Konu: ‘7 Güne 7 Masal’ Kitabı Çocuklar İçin Tehlike

[Arif Arslaner]

Yoksul ve Cimri adamın macerasının anlatıldığı masalda intihar mesajının açıkca verilmesine tepki gösteren Çocuk ve Ergen Psikologu Sevil Yavuz Gümüş, “Kitapta yer alan mesajlar çocuklarda intihar girişimlerinin alt yapısını hazırlayabilir” dedi.

Kirpi Yayıncılık tarafından okul öncesi çocuklar için piyasaya sürülen ‘7 Güne 7 Masal’ adlı masal kitabı velilerden tepki gördü.

Ebeveynler Tüketici Platformu Sikayetvar.com’a yaptıkları açıklamalarla

“Şiddet dolu dünyada yaşıyoruz, masallarda da şiddet anlatılıyor çocuklar tehlikede” diyerek tepkilerini dile getirirken şikayetler üzerine,

Prenting Skills & Counseling Center Çocuk ve Ergen Psikolojisi Uzmanı Sevil Yavuz Gümüş de
kitabın okul öncesi çocuklar için tehlikeli olduğunu kaydetti.

Masalda İntihar Öne Çıkarılıyor

Masalda cimri adam ile yoksul adam arsındaki yaşananlar şöyle gelişmektedir: “Yoksul adam maddi yönden iyice kötüye gittiğini düşünerek intihar etmeye karar verir. İntihar etmek için hazırladığı ip ile bir eve girer ve intihar edecekken evin tavanı çöker ve altınlar yere dökülür. Yoksul adam intihar etmekten vazgeçer ve altınları alarak gider. Evin sahibi cimri adam ise altınlarının gittiğini görünce yoksul adamın bıraktığı ip ile intihar eder.”

Okul Öncesi Çocuklar İçin Tehlike

Masalda hem intiharın anlatılması hem de fotoğraf ile intihar ipinin gösterilmesi okul öncesi çocuk sahibi olanları harekete geçirdi. Pedagog Gümüş, masallarda verilen mesajların çocuğu iyi şeylere yönlendirmesine yönelik olması gerektiğine vurgu yaparak “Okul öncesi çocuklarda gelişime açık oldukları dönem soyut ile somut düşünceyi ayıramıyorlar. Çevresinde olup bitenler, çizgi filmler anlatılanları gerçekmiş olarak algılıyor. Annesi babası okuyorsa yaramaz bir çocuğun hikayesi gibi anlayacak. Çocuklara yönelik kitapta çocuklar kullanılarak hikayeler anlatılmalı fakat bu masalda çocuklar yerine büyük kişiler yer almış. Cimrilik mesajı hikaye kahramanları çocuk olarak alınarak anlatılabilir. Masalda yer alan mesaj çocukların yaşına hitap etmemektedir” dedi.

Masalın sonunda yer alan “Cimri kimseler ellerini yemeye kıyamazlar, ölümünden sonra mallarını başkası yer” cümlesini de eleştiren Pedagog Gümüş şöyle devam etti:

“Verilen ders nedir? Her hikayenin dersi vardır. Burada çocuklara anı yaşayın mesajı verilmektedir. Çocuk anı yaşamak nedir bilmez. Onun yerine oyun oynamalısınız mesajı verilebilirdi. Çocukların o yaşta dünyası oyundur. Masal kitabının ismi ‘Yetişkinlere masallar’ verilse daha iyi olurdu. Çünkü masalda verilmek istenen mesaj çocuğa hitap etmiyor. Çocukların aklını karıştırır. “

“Ölüm Kavramını Bilmeyen Çocuklar Var”

Okul öncesi çocukların ‘ölüm’ kavramını tam olarak kavrayamayacağını ve ailesinin de anlatmada eksik kalabileceğine vurgu yapan Gümüş, ailelere sorumluluk düştüğüne vurgu yaparak “O yaştaki çocuklar ölümü ne olduğunu biliyor mu acaba? Çocuk ölüm nedir sorduğunda anne nasıl açıklayacak. Ölüm kavramını ilk defa hikayede duyması da sakıncalı. Biz ilk ölüm kavramını bitkilerle anlatıyoruz. Çiçek büyür ölür şeklinde somut olarak anlatıyoruz. Burada soyut bir anlatım var. Çocukta depresyona sebep olarak intihar girişimlerinin alt yapısını hazırlar. Çizgi filmlerdeki uçan kahramanlar gibi atlayan çocukların olduğunu da duyduk. Çocuk bu masalı okuduktan sonra intiharın ne demek olduğunu merak edip deneyebilir. Bu tür kitaplar Çocukları depresyona sürüklüyor. Aileler çocuklarına aldıkları kitabı ya da çizgi filmi denetlemelidir. Çocuklarda bu mesajlar psikolojik gelişimlerine olumsuz etkiliyor. Kronik depresifler olabilir” şeklinde konuştu.

Anne ve Babalar Korkuyor

Şiddet dolu birçok mesajın çocuklarını etkilediğini ifade eden ebeveynler ise masallarda da şiddete yönelik mesajların verilmesine tepkilerini ve korkularını şu mesajla dile getirdiler: “Söz konusu yayın, henüz okul öncesi dönemde dünyayı somut algılayan küçük çocukların hayal dünyasının çok çok ötesinde olmakla birlikte verdiği mesajlar kültürel değerler, kişilik gelişimi ve sosyal değerler açısından da kabul edilebilir normların tamamen dışındadır.Hikayelerin çoğu ölümle sonuçlanmakta ve bu açıkça ifade edilmekte; bir cezalandırma ve adalet unsuru olarak kullanılmaktadır.

Şiddet dolu bir dünyada yaşıyoruz; günlük yaşantımızda şiddetin bin bir türlüsüne tanık oluyoruz biz ve çocuklarımız. Hikaye kitapları aracılığıyla bir cezalandırma unsuru olarak ölümü çocukların önüne koymak, onlara karşı acımasız bir duygusal şiddet örneğidir. Sadece okul öncesi eğitim dönemi değil ilköğretim çağındaki çocukların bu hikayelerden alacağı mesaj denemeyi düşünmese bile çocukların aklının bir köşesine yazılacağı için tehlike oluşturuyor. Kitap ve hikayeler çok önemli eğitim araçlarıdır. Çocukların hem hayal dünyalarına hitap eder, hem de eğlenirken öğrenmelerini sağlar. Bu tür yayınlarda seçilen konu, üslup, sayfa düzeni hatta resimleme son derece önemlidir. Henüz bir kaç sene önce kendini çizgi film kahramanı zannederek balkondan atlayan çocuk örneğini, merak ettiği için kendini asmaya çalışan çocukları hatırlayalım.”