Konu: Muhtasar ilmihal - Hasan Arıkan (Resimli Namaz Hocası)

[Arif Arslaner]

Müslümanın Dikkatle Kaçınması Gereken Hususlar

1. Ehl-i Sünnete uymayan bozuk i'tikatlar,

2. Ameli terk etmek,

3. Niyette ve işlerinde doğruluktan ayrılmak,

4. Günahta israr etmek,

5. İslâm ni'metine şükrü terk etmek,

6. Îmansız gitmekten korkmamak,

7. Başkalarına zulmetmek,

8. Sünnet üzere okunan ezana icâbet etmemek,

9. Dine aykırı olmayan yerlerde, Anne ve babasına âsi olmak,

10. Çok yemin etmek.

11. Namazı hafife almak, tadîl-i erkânı terk etmek,

12. Haram olan içkileri içmek,

13. Müslümanlara eziyet vermek,

14. Velî olmadığı halde velilik iddiasında bulunmak,

15. Günahını unutmak,

16. Kendini beğenmek, kendisini çok âlim görmek,

17. Koğuculuk ve gıybet etmek,

18. Mümin kardeşine hased etmek, çekememek,

19. Ülü'l-emre itaat etmemek,

20. Bir adama, tecrübe etmeden, iyi veya kötüdür diye peşin hükümde bulunmak,

21. Yalan söylemek,

22. Dîni öğrenmekten kaçınmak,

23. Erkeklerin kadınlara, kadınların erkeklere benzemeye çalışması,

24. Din düşmanlarına sevgi beslemek,

25. Hakîki din âlimlerine düşman olmak.

[Arif Arslaner]

Edille-i Şer'iyye

Edille-i şer'iyye, dînî ve şer'î hükümlerin çıkarıldığı ve dayandıkları kaynaklardır ki, bunlar da dörttür:

1. Kitap: Kur'an-ı Kerîm.

 

2. Sünnet: Peygamberimizin mübârek sözleri, işle-dikleri ve başkaları tarafından yapılan işlerde o işi tasvip mâhiyetindeki sükûtlarıdır.

 

3. İcmâ-ı ümmet: Bir asırda, Ümmet-i Muhammed'in müctehidlerinin bir mesele hakkında ittifak etmeleridir.

 

4. Kıyâs-ı Fukahâ: Bir hâdisenin kitap, sünnet ve icmâ-ı ümmetle sâbit olan hükmünü; aynı illete, aynı sebebe ve aynı hikmete dayandırarak o hâdisenin tam benzerinde de isbat etmekten ibârettir.

 

İctihad: Şer'î hükmü, şer'î delîlinden çıkarma hususunda olanca ilmî kuvvetini sarfetmektir.

 

Müctehid: Herhangi bir şer'î hükmü âyet-i kerîme ve hadîs-i şeriflerden çıkaran, kıyas yapabilen büyük âlimdir. Müctehid olabilmek için, bütün islâmî ilimlere vakıf olduktan sonra mevhibe-i ilâhî (Allâh vergisi) olan ledünnî ilme de mazhar olmak lâzımdır.

[Arif Arslaner]

İlmin Yolları ve Bilgi Vasıtalarımız

İlmin yolları üçtür.

1. Hâvass-ı selîme: Görme, işitme, tatma, dokunma ve koklama isimlerini verdiğimiz beş duygu.

2. Haber-i sâdık: Doğru haberdir ki, iki kısımdır:

a) Peygamberlerin verdiği haber,
b) Yalanda birleşmeleri mümkün olmayan bir topluluğun verdiği haber.

3. Akıl.

[Arif Arslaner]

Mezhebler

Mezheb
Mezheb, büyük din müctehidlerinin edille-i şer'iyye'den çıkardıkları mes'eleler ve hükümler topluluğudur.

Mezheb iki kısımdır:

   1.
      İ'tikadda mezhep,
   2.
      Amelde mezhep.

İ'tikadda hak mezheb
İ'tikadda hak mezheb, Ehl-i sünnet ve Cemâat mezhebi'dir. Bu da Peygamber Efendimizin ve Ashâbının i'tikad (inanç) ve ameli üzere olanların mezhebidir.

Ehl-i sünnet ve cemâat mezhebinin i'tikatta imamları:

   1.
      İmam Ebû Mansûr Mâtüridî
   2.
      İmam Ebü'l Hasen Eş'ârî.

Biz Müslüman Türkler'in umûmiyetle İ'tikatta imamı, İmam Ebû Mansûr Mâturidî hazretleridir.

İmam Ebû Mansûr Muhammed Mâturidî, hicrî 280 (M.894) tarihinde Türkistan'da, Semerkant şehrinin Mâturid köyünde doğmuş ve 333 (M.945) tarihinde Semerkant'ta vefat etmiştir.

İmam Eş'arî hazretleri H. 260 (M.873) tarihinde Basra'da doğmuş, 324 (M.936) da Bağdat'ta vefat etmiştir.

Amelde Hak Mezhebler
Ehl-i Sünnet ve Cemaat'in amelde mezhebi dörttür:

Hanefî Mezhebi: İmamı, İmâm-ı Â'zam Ebû Hanife'dir. Adı Nu'man, babasının adı Sâbit'tir. Hicrî 80 (M.699) tarihinde Kûfe'de doğmuş, 150 (M.767) tarihinde Bağdat'ta vefat etmiştir.

 

Mâlikî Mezhebi: İmamı, İmam Malikü'bnü Enes'dir. Hicrî 93 (M.711) tarihinde Medîne-i Münevvere'de doğmuş ve 179 (M.795) tarihinde yine Medîne-i Münevvere'de vefat etmiştir.

 

Şâfiî Mezhebi: İmamı, İmam Muhammedü'bnü İdrîs-i Şâfiî'dir. Hicri 150 (M.767) tarihinde Gazze'de doğmuş, hicri 204 (M.819) tarihinde Mısır'da vefat etmiştir.

 

Hanbelî Mezhebi: İmamı, İmam Ahmedü'bnü Hanbel'dir. Hicri 164 tarihinde Bağdat'ta doğmuş, hicri 240 (M.780-855) tarihinde yine Bağdat'ta vefat etmiştir.*

Amelde birer hak mezhep olan yukarıda zikrettiğimiz bu mübârek imamların mezhepleri, Kitap, Sünnet, İcmâ-i ümmet ve Kıyas-ı Fukahâ üzerine kurulmuştur.

* Peygamberimiz hayatta iken müslümanlar her türlü meselelerini Efendimizden, ondan sonra ise Sahâbe-i Kirâmın büyüklerinden sorup öğreniyorlardı. Mezheb İmamları diye bilinen bu mübârek zatlar dînî meseleleri Sahâbe-i Kirâmdan öğrenmişler ve bunları bir araya toplamışlardır. Âyet, hadis ve sahâbede bulunmayan hususlarda da kendi görüşlerini yani ictihadlarını bildirmişler, böylece mezhebler meydana gelmiştir.

[Arif Arslaner]

İslamın Şartları

İslâm: Resûlullah Efendimiz'in tebliğ buyurduğu şeyleri dil ile ikrar, kalb ile tasdik ederek Cenâb-ı Hakk'a itâat etmektir.

İslâm'ın şartı beştir. Yani İslâm dini beş esas üzerine kurulmuştur.

1. Kelime-i şehâdet getirmek,
2. Namaz kılmak,
3. Zekât vermek,
4. Ramazan orucunu tutmak,
5. Haccetmek.


İslamın şartlarını yerine getiren kimseye mümin ve müslüman denir. Bu şartlardan herhangi birini inkâr eden ise dinden çıkmış olur.