Alm. Acetat, Fr. Acétates, İng. Acetates.
Karbon, oksijen ve hidrojen ihtiva eden bir kısım kimyasal bileşikler.
Asetat terimi selüloz asetatdan elde edilen tekstil iplikleri anlamında da kullanılır.
Asetatların üretimi:Asetatların üretiminde asetik asit (CH3COOH) temel madde olarak kullanılır. Asidin sodyum oksitle reaksiyonundan sodyum asetat; kalsiyum oksitle reaksiyonundan kalsiyum asetat; mağnezyum karbonat ile reaksiyonundan mağnezyum asetat ve kurşun oksitle reaksiyonundan kurşun asetat elde edilir. Çinko ve manganın sülfürlerinin asetik asitle reaksiyonundan da bu metallerin asetatları elde edilir. Asetik asit çözeltisinin mağnezyum, çinko ve demir gibi bazı metallerle direkt muamelesinden de bu metal asetatlar elde edilebilir. Ester olarak adlandırılan bazı asetat türleri asetik asidin bir alkolle reaksiyonundan elde edilir. Mesela etilarefat esteri asetik asidin etil alkolle muamelesinden elde edilir. Esterlerin kendilerine has hoş kokuları vardır.Halbuki diğer asetatların böyle bir hoş kokusu yoktur.
Özellikleri:
Genel olarak, metal asetatların erime noktaları yüksektir ve bunların sulu çözeltileri de elektriği iletir. Ester asetatların sudaki çözeltileri ise elektriği iletmez. Çünkü bu bileşikler iyonik bileşikler değildir.
Orta büyüklükteki bazı asetatlar hayvan dokularında yağ asitlerine dönüşebilmektedir. Keza hayvan dokularında kolesterole de dönüşebilmektedir.
Kullanılışları:
Asetatların geniş bir kullanma sahaları vardır. Bakır asetat Paris yeşili imalatında kullanılır. Diğer metal asetatlar bazı baskı işlemlerinde, demir ve alüminyum asetatları ise boyamada mordant olarak kullanılırlar. Yanmaz özellikli selüloz asetat, tekstil ve fotoğraf filmi imalinde kullanılır (Bkz. Selüloz). Triasetattan, tekstil ipliklerinde şekillerini koruyan ve büzülmeye karşı mukavim olan ürünler elde edilir.
Polivinil asetat, yapıştırıcılarda kullanılan bir plastiktir. Etil asetat ve amil asetat gibi uçucu esterler boya ve laklar için çözücü olarak kullanılırlar. Nitroselüloz ve film teşkil edici diğer bileşikler için iyi bir çözücü olan butil asetat lak ve vernik endüstrilerinde kullanılır. Amil asetat tat verici olarak kullanılır.
Amil asetat:
herhangi bir amil alkolün veya amil alkoller karışımının asetik asit ile meydana getirdiği esterlerin hepsi için kullanılan genel addır. Bütün amil asetatlar renksizdir. Akışkan, nötral bir sıvı olup hoş meyve kokuludur. Bu sebepten bazı amil asetatlar, parfümeri ve kozmetikte esans olarak kullanılır.
Amil asetatın mümkün olan sekiz izomerinden altı tanesi ticari maksatla üretilir. Genel formülü CH3COOC5H11 şeklindedir. Amil asetata muz yağı da denir.
Amil asetat ilaç sanayii ve parfümeri haricinde endüstride çözücü olarak kullanılır. Ticari önemi de bu sebeptendir. Deri ve diğer sanayide, selülozik örtü boyalarının çözülmesinde ve inceltilmesinde kullanılır.
Etil asetat:
(sistematik adıyla etil etanoat, kısaltılmış yazımıyla EtOAc veya EA), CH3COOCH2CH3 formülüne sahip bir organik bileşik.
Bu renksiz sıvı bileşik, bazı yapıştırıcılar ve aseton gibi armut suyuna benzer tatlı bir kokuya sahiptir. Etil asetat, etanol ve asetik asitin esteri olup, sanayide güçlü bir çözücü olması nedeniyle sık üretilen bir maddedir. Etil asetat 1985 yılında, Japonya, Kuzey Amerika ve Avrupa'da toplam 400.000 ton üretilmekteydi.[1] 2004 yılına gelindiğinde ise bu sayı dünya çapında yaklaşık 1,3 milyon tonu buldu.[2]
0 Yanıt
2155 Gösterim