Alm. Revolver (m), Pistole (f), Fr. Pistolet, revolver (m), İng. Pistol, revolver.
Kısa menzil ve namlulu, hafif bir ateşli silâh.
Namlu, mekanizma, kabza, tetik gibi parçalardan meydana gelir. On altıncı asırda Avrupa’da kullanılmaya başlanan tabanca da tüfek gibi ilk zamanlar ağızdan doldurulmaktaydı ve mermi bir demir bilyadan ibâretti. İtici gücü teşkil eden barutun ateşleme sistemleri zamanla fitilli, çakmaklı olacak şekilde geliştiği gibi doldurma da arkadan yapılmaya başlandı. Daha sonraları kovanlı ve kapsüllü mermilerin gelişmesiyle ateşleme sistemi, günümüzde de kullanılan horoz-iğne sistemi hâline geldi. Mermiler ya bir şarjörle veya dönebilen delikli bir silindir vâsıtasıyla hazneye sürülür. Diğer mermiler bir önceki mermi patladıkça otomatik olarak hazneye girer.
Otomatik tabancalarda ikinci bir merminin ateşlenmesi için tetiğin tekrar çekilmesi gerekmez. Fakat yarı otomatiklerde merminin hazneye girmesi, bir önceki patlama neticesinde meydana gelen geri tepmeyle sağlanmasına rağmen, ateşleme için tetiğin tekrar çekilmesi gerekir. Tabancaların mermi kapasiteleri ve kalibre denen namlu çapları değişik değişiktir. Modern tabancaların namlu çapları 6.35, 7.65 ve 9 mm olanları vardır. Uzun şarjörlü, kısa dipçikli ve kısa namlulu otomatik silâhlar da tabanca sınıfına girer. Bunların namlu çapları 8-11 mm civârındadır ve şarjörlerindeki mermi miktarı 100’e kadar çıkanlar vardır. Toplu tabancaların silindirleri 6 veya 8 mermiliktir. Ayrıca işâret fişeği atmak için kullanılan 20-27 mm namlu çaplı yivsiz tabancalar da vardır.
Günümüzde tanınmış tabancalar olarak Kırıkkale, Negant, Walter, Browning, Colt, Flabert, Smith-Wesson sayılabilir. Ayrıca kalem, şemsiye, baston vb. şeklinde yapılmış veya manyetolu ateşleme sistemi olan tabancalar, tabancaların değişik tipleri olarak ele alınabilir.
Silah Çapları (Kalibre):Tüm ateşili silahlarda silah çaplarına kalibre (Cal.) denir. Silah çapları Metrik Kalibrasyon, Anglo-Amerikan Kalibrasyon ve Nato Kalibrasyon sistemleri denilen üç ayrı sistemde ifade edilir.
Metrik Kalibrasyon sisteminde silahın ateşlediği mermi çapı ve kovan boyu milimetre cinsinden ifade edilir. Bu sistemde Tabanca ve Tüfek fişeklerinin ifadesi hep aynı sistemle yapılır. (Örnek: 9x19 mm, 9x21 mm, 7x57 mm, 7x57R mm, 8x57 mm, 8x57JRS mm, 9.3x74R mm, vb.)
Bu kalibrasyon sisteminin notasyonu şu şekilde ifade edilir.
Önce mermi çekirdeğinin çapı milimetre cinsinden yazılır, sonra 'x' harfi konulur, Kovan boyu milimetre cinsinden yazılarak fişek ifade edilmiş olur.
(Örneğin: 9x19 fişeğinin açılımı şu anlama gelir. Mermi çapı 9mm, Kovan boyu 19mm) Bazı fişekler standart fişeklerden farklılık gösterir. Bu durumda Söz konusu farklılığı ifade etmek için kalibrasyon sonuna bazı harfler ilave edilir. Örneğin: 7x57 fişeği 7mm çekirdek çapı, 57mm kovan boyu anlamına gelir. Ayrıca 7x57R fişeği mevcuttur. Bu fişek standart 7x57 fişeğinden biraz farklıdır. Sonundaki 'R' harfi fişeğin tabanında bulunan tırnak yuvasının içe doğru çevresel kanal şeklinde değil, Dışa doğru çevresel tırnak şeklinde olduğunu ifade eder. Bu kalibrasyon sisteminde kullanılan bazı harfler ve anlamlarını kısaca aşağıdaki gibi özetliyebiliriz:
J Harfi: Almanca 'Jinfanter' kelimesinden gelmektedir. Fişeğin Piyade dolumu olduğunu ifade eder. Yani piyade tüfeğinin üzerinde bulunan standart gez ile metraj ayarı ve sapma ayarı ile rahatlıkla hedef vurulabiceğini ifade eder. Normalde piyasada değişik gramajda çekirdeği ve barut yükü olan aynı kalibrede birçok fişek mevcuttur. Bu fişeklerin ateşlediği mermi çekirdekleri hep değişik atış yörüngeleri çizerler. Örneğin gramajı yüksek çekirdeklere yerçekimi kuvveti fazla etki ettiği için atış mesafesi uzadıkça daha çok nişan alınan noktanın altına isabet eder; ya da gramajı hafif olan çekirdekler rüzgardan dolayı daha fazla yatay sapma gösterir. Bu durumu standart altına almak daha basit atış olanağı sağlar ve askerlerin cephede daha kolay metraj ayarı yapmasına olanak sunar.
I Harfi: 'International' harfinin kısaltmasıdır. Uluslararası piyasada en çok satılan standart dolumu ifade eder.
S Harfi: Almanca 'Spitzer' kelimesinden gelmektedir. Mermi çekirdeğinin sivri burunlu olduğunu ifade eder.
SE Harfi: Fransızca 'Sportive Enternational' kelimesinden gelmektedir. Söz konusu kalibredeki fişeğin uluslararası atış müsabakalarında kullanıldığını ifade eder. (Ör: 6.5x55SE )
Kalibre cinsinden ifade edilenler 22 Cal, 30 Cal, 38 Cal, 45 Cal, .338 Cal, .50 Cal.
Kalibreyle (Cal.) ifade edilenlerin kaç milimetreye eşdeğer olduklarını hesaplamak için belirli bir kalibreyi 0,254 ile çarpmak yeterlidir[1]. Örnek: 38 kalibrenin kaç mm’ye eşdeğer olduğunu anlamak istersek;
38 x 0,254 = 9,652 mm buluruz.
Kalibre cinsinden ifade edilen silahlar genellikle Toplu (Revolver) tabancalardır. Şarjörlü tabancalar ise genellikle mm cinsinden ifade edilirler.
.357 Magnum olarak tabir edilen silahların mermi çapları yaklaşık .38 kalibre olup, .38 kalibre mermiye göre barut hakkı daha fazla ve mermileri .38 kalibreye göre daha uzundur.
.357 Magnum bir silahta .38 kalibrelik mermi kullanımı mümkün olup bunun tersi mümkün değildir. Yani .38 kalibrelik bir silahta .357 Magnum mermi kullanılamaz.
0 Yanıt
14753 Gösterim