Konu: Her güne bir beyit

[Arif Arslaner]

Gâm-ı sevda elinden ben de şaştım Es'ada zîrâ
Ne Mecnûn gibi lâ-ya'kıl ne de bir âkıl oldum ben

(Ey Es'ad, aşkın üzüntüsünde ben de şaştım.
Zira ben, ne Mecnun gibi akılsız, ne de bir akıllı oldum)

[Arif Arslaner]

Dâr-ı dünya deli gönlüm gibi virân olsa
Ne cihân olsa, ne cân olsa, ne hicrân olsa

(Şu dünya yurdu deli gönlüm gibi yıkık harap olsa da
Geriye ne cihan kalsa ne de can.. Ayrılık yok olsa...)

[kardelen]

Gehî vuslatta âşık, gâh mechûr
Bu dünyadır gehî mâtem, gehî sûr

Bakî

(Âşık bazen vuslattadır, bazen ayrılıkta.
Dünya derler buna; bazen ölüm, bazen düğün)

[Aşık-ı sadık]

Yâ HabîbAllah yâ Hayre’l beşer müştakunam

Eyle kim leb-teşneler yanup diler hemvâra su

(Ey Allah'ın sevgilisi! Ey insanların en hayırlısı! Susamışların (susuzluktan dudağı kurumuşların) yanıp dâimâ su
diledikleri gibi (ben de) seni özlüyorum.)

Sensen ol bahr-ı kerâmet kim şeb-i Mi'râc’da

şebnem-i feyzün yetürmiş sâbit ü seyyâra su

(Sen o kerâmet denizisin ki mi'râc gecesinde feyzinin çiyleri sabit yıldızlara ve gezegenlere su ulaştırmış.)

Çeşme-i hurşîdden her dem zülâl-i feyz iner

Hâcet olsa merkadün tecdîd iden mimâra su

(Kabrini yenileyen (tamir eden) mimara su lazım olsa, güneş çeşmesinden her an bol bol saf, tatlı ve güzel su iner.)

Bîm-i dûzah nâr-ı gam salmış dil-i sûzânuma

Var ümîdüm ebr-i ihsânun sepe ol nâra su

(Cehennem korkusu, yanık gönlüme gam ateşi salmış, (ama) o ateşe, senin ihsan bulutunun su serpeceğinden ümitliyim.)

[7kıta]

Şeb-i yelda-i müneccimle muvakkit ne bilir
Müptela-i gam’a sor geceler kaç saattir

(Fuzuli)


Şeb-i Yelda : En uzun Gece (21 Aralık)
Müneccim : Yıldızlara bakarak gelecekten haber veren kimse.
Muvakkit : Yıldızlara bakarak namaz ve diğer vakitleri (Ramazan vs.) hesaplayan kişiler.
Müptela : Bağımlı, tiryaki
Gam : Keder, tasa, üzüntü.

Beyiti kısaca açıklamak gerekirse;

En uzun geceyi, gece yıldızlara bakarak çalışan, müneccim ve muvakkit ne bilir,
Kederinden, derdinden uyumamaya alışmış kişiye sorun gecelerin kaç saat olduğunu.