Yeni Çağda Avrupadaki Gelişmeler
GELİŞMELER
Haçlı seferlerin ardından Avrupa'da Barut'uı ateşli silahlarda kullanılmasıyla, feodolite yıkılmı ve merkezî krallıklar güçlenmiştir. Yine Haçlı Se ferleriyle kâğıt ve matbaanın Avrupa'da kullanılma sıyla okuma yazma oranı arttı, Hümanizm, Röne sans ve Reform hareketleri doğdu.
COĞRAFİ KEŞİFLER
Nedenleri
* Cesur gemicilerin yetişmesi ve gemicilik alc nında gelişmeler
Haçlı Seferlerinin sonucunda Avrupa'da Pusı lanın kullanılması
İpek ve Baharat Yolları'nın Türkler'in elinde c ması
Coğrafya bilgisindeki ilerlemeler
Avrupalıların doğu ülkelerinin zenginliğini ele etmek istemeleri
Sonuçları
*Yeni ırklar ve medeniyetlerin varlığı keşfedile
Akdeniz limanları önem kaybederken Ati; Okyanusu'ndaki limanlar önem kazandı
Kilise itibarını kaybetti
Sömürgecilik başladı
Yeni bitkiler ve hayvanlar keşfedildi
Afrika'dan getirilen yerliler Amerika'ya yerleş rildi. Köle ticareti başladı
*Avrupa zenginleşti, İslâm ülkelerinde ekono bozuldu
Osmanlı parası değer kaybetti
*Rönesans ve Reform'a neden oldu
RÖNESANS
XV. ve XVI. yy.da İtalya'da başlayıp Avrupa kelerine yayılan edebiyat, sanat, bilim alanınd yenilik ve gelişmelere denir.
Nedenleri
*Matbaanın etkisi ile yeni buluş ve düşüncelerin yayılması
Eski Yunan ve Roma Medeniyeti'nden kalma eserlerin incelenmesi
Avrupa'da üstün yetenekli sanatçıların yetişmesi
*• Coğrafî keşiflerin sonucu Avrupa halkının yaşam standartlarının yükselmesi «* Sanatçı ve sanat eserlerine değer veren Meşen sınıfının ortaya çıkması
Rönesans'ın Sonuçları
Avrupa'da bilim alanında deney ve gözleme dayalı pozitif düşünce yayıldı ve skolâstik düşünce yıkıldı Reforma neden oldu
Hümanistler insanı ve doğayı konu alan eserler oluşturdular
Din adamları bürokraside çalıştırılmadılar, devlet işlerini yürütecek bürokratlar ortaya çıktı Avrupa'da biri zengin diğeri fakir olan iki sınıf ortaya çıktı
* İlim ve sanat konularında İslâm Dünyası'nın öncülüğünü Avrupa aldı
REFORM
XVI. yy.da Katolik mezhebindeki bozulmaları önlemek ve düzenlemeler yapmak amacıyla gelişen harekete denir.
Nedenleri
İncil'in millî dillere çevrilmesi ve matbaa sayesinde dinî eserlerin bol miktarda basılması
* Katolik kilisesinin bozulması
* Katolik kilisesinin "Endüljans" adlı af belgesi sayesinde zenginleşmesi Rönesans'ın etkisi
Yayılması
Reform ilk olarak Almanya'da başladı. O dönemde Almanya'da siyasî birlik yoktu. Martin Lut-her'in liderliğinde gelişen düşüncelerin yayılması üzerine, Martin Luther Papa tarafından aforoz edildi. Alman İmparatoru Şarlken 1529'da Luther'in düşüncelerinin kabul gördüğü yerler dışında yayılmaması kararı alınca, Luther'i tutan reform taraftarı prensler
bu kararı protesto ettiler. Bu nedenle Luther taraftarlarına "Protestan" adı verildi.
Katolikler ile Lutherciler arasında 1555'de Ougsburg Anlaşması yapıldı. Böylece Almanya'da Katolik kilisesi yanında Protestan kilisesi kuruldu.
Katolik kilisesine karşı tepki Fransa'da "Kalve-nizm" olarak ortaya çıktı. IV. Henry Nantes (Nant) Fermanı ile Protestanlara ve Kalvenistlere inanç serbestliği tanınarak Kalvenizm Fransa'da resmen kabul edildi (1598).
Sonuçları
* Avrupa'da mezhep birliği bozuldu
Protestan ülkelerde eğitim kiliseden alınarak laik eğitime geçildi
* Papa'nın etkisi azaldı ve mezhep savaşları yapıldı
Coğrafî Keşiflerin, Rönesans ve Reformun Osmanlı Devletine Etkileri
Osmanlı Devleti XV. ve XVI. yy.da yaşanan Avrupa'da bilimsel gelişmelerden uzak kaldı. Coğrafi keşifler ise Osmanlı Devleti'ni olumsuz yönde etkiledi. Avrupalıların keşfettikleri ülkelerden bol miktarda altın ve gümüşü Avrupa'ya taşıması ve bu madenlerin Osmanlı Devleti'ne girmesi akçenin değer kaybetmesine ve enflasyona neden oldu. Keşifler ticaret yollarının önemini yitirmesine neden oldu. Ancak Avrupa'da yaşanan reform hareketleri Osmanlı Devleti kuruluşundan itibaren bünyesinde yaşayan Hristiyan halka din ve inanç özgürlüğü tanımıştı.
Otuz Yıl Savaşları (1618-1648)
Alman imparatoru'nun Almanya'da mezhep birliğini sağlamak, Protestanları ortadan kaldırmak istenmesinden başlamıştır. Bu savaşa Danimarka ve isveç de girdiler. Bu devletlerin yenilip Almanların güçlenmesinde korkan Fransa katolik olmasına rağmen Almanya'nın karışısında yer almıştır.
Sonuç: Vvestfalya Antlaşması'yla Almanya yenildiğini kabul etmiş, siyasal birliğini kurması gecikmiştir.
0 Yanıt
3022 Gösterim