TANIM
Bireylerin birbirleriyle ve devletle ilişkilerinde ortaya çıkan anlaşmazlıklarda hukuki bilgisine başvurulan ve bireyleri ilgili yerlerde, özellikle mahkemelerde temsil eden ve haklarını savunan kişidir.
GÖREVLER
Bir kimsenin avukatlığını (müvekkilinin vekillik istemini) kabul etmeden önce ilgiliyi dinler, varsa dava dosyasını inceler,
Müvekkiline yararlı olabileceğine inanırsa davayı kabul eder,
Dava konusu ile ilgili yasaları, yüksek mahkemelerin kararlarını inceler ve bunları savunmasına dayanak yapar,
Mahkemelerde çeşitli davalar açar veya müvekkili aleyhine açılan davaya katılır,
Dava ile ilgili geniş araştırma ve inceleme yapar,
Dava ile ilgili tanıkları mahkeme heyetine dinletir ve sorular sorar,
Mahkeme sonuçlanıp karar açıklanmadan önce kararın müvekkili lehine sonuçlanmasını sağlamak için savunma metnini hazırlar ve konuşma yapar,
Mahkemenin açıkladığı karara itiraz etmek gerektiğinde üst mahkemeye sunacağı dosyayı hazırlar,
İstenildiği takdirde ilgililere hukuki konularda bilgi verir, danışmanlık yapar,
İcra takipleri yapar,
Yeni çıkan yayın ve kanunları takip eder ve yorumlar.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Avukat olmak isteyenlerin;
Sözel yeteneğe,
Olaylar ve ilkeler arasında ilişki kurabilme gücüne,
Olayları derinliğine araştırma merakına,
Başkalarını anlayabilme ve etkileyebilme yeteneğine,
Akıcı konuşma becerisine,
Sorumluluk duygusuna sahip kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Avukatlar, büro ve adliye gibi kapalı ortamlarda, gerektiğinde keşif çalışmaları için açık alanlarda çalışırlar. Çalışmaları sırasında, müvekkilleriyle, yargıç (hakim) ve savcılarla, adli personelle, emniyet görevlileriyle iletişim halindedir. Avukatlık yoğun sorumluluk gerektiren, hareketli bir meslektir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için;
Lise veya dengi okul mezunu olmak,
Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı ’nda (LYS) “Hukuk” lisans programı için yeterli “TM-2” puan almak.
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Tercih Bildirim Sayfasında “Hukuk” lisans programı ile ilgili en az bir yükseköğretim programını tercih etmek gerekmektedir.
Adalet önlisans programını başarı ile bitirenler, ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavı’nda başarılı oldukları takdirde, Hukuk” lisans programına dikey geçiş yapabilirler
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Eğitim süresi 4 yıldır. 4 yıllık ön eğitimi tamamlandıktan sonra 1 yıllık staj dönemi vardır. Stajın 6 aylık bölümü mahkemelerde diğer 6 aylık bölümü deneyimli bir avukatın yanında çalışarak geçer.
Eğitimin 1. yılında: Hukuka Giriş, Medeni Hukuk, Roma Hukuku, Anayasa Hukuku, İktisat, Atatürk ilkeleri ve İnkılap Tarihi, Türk Dili, Yabancı Dil,
2. yılında: Borçlar Hukuku, İdare Hukuku, Devletler Umumi Hukuku, Ceza Hukuku, Mali Hukuk, Türk Hukuk Tarihi ve Yabancı Dil yanında, Sosyoloji, Kriminoloji, İstatistik, Siyasi Tarih, İşletme Ekonomisi, Haberleşme Hukuku, Çalışma Ekonomisi gibi seçmeli dersler alırlar,
3. yılında: Medeni Hukuk (Eşya Hukuku), Borçlar Hukuku, Ticaret Hukuku (Kara Ticaret Hukuku) Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi, Ceza Hukuku (Özel Hükümler), Yabancı Dil ve seçmeli derslerden: Hukuk Metodolojisi, Umumi Hukuk Tarihi, İktisadi Düşünceler Tarihi, Doğal Kaynaklar Hukuku, Hava ve Uzay Hukuku, Avrupa Hukuku, Çevre Korunması Hukuku, Ekonomik Suçlar gibi dersler alırlar,
4. yılında: Ceza Usulü Hukuku, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku, Genel Kamu Hukuku, İcra-İflas Hukuku, Adli Tıp, Devletler Özel Hukuku, seçmeli derslerden de, Askeri Ceza Hukuku, Adalet Psikolojisi, Medeni Hukuk gibi dersler alırlar. Staj süresince stajyer avukatlara yönelik çeşitli seminer ve ödevler verilmektedir. Staj sonunda yanında staj yapılan avukat tarafından verilen rapor ışığında Baro Yönetim Kurulunca sözlü sınav yapılır. Yapılan sınav sonucunda yeterli görülmeyenlerin stajı tekrarlanabilmektedir.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Hukuk Fakültesi eğitimini tamamlayanlar "Lisans Diploması", stajını tamamlayanlar "Avukatlık" belgesi alırlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Hukuk fakültesini bitirenler stajlarını tamamladıktan sonra serbest avukat olarak çalışmaya başlayabilirler. Bu meslekte iş alanı oldukça geniştir. Kişi, kamu kurumlarında, özel şirketlerde çalışabileceği gibi kendi işyerini açıp bağımsız da çalışabilir. Karmaşıklaşan toplumsal düzen, değişen üretim biçimi ve oluşan sosyal ve ekonomik
örgütlenmeler, bireylerin birbirleriyle ve devletle ilişkilerini düzenleyen yasalar, uzmanlaşmış kişilere olan gereksinimi gün geçtikçe arttırmaktadır. Bu nedenle hukukçulara her zaman ihtiyaç vardır. Avukatlar her tür ekonomik ve sosyal organizasyonlar içinde iş bulma olanağına sahiptir. Ayrıca hakim, savcı, noter, müfettiş, hariciye meslek memurluğu da yapma olanakları vardır. Bu meslekte kadınların çalışma oranları da her geçen gün artmakta olup bu oran %30 civarındadır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ EĞİTİM SÜRESİNCE
Mesleki eğitim süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak koşulları uygun olan öğrenciler Yüksek Öğretim Kredi ve Yurtlar Kurumu öğrenim kredisinden faydalanırlar. Çeşitli kamu ve özel kurum ve kuruluşlar aradıkları şartları taşıyan başarılı öğrencilere burslar vermektedirler.
EĞİTİM SONRASI
Kendi adına ve hesabına çalışan avukatların kazançlarını tahmin etmek oldukça zordur. Meslekte uzmanlaşmalarıyla orantılı olarak kazançları değişmektedir. Değişik kurum ve işletmelerde çalışan avukatlar ise, çok büyük farklılıklar gösteren ücretler almaktadırlar. Genel olarak, asgari ücretin 4 ile 15 katı gibi çok farklı düzeylerde ücretler alınmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Avukatlar, meslek yaşamlarını avukat olarak sürdürebildikleri gibi, hukuk fakültelerinde yüksek lisans ve doktora tezlerini vererek hukuk alanında bir branşta sırası ile doktor, doçent ve profesör unvanlarını alarak öğretim üyesi olarak çalışabilirler. Öğretim üyesi olarak uzmanlık alanında serbest de çalışabilirler. Avukatların, kamu ya da özel kurumlarda, yöneticiliğe yükselmeleri mümkündür. Ayrıca, yürüttükleri davalarda branşlaşma söz konusu olabilir. (Örn: Vergi davaları, ticari davalar, idari davalar vb.). Noterlik belgesi alarak noter olabilirler.
KAYNAK: Ulusal Mesleki Bilgi Sistemi (UMBS)