Almanya'nın yönetim merkezi olan bir şehri.
Bonn, Almanya'nın Kuzey Ren-Vestfalya eyâletinin güneyinde, Ren Nehri'nin her iki yakasına yayılan bir kenttir.
Şehrin nüfusu 300.000 civarındadır. İkinci Dünya Savaşına kadar pek az gelişme gösteren Bonn, savaş sırasında da büyük zarar görmüştü. Ancak 1949'da Batı Almanya'nın başkenti yapıldıktan sonra gelişmesi hızlandı.
Ren Vadisinin elverişli bir yerinde kurulmuş olan Bonn, taşra şehri görünümünde bir turizm ve kültür merkezidir. Şehri, zenginler için bir mesken alanı olarak düşündüklerinden Bonn'a sanayi yatırımı pek yapılmamıştır. Şehirde daha ziyade başkentlikle ilgili yönetim ve hizmet sektörleri gelişmiştir. Yeni bakanlıklar semti şehrin güneyinde kurulmuştur.
Bonn ünlü müzisyen Beethoven'in doğum yeri olduğundan müzik merkezi olması devletçe desteklenmektedir.
Bonn'da Federal Demiryolları ile Köln Havaalanının sağladığı iç ve dış ulaşım imkanları da oldukça gelişmiştir.
1990'da Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesiyle Berlin Almanya'nın başşehri olurken, Bonn hükümet merkezi oldu.
Kültür hayatı ve görülmeye değer yerleri
Mimari
Bonn Üniversitesi bahçesi
Bonn kentinin simgeleri arasında yer alan eski belediye başkanlığı binası 1737 yılında, Rokoko tarzında inşa edildi. Eski belediye başkanlığı binasının hemen yanında, günümüzde Bonn Üniversitesi merkez binası olarak kullanılan, Köln düklerinin malikanesi yer almaktadır.[kaynak belirtilmeli]Kestane ağaçlarının sıralandığı Poppelsdorf Caddesi, Köln düklerinin malikânesini Poppelsdorf Köşkü'ne bağlar. Poppelsdorf Köşkü, 18. yüzyılın ilk yarısında Köln düklerince yazlık köşk olarak inşa edildi. Bonn merkez tren garının giriş binası 1883/84 yıllarında inşa edildi. Gar binası, günümüzde tarihî eser koruması altındadır.
Venusberg'de yer alan 180 metre yüksekliğindeki radyo vericisi, 162 metre yüksekliğindeki Posta Kulesi ve 114,7 metre yüksekliğindeki Lange Eugen binası (BM Kampüsü), Bonn'un en yüksek üç noktasını meydana getirmektedir.
Poppelsdorf Caddesi
Bonn'da çok sayıda kilise yer almaktadır. Bonn Katedrali kentin simgeleri arasında kabul edilmektedir. Brüdergasse'deki Remigius Kilisesi'nde Beethoven'un vaftizine ait hatıralar saklanmaktadır. Schwarzrheindorf'daki Doppel Kilisesi 1151'den itibaren inşa edildi. Christoph Wamser, Hristiyanlığın bölgede yayılması öncesi kutsal kabul edilen bir noktada, 1627/28 yıllarında Kreuzberg Kilisesi'nin inşa edilmesini sağladı. Adenauerallee üzerinde bulunan Katolik St. Cyprian Kilisesi 1957'de yeniden düzenlendi.
Eski Bonn Mezarlığı'nda pek çok ünlünün mezarı bulunmaktadır. Tanınmış heykeltraşların imzasını taşıyan heykel ve anıtlar, Bonn Mezarlığı'nın önem ve güzelliğini daha da artırmaktadır. Beethoven'in annesinin mezarı ve Robert Schumann ile Clara Schumann adına yaptırılan anıt-mezarlıklar da yine burada bulunmaktadır.
Godesburg harabesi
Friedensplatz Meydanı'ndaki Stern Caddesi'nde yer alan Stern Kapısı, tramvay hattı inşaatı nedeniyle 1900 yılında Bottlerplatz Meydanı'na nakledildi.
Bad Godesberg'ın kuzeyinde, Franklar tarafından inşa edilen Godesburg kalesi yer alır. Altı ayrı yapıdan meydana gelen Godesberg Belediye binası, Max Franz tarafından, 1790-1792 yılları arasında kaplıca ziyaretçilerinin kullanımına sunulmak amacıyla inşa edildi. Yapımına 1790'da başlanıp 1830 yılında tamamlanan Oda Tiyatrosu „La Redoute“, günümüzde Sanat Müzesi'nin bir parçasıdır.
Posta Kulesi ve Schürmann Binası
Alman posta hizmetlerini yürüten Deutschen Post Posta Kulesi'nde yer almaktadır. Kule, Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin en yüksek binasıdır. Posta Kulesi'nin birkaç yüz metre berisinde, uzun yıllar kentin simgeleri arasında sayılan „Langen Eugen“ binası yer alır. Langer Eugen, günümüzde BM Kampüsü olarak kullanılmaktadır. Posta Kulesi ile Lange Eugen arasında, Schürmann Binası olarak adlandırılan yapı yer alır. Schürmann Binası günümüzde Deutschen Welle'nin merkezi olarak görev yapmaktadır. Milletvekillerine ofis alanı olarak sunulmak üzere planlanan bu bina, 1993 yılında Ren nehrinin taşması üzerine ağır hasar gördü. Akademi binası olarak tasarlanan Bundeshaus binası, 1948 yılından başlayarak, aralarında Federal Meclis ve Konsey'in de bulunduğu pek çok kamu kuruluşunun faaliyetlerine merkezlik yaptı. Meclis Genel Kurulu 80'lerden itibaren yeni bir binaya taşındı. Bundeshaus, başkentin Berlin'e taşınmasının ardından uluslararası kongre merkezi olarak kullanılmaya başlandı. Yine belli bir dönem Meclis genel kurulu olarak hizmet veren "Wasserwerk" binası da uluslararası kongre merkezinin faaliyetlerine tahsis edildi. Birleşmiş Milletler Meydanı'nda Birleşmiş Milletler'e üye 191 ülkenin büyük ebatlarda bayrağı gönderlerde dalgalanmaktadır.
Bonn'un Beuel isimli kesiminde bulunan eski çimento fabrikası (Oberkasseler Zementfabrik) mimar Karl-Heinz Schommer tarafından tarihî anıt kapsamına giren yönleri korunarak modern ofis binalarına dönüştürüldü.
Müze ve anıtlar
Bonn Sanat Müzesi
Bonn çok sayıda önemli müzeyi barındırır. Kısaca „Bundeskunsthalle“ olarak adlandırılan ve 1986-1992 yılları arasında yapılan Federal Almanya Sanat ve Gösteri Merkezi'nin mimarlığı Gustav Peichl tarafından yürütüldü. Almanya Tarihi Müzesi (Haus der Geschichte), açıldığından bu yana Almanya'nın en çok ziyaret edilen ilk 10 müzesi arasında yer aldı. Sanat ve Gösteri Merkezi ile Almanya Tarihi Müzesi, her yıl ortalama yarım milyonun üzerinde ziyaretçi çekmekte, bazı özel sergilerde bu rakam da aşılmaktadır. Bu iki müze, "Müze Hattı" (Museumsmeile) olarak anılan güzergâh üzerinde yer almaktadır. Müze Hattı'nda 90'lı yılların başında Sanat ve Gösteri Merkezi ve Almanya Tarihi Müzesi ile birlikte belediye tarafından işletilen Bonn Sanat Müzesi faaliyete geçti. Hattın diğer halkalarını, 1995'te devreye giren ve bilim alanında uzman Alman Müzesi (Deutsches Museum Bonn), "ifa-Galerie" ve König Müzesi (Museum Koenig) meydana getirmektedir.
Akademik Sanat Müzesi
Bonn'da dünyaya gelen, kentte hayatının belirli bir süresini geçiren ya da can veren ünlüler için de müzeler inşa edildi. Beethoven, August Macke, Ernst Moritz Arndt ve Robert Schumann bu tür müzelere örnektir. Beethoven Evi'nin (Beethoven-Haus) yer aldığı Bonngasse sokağının parke taşlarına 2005 yılında ünlü Bonn'luların portreleri yerleştirildi. Dünya kültür mirası listesinde yer alan Beethoven'in 9'ncu Senfonisine ait el yazmaların bir kısmı Beethoven Müzesi'nde sergilenmektedir.
Bonn'daki Ren Friedrich-Wilhelm Üniversitesi bünyesinde de birçok müze yer almaktadır. Bunlardan "Bonn Mısır Müzesi" (Ägyptisches Museum Bonn), yaklaşık 3000 adet orijinal eser sergilemektedir. Akademik Sanat Müzesi'nde (Akademisches Kunstmuseum), üniversite bünyesinde yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan tarihi eserler sergilenmektedir. "Arithmeum", yüzlerce hesap makinesini barındıran bir tür "matematik müzesi"dir. 2003-2005 yılları arasında dünyanın en büyük çiçeği kabul edilen "Titanenwurz"u sergileyen Botanik Bahçe, (Botanischer Garten Bonn), yine üniversiteye bağlı bir kuruluştur. Fosil sergisinin yer aldığı Goldfuß Müzesi, değerli taşların yanı sıra meteoritlere de yer veren Mineraloji Müzesi (Mineralogische Museum), Bonn'daki Ren Friedrich-Wilhelm Üniversitesi bünyesindeki diğer kuruluşlardır. Ayrıca, 1846 yılında narkozun icadından günümüze anestezinin gelişimini anlatan Horst Stoeckel Müzesi de üniversiteye bağlıdır.
Beethovenhalle
Benzerleri arasında bir ilki teşkil eden "Kadın Müzesi" (Frauenmuseum) 1981'de açılmıştır. Kuruluşundan günümüze 400'den fazla sergiye imza atan Kadın Müzesi, bu sergilerin yanı sıra, sürdürülen kapsamlı programıyla da uluslararası çapta saygınlığa kavuştu.
1993-2001 yılları arasında tamamen yenilenen Ren Eyalet Müzesi'nde (Rheinisches Landesmuseum Bonn), Ren havzasının kültür hayatını aktaran eserler sergilenmekte, ayrıca bölgenin çağdaş sanat yapıtlarından örneklere yer verilmektedir.
Poppelsdorf Caddesi üzerinde yer alan rasathane (Volkssternwarte Bonn), sık sık gökyüzü ve güneş gözlemleri için kapılarını vatandaşlara açmaktadır.
İki yılık bir çalışmanın ardından, 2002 yılının Eylül ayında açılan "Gezegen Yolu"nun (Planetenweg) yapımında Bertolt Brecht Lisesi (Bertolt-Brecht-Gesamtschule) ve Alman Havacılık ve Uzay Merkezi görev aldı. Sponsor firmaların da destek sağladığı "Gezegen Yolu", 1'e 1 milyar (1/1,000,000,000) ölçekte, Ren nehri boyunca uzanmaktadır. 5946 metre uzunluğundaki yolun başlangıcında 1,40 metre çaplı güneş yer almaktadır. Güneşi 50 ila 100 metrelik aralarla Merkür, Venüs, Dünya ve Mars izlemektedir. Ardından, 700 metre ile 1,5 km arasında değişen aralıklarla Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün gezegenleri gelmektedir. "Gezegen Yolu", Bonn limanının kuzey ucunda, Graurheindorf semtinin girişinde Plüton ila tamamlanmaktadır. Her gezegen, ilgili durakta, yalnızca sembol olarak değil, çeşitli verilerin yer aldığı tanıtıcı bir levhayla anlatılmaktadır.
Nazi rejimi sırasında can veren Bonn'lular için Franziskaner Sokağı'nda bir müze yer almaktadır. Ayrıca Bonn Sinagogu bünyesinde 2005 yılında elden geçirilen ve Nazi rejiminin kurbanlarını anlatan bir sergi bulunmaktadır.
Kamuya açık alanlara sanat yapıtları uygulaması
40 yıl boyunca Federal Almanya'nın başkenti konumunda bulunan Bonn'un bu niteliği, meydan ve caddelerinde sergilenen plastik sanatın çok sayıda örneğiyle de ortaya konmaktadır. Şehir merkezi ve kamu binalarının yoğunlaştığı semtte, pek çok tanınmış uluslararası ve Alman sanatçının eserlerine rastlamak mümkündür. Juridicum binasının dış cephesi Victor Vasarely tarafından tasarlandı. Henry Moore'un „Two large Forms“ isimli eseri eski başbakanlık binası önünde yer almaktadır. Eduardo Chillida'nın „Da Musica IV“ adlı çalışması katedral önünde bulunmaktadır. Markus Lüpertz'in iki eseri birden Müze Meydanı'nda yer almaktadır. Endenich'teki Schumann Binası'nın girişine yerleştirilen Robert Schumann'ın bronz büstü, Alfred Hrdlicka'nın imzasını taşımaktadır. Bonn'un hükümet merkezi konumunu sürdürmesinden sonra başlayan yeni kamu binaları inşaatı, sanat yapıtları uygulamasını teşvik etti. Plastik sanatın son 50-60 yıllık gelişimini ortaya koyan örnekler arasında, Willy Meller'in „Liegende mit Kind“inin yanı sıra Nicolas Schöffer'e ait „Kronos 15“ de yer almaktadır.
Doğal güzellikler ve parklar1979 yılında, "Bahçe Şov" (Bundesgartenschau) etkinliği kapsamında Ren kenarında 160 hektar genişliğinde bir alan yeniden düzenlenerek bir doğal parka dönüştürüldü. Park, günümüzde pek çok açık hava konseri, panayır ve kermese mekân olarak hizmet etmektedir.
Başta Bad Godesberg'de yer alan "Kurpark" olmak üzere Bonn'da irili ufaklı çok sayıda park yer almaktadır. Kuruluşunda kaplıca ziyaretçilerine hizmet verme düşüncesi yatan Kurpark'ta bir dizi ender rastlanan bitkilere yer verilir. Oberkassel'da bir iş adamınca kurulan "Arboretum Park Härle" de kayda değer parklar arasında yer alır.
Kuzey Ren-Vestfalya eyaleti ile Hollanda'nın geniş bir kesimini kapsayan turistik sınıflandırma kapsamında Rheinaue Parkı, Arboretum, Eski Bonn Mezarlığı (Alter Friedhof Bonn) ve Botanik Bahçe (Botanischer Garten Bonn) "bahçe sanatına örnek tesisler" olarak seçildi.
Bonn sınırları içindeki en büyük yeşil alan Endenich, Dransdorf, Lessenich ve Duisdorf arasında kalan Meßdorfer Feld'dir. Kentin hava sirkülasyonu açısından önem taşıyan bu yeşil alanda hâlen tarım faaliyetleri de yürütülmektedir.
Ren eyaleti doğal parkı kapsamındaki Kottenforst Ormanı Bonn'un batısında yer alır. Güneydoğuda ise Siebengebirge yükseltileri uzanmaktadır. Her iki park bünyesinde de uzun mesafeli, çoğu zaman Bonn manzaralı gezinti yolları bulunmaktadır. Uzun mesafe yürüyüş hattı olarak tanınan "Rheinsteig", Bonn'da başlayıp Siebengebirge'ye uzanmaktadır.
Bonn sınırları içinde bulunan toplam 47 derenin birçoğu Ren nehrine dökülmektedir.
0 Yanıt
2063 Gösterim