yararlı bakterilerle vücuttaki direncin güçlenmesini sağlar.
    Zengin protein ve B vitamini içeriği nedeniyle enerji ihtiyacı fazla olan kişiler, gebeler ve sporcular için çok faydalıdır.
    Bozanın mayalanması sırasında oluşan laktik asit, hazmı kolaylaştırmada çok yardımcıdır.
    İçerdiği laktik asit nedeniyle bağırsak florasını düzenleyici role sahiptir.
    Mide bezlerinin faaliyetlerini olumlu yönde etkiler.
    B kompleksi vitaminleri içerdiğinden beslenmede önemli role sahiptir.
    Zihin açıcı ve sinirleri dinlendirici etkisi vardır.
    Karbonhidrat ve proteinin yanı sıra birçok besin öğesini içerdiğinden besleyici özelliği nedeniyle “sıvı ekmek” olarak anılır.

Ev Yapımı Boza Tarifi
   
Kaç Kişilik?    : 6 Kişilik
Hazırlama Süresi 10 dk
Pişirme Şekli    : Tencere
Pişirme Süresi    : 20 dk
Toplam Süre    : 30 dk

Yarım Kilogram Bulgur (Yaklaşık 4 Su Bardağı)
Yarım Kilogram Toz Şeker (Yaklaşık 4 Su Bardağı)
1 Yemek Kaşığı Kuru Maya
1 Su Bardağı Su (Ilık)

Üzeri İçin

    1 Su Bardağı Leblebi
    1 Yemek Kaşığı Tarçın

Ev Yapımı Boza Nasıl Yapılır?

1. Ayıklanmış bulguru yıkayarak geniş bir kapta, üzerini üç parmak geçecek şekilde bol su ile 15 dakika ezilinceye kadar pişirin.

2. Tel süzgeç veya elekten suyu ile beraber geçirin.

3. Şekeri ilave edip 5 dakika daha kaynatın. (Bozanın akacak kıvamda olması gerekir, koyu ise su ilavesi yapılır).

4. Arasıra karıştırmak suretiyle ılıması için bir kenarda bekletin. Oda sıcaklığına geldiğinde mayasını ilave edebilirsiniz.

5. Bir bardak suyun içine bir yemek kaşığı şeker koyarak karıştırın ve içine kuru mayayı koyarak karıştırıp 10 dakika kadar kabarmasını bekleyin. Daha sonra ılıyan bulgura yavaş yavaş ilave edip karıştırın.

6. Çelik ya da emaye bir kap içerisinde ve ılık bir yerde, iki veya üç gün, mayalanması için bekletin.

7. Bozanın üstü göz göz olunca, boza içilecek duruma gelmiş demektir.

8. Bardakta, arzuya göre tarçın ve leblebi ile servis yapın.