Alm. Banknote, Fr. Billet de banque. İng. Banknote.
Geniş anlamıyla kağıt para.
Kağıt para genel olarak karşılığı olan ve olmayan olmak üzere iki kategoriye ayrılabilir.
Uygulamada, karşılığı bulunan kağıt para için “banknot”, karşılığı bulunmayan paralar için sadece kağıt-para deyimi kullanılmaktadır.
Banknotlar kâğıt olma özelliklerinden dolayı halk dilinde kâğıt para olarak da tanımlanırlar. Banknotlar, sikkelerin yanında nakit para olarak sayılır.
Banknot, 17. yüzyıldan başlamak üzere bilhassa tarihte Birinci Dünya Savaşına kadar geniş bir tatbik sahası bulmuştur. Emtia (mal), arazi gibi servet unsurlarının karşılık olarak kullanıldığı görülmüşse de, altın ve gümüş gibi kıymetli madenler, en ziyade kullanım sahası bulan karşılıklar olmuştur. Banknotlar, bankalar tarafından ihrac edilebildiği gibi devlet tarafından da çıkartıldığı görülmüştür. Banknotlar, yüzde yüz bir karşılık gösterilerek ihraç edilirse, bu kağıttan paraya “temsili kağıttan para” adı verilmektedir (altın ve gümüş sertifikaları). Kısmi bir karşılığı olan kağıttan paraya ise “itimada dayanan kağıttan para” veya “banknot” denilmektedir.
Banknot ihracında ve elden ele dolaşımında en önemli faktörler, devir kabiliyeti (hiç itirazsız elden ele geçmesi) ve karşılığa itimat esasıdır. Karşılığı düşürerek banknot miktarının artırılması, iktisadi dengeyi bozmuş, sonunda da tam karşılıksız kağıt para sistemine geçilmiştir.
Eskiyen para tedavülden çekilerek imha edilir.
Kağıt paraların eskime süreleri Türkiye'de 36 ay, ABD'de 18, Almanya'da 55, İngiltere'de ise 10 yıldır.
1927 yılı - 1 Türk Lirası
Değeri: 1 Lira
Boyutları: 90 × 166 mm
Rengi: Zeytuni yeşil
Önyüz: Meclis Binası, Ankara Kalesi, karasabanla çift süren bir köylü
Arkayüz: Eski Başbakanlık Binası
Tedavüle çıkarılışı: 5 Aralık 1927
Tedavülden çekilişi:25 Nisan 1939