Alm. Kreuz (n), Fr. Croix (f), İng. The cross.
Hıristiyanlık dîninin bir remzi (sembolü); birbirini dik olarak kesen iki doğrunun meydana getirdiği şeklin adı.
Ermenice “khaç”tan gelir. Kullanıldığı şekil ve yerlere göre değişik isimler alır. Kolları gama şeklindeki “gamalı haç”, Nazi Almanyasının sembolüdür. Lâtin haçının dikey kolu öbüründen daha uzundur. Lorraine haçının, yatay kolları birbirine eşit değildir. Malta şövalyelerinin taşıdıkları Malta haçının kollarının uçları yassı ve geniştir. Eşit uzunlukta dört koldan meydana gelen haça ise Yunan haçı denir.
Eski Mısır’da rûhun ebedîliği, kulplu haçla sembolleştirilmiştir. Hıristiyanlıktaki haç, hazret-i Îsâ’ya yapılan işkencenin, dolayısıyle de kurtarmanın alâmetidir. Hıristiyanlar arasında hazret-i Îsâ’nın çarmıha gerildiği, yayılmış bir inanç olmasına rağmen bu doğru değildir. Kur’ân-ı kerîm, hazret-i Îsâ’nın göğe çıkarıldığını açıkça haber vermektedir. Çarmıha haç şeklinde gerilerek öldürülen kimse Yehûda idi. Dîninden dönerek, ufak bir menfaat karşılığı, hazret-i Îsâ’yı Romalılara haber veren Yehûda’nın şeklini Allahü teâlâ, hazret-i Îsâ’nın şekline çevirdi. Romalı askerler, Yehûda’yı yakalayıp vâliye götürdüler. Yehûda, kendisinin Îsâ olmadığını iddiâ ettiyse de kimseye dinletemedi. Îsâ aleyhisselâmın yerine Yehûda, çarmıha gerilip öldürüldü. Hıristiyanlar, Îsâ aleyhisselâmın çarmıhta rûhunu teslim ettiğini, sonra diriltilip göğe çıkarıldığını kabul ediyorlar. Kur’ân-ı kerîm bu hâdisenin doğru şeklini haber vermekte, Hıristiyanların inancının yanlış olduğunu bildirmektedir. (Bkz. Îsâ aleyhisselâm)
Hıristiyan ikonografyasında iki çeşit haç vardır: 1. İlk Hıristiyanların taş mezarlarında rastlanan “T” şeklindeki haç; 2. Yalnız Hıristiyan inancına göre hazret-i Îsâ’nın çivilendiği iddiâ edilen dört kollu haç.
Hıristiyanlığın suç sayıldığı devirlerde haç taşımak çok dikkat istiyordu. Fakat Büyük Konstantin’den sonra serbest oldu. Önce din uğruna ölenlerin, sonra da bütün Hıristiyanların mezarlarına haç konmaya başlandı. Mezarlıkların girişine veya ortasına dikilen haçların üzerinde önceleri bir şey yoktu. Sonradan Gotik devrinde bunların üzerine hazret-i Îsâ’nın resmi denilerek bâzı resimler takılmaya başlandı.
En eski haçlardan biri de 16. ve 17. asırlara âit olan Roma’daki Sancta Sanctorum haçıdır. Üç kuşaklı haçı papalar, çift kuşaklısını da başpiskoposlar veya baş patrikler takar. Hıristiyanlar daha da aşırı giderek üzerlerine haç resmi işâreti çizmişlerdir.
Lâtinler ellerini alın, göğüs, sol omuz ve sağ omuzlarına götürerek haç çıkarırlar ve bunu yaparken, “Babanın, oğulun ve kutsal rûhun adına!” derler. Yunanlılar ise, eli önce sağ omuza götürürler. Bunlar kutsal saydıkları insan ve nesnelerin üzerine de haç çıkarırlar. Protestanlar haç çıkarmaktan vazgeçmişlerdir.
Haç, bozulmuş Hıristiyanlık dîninin bir sembolü (alâmeti) olduğu için, İslâm dînince, her ne sûrette olursa olsun kullanılması kesin olarak yasak edilmiştir. Bu hususta Peygamberimiz sallAllahü aleyhi ve sellem; “Müslüman olan bir kimse, (dîni başka olan) bir kavme benzerse, onlar gibi olur.” buyurdu.
Bir Müslümanın boynuna, kolye şeklinde haç takması, elbisesinde haç resminin bulunması, haça karşı namaz kılması kesin olarak yasaktır, büyük günâhtır. Nitekim Peygamberimiz (sallAllahü aleyhi ve sellem) hanımı hazret-i Âişe’nin üzerindeki elbisede haça benzeyen bir resmi görünce, onu derhâl çıkarmasını emretmiştir.
Hazret-i Ömer, İslâm ülkesinde yaşayan Hıristiyanların açıkta haç kullanmasını yasak etmiştir.
0 Yanıt
3945 Gösterim