İSLÂMİYET'İN MEDİNE'DE YAYILIŞI
Useyd ibn-i Hudayr ile Sa'd ibn-i Muaz'ın Müslüman Oluşları
Medînelilere Kur'ân-ı Kerîm'i ve İslam dînini öğretmek üzere vazîfelendirilmiş olan, Mus'ab (R.A.), Medîne'de Ebû Ümâme Es'ad ibn-i Zürâre'nin evine indi. İslâmiyeti Medîneliler arasında yaymağa koyuldu.
Es'ad ibn-i Zürâre bir gün Mus'ab ile birlikte Abdüleşhel ve Zaferoğullarının semtlerine gitmek üzere yola çıktılar. Es'ad ile Mus'ab, Zaferoğulları'na âit bostanlardan bir bostana girip oradaki Merak kuyusunun çevresine oturdular. Müslümanlığı kabul etmiş olan kimseler de orada toplandılar.
Sâ'd ibn-i Muaz ile Useyd ibn-i Hudayr, Abdieşheloğulları kabîlesinin evlatları idiler. Her ikisi de müşrik ve eski dinlerinde bulunuyorlardı. Ayrıca Sâ'd ibn-i Muaz, Es'ad ibn-i Zürâre'nin halasının oğlu idi. Bunlar, Mus'ab ile Es'ad'ın bostana girdiklerini işitince, Sâ'd İbni Muaz, Useyd ibn-i Hudeyr'e; "Bizim, akılları ermez ve zaif olanlarımızı azdırmak için mahallemize gelen şu adamlara git de, onları tehdit et ve mahallemize gelmekten menet! Bilirsin ki, Es'ad ibn-i Zürâre benim akrabâmdandır, halamın oğludur. Bunun için ben, onun yanına gidemeyeceğim. Öyle olmasaydı, bu işi yapmağa ben yeterdim." dedi.
Bunun üzerine Useyd mızrağını alıp onlara doğru ilerledi. Es'ad ibn-i Zürâre, Useyd'i görünce Mus'ab ibn-i Umeyr'e; "Bu gelen kavminin ulusudur. Yanına geldiğinde onu Allâh'ı tasdik ettirmeğe çalış!" dedi.
Mus'ab; "oturursa onunla konuşurum!" dedi.
Useyd, sövüp sayarak geldi, tepelerine dikildi. "Siz bize niye geldiniz? Akılları ermez ve zaif olanlarımızı azdırmak için mi? Hayâtınız size lâzımsa, hemen buradan ayrılın!" dedi.
Mus'ab, O'na gâyet nâzikâne; "Hele biraz otur, sözümüzü dinlerseniz, maksadımızı anlarsınız. Beğenirseniz kabul edersiniz, beğenmiyecek olursanız, yüz çevirir hoşlanmadığınız şeye o zaman engel olursunuz. Olmaz mı?" dedi.
Useyd; "Yerinde bir söz söyledin!" dedi ve mızrağını yere saplayıp yanlarına oturunca, Mus'ab, İslam dîni hakkında bir konuşma yaptı ve ona Kur'ân-ı Kerim okudu. Useyd, Kur'ân-ı Kerîm'i dinleyince O'nun te'siri altında kaldı ve "Bu ne kadar güzel. Bu dîne girmek için neler yapılmalı?" diye sordu.
Mus'ab ve Es'ad, ona îcâbeden esasları söylediler, "Gusleder temizlenirsin, sonra şehâdet getirir, Yüce Allâh'a şehâdet edersin, daha sonra namaz kılarsın." dediler.
Bunun üzerine Useyd kalkıp gitti ve gusletti, elbisesini temizledi. Şehâdet kelimesini söyleyerek Allâh'a şehâdet getirdi. Sonra da, kalkıp iki rek'at namaz kıldı ve böylece Müslüman oldu.
Useyd giderken; "Size birini göndereyim. O da Müslüman olursa Medîne'de îman etmedik kimse kalmaz" dedi ve kendisini oraya gönderen Sâ'd ibn-i Muaz'ı gönderdi.
Sâ'd hiddetle geldi.
Mus'ab ona da gâyet yumuşak davranarak; "Durun canım, böyle hiddetlenecek ne var. Otursanız da sizinle biraz konuşsak olmaz mı? Evvelâ dinleyin, ona göre hüküm verin. Beğenirseniz kabul edersiniz, beğenmezseniz yine siz bilirsiniz. Kimseyi zorlayan yok" dedi.
Sâ'd ibn-i Muaz da; "Yerinde bir söz söyledin." dedi ve mızrağını yere saplayıp oturdu. Mus'ab ona İslam dînini anlattı ve Zuhrüf Sûresi'nin başından okumağa [7] başladı. Sâ'd İbni Muaz o güne kadar hiç dinlemediği, bilmediği bir şey dinlemişti. Mus'ab'ın İslâmiyet hakkındaki sözlerini ve okuduğu Kur'ân-ı Kerîm'i dinledikten sonra Sâ'd'ın yüzünde de îman belirtileri başlamıştı. O da Useyd gibi Müslüman olmak için ne yapmak lâzım geldiğini sordu. Onlar da îzah ettiler. Bunun üzerine Sa'd ibn-i Muaz kendisine izah edilenleri yerine getirip Müslüman oldu. Daha sonra mızrağını alıp kavminin ve kavmi ile birlikte olan Useyd ibn-i Hudeyr'in toplanmış bulundukları yere döndü.
Kavmi, Sâ'd ibn-i Muaz'ı karşılarken birbirlerine "Allâh'a yemin ederiz ki Sâ'd, size yanınızdaki gidişinden başka bir yüzle döndü!" dediler.
Sâ'd ibn-i Muaz, onların yanına gelip durdu ve; "Ey Abdüleşheloğulları! Benim, aranızda işimi, gidişimi nasıl bilirsiniz" diye sordu.
Onlar da; "Sen bizim ulumuzsun. Görüş ve düşünüşde en üstünümüz, en iyi olanımızsın" dediler.
Sâ'd'İbni Muaz onlara; "Siz Allâh'a ve Rasûlüne îman edinceye kadar, sizin erkek ve kadınlarınızla konuşmak bana haram olsun." dedi.
Sâ'd ibn-i Muaz'ın bu sözü üzerine Abdüleşheloğulları mahallesinde o gün akşama kadar, kadın erkek, Müslüman olmadık kimse kalmadı. İşte Abdüleşheloğulları kabîlesinden iki ileri insanın Müslümanlığı kabul etmesi, bütün kabîlenin, Medîne halkının, kadınlı ve erkekli olarak İslam dâiresine girmelerine vesile oldu.