Edebiyat - Edebiyatın Bilimle ve Güzel Sanatlarla İlişkisi - Metinlerin Sınıflandırılması
1. I. Olay, düşünce, duygu ve hayalleri sözlü ya da yazılı olarak güzel ve etkili bir biçimde anlatma sanatıdır.
II. İşitsel (fonetik) sanatlardan biridir.
III. Yazın, literatür, roman, şiir gibi adlarla da anılıp Arapça edeb sözcüğünden türetilmiştir.
IV. Bu sanatın uygulayıcıları edîb, edebiyatçı, ehl-i suhan gibi isimlerle anılmaktadırlar.
V. Dil / söz malzemesi ile gerçekleştirilen bir sanattır.
Edebiyat sanatı ile ilgili yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi
yanlıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
2. Edebiyat adamları eserlerini belli bir kültür çerçevesinde ifade eder. Buna karşılık eserlerinde dile getirdikleri ile bir dönemin kültürü üzerinde belirli bir rol oynarlar.
Bu metin edebiyatın hangi bilimsel alanla olan ilişkisini vurgulamaktadır?
A) Coğrafya
B) Psikoloji
C) Mantık
D) Sosyoloji
E) Dilbilim
3. Gerçeklerin ağırlığından uzaklaşmak için elimizde sanat var... Sanat nasıl mı doğar? Bilgiye karşı bir deva, bilime karşı bir panzehir olarak
doğar. Yaşam, ancak sanatın yanıltmaları sayesinde yaşanabilir hâle gelir.
Bu metinde sanatın hangi özelliği vurgulanmaktadır?
A) Aykırılığı
B) Gerekliliği
C) Doğruluğu
D) Farklılığı
E) Yanıltıcılığı
4. Bir bakıma bilgilerle hem de bilimsel bile demeye sakınca görülmeyen
bilgilerle dolup taşar en gözde edebiyat yapıtları. Kaynağı doğrudan doğruya
bilimdedir bu bilgilerin... Ptolemaios’un yer gök üzerindeki tasarımları olmasaydı kimdi acaba Dante?
Newton’un fiziği ile hesaplaşmasaydı öylesine eksik kalacaktı ki Goethe.
Bergson’un bilinç psikolojisiyle tanışmasaydı n’apacaktı Proust?
Günümüzün yazarlarındaysa daha belirgin bir durum:
Brecht, Eliot, Silone, Malraux, Hemingway sosyolojiyle, ekonomiyle,
tarihle yüklü yapıtların yazarı değil mi bütün bu yazarlar.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?
A) Sanatçıların hemen daima bilimsel verilerden beslendiği
B) Bilgi sahibi olmanın insana kazandırdıkları
C) Sanatçıların birçoğunun aynı zamanda bilim adamı oluşu
D) Sanat eserlerinin bilimsel araştırmalara ilham vermesi
E) Günümüzde bilimle sanat arasındaki bağın kuvvetlendiği
5. Edebiyat en çok ---- ve ---- ile iç içe olmuştur.
Bunun en önemli sebebi sözün ahenk ve betimleme ile olan sıkı
münasebetidir.
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi en uygun olur?
A) sinema - tiyatro
B) mimari - müzik
C) dans - opera
D) resim - müzik
E) müzik - resim
6. Edebî eser, herhangi bir aracıya gerek olmaksızın orijinal yapısıyla
her seviyeden okuyucusuna doğrudan doğruya ulaşabilen tek sanattır.
Bunu da kullandığı malzemenin söz olmasına borçludur.
Diğer sanat alanlarında eserler hemen daima tektir ve onu seyretmek-dinlemek için o tek nüsha ile karşı karşıya gelmekten başka yol yoktur.
Edebî eser ise yazarının meydana getirdiği orijinal şekliyle her zaman okuyucusuna ulaşabilmektedir.
Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangisi kullanılmıştır?
A) Karşılaştırma
B) Benzetme
C) Tanık gösterme
D) Tanımlama
E) Örnekleme
7. Aşağıdakilerden hangisi bir metni edebî yapan özelliklerden biri
değildir?
A) Zamana ve kişiye göre farklı anlamlar kazanması
B) Tutarlı bir anlatıma sahip olması
C) Ahenkli bir dilinin olması
D) Yan ve mecaz anlam bakımından zengin olması
E) Hissettirme ve çağrıştırma gücünün fazla olması
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi dil ve anlatım bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Gözlerinin dokunduğu her mekân memleketim.
B) Cahildim dünyanın rengine kandım, hayale aldandım boşuna yandım.
C) Sevda kuşun kanadında, ürkütürsen tutamazsın.
D) Kırkikindi yağmurları derenin taşmasına yol açtı.
E) Çünkü ömür dediğimiz şey, hayata sunulmuş bir armağandır.
9. Kuşlar inanmaz buna
Ağaçlar kıskanır biliyorum
Şairler de çiçek açar
Kimi pembe kimi sarı
Şairler de uçar ama
Görünmez kanatları
Bu metin türünün aşağıdaki özelliklerden hangisini taşıması beklenmez?
A) Özgünlük
B) Yaratıcılık
C) Güzellik
D) Etkileyicilik
E) Kanıtlanabilirlik
10. Aşağıdakilerden hangisi metinlerin sınıflandırılmasında kullanılan ölçütlerden biri değildir?
A) Hedef kitlesi
B) Yazılış amacı
C) Anlatım biçimi
D) Sayfa sayısı
E) Gerçeklikle ilişkisi
11. I. Metin:Şimdi bir rüzgâr geçti buradanKoştum ama yetişemedim
Nerelerde gezmiş tozmuş öğrenemedim
II. Metin:Rüzgârlar, estikleri yönlere göre isim alırlar. Örneğin
Türkiye’de kuzeyden esene yıldız, güneyden esene kıble, doğudan esene
gündoğusu, kuzeybatıdan esene karayel, güneybatıdan esene ise lodos adı verilmektedir.
Bu metinlerin karşılaştırılması ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. metin bir sanat metninden, II.metin ise bilimsel bir metinden alınmıştır.
B) I. metin duygu, II. metin bilgi odaklıdır.
C) I. metinde dil sanatsal işlevde, II. metinde ise göndergesel işlevde kullanılmıştır.
D) I. metinde nesnel bir bakış açısı varken II. metinde öznellik söz konusudur.
E) I. metinde hissettirme, sezdirme, ikinci metinde ise öğretme esastır.
12. Aşağıdaki metin türlerinden hangisinin yazılış amacı edebî bir heyecan uyandırmak, estetik zevk ve anlayış kazandırmak değildir?
A) Şiir
B) Öykü
C) Makale
D) Masal
E) Tiyatro
CEVAP ANAHTARI:
1. C
2. D
3. B
4. A
5. E
6. A
7. B
8. D
9. E
10. D
11. D
12. C
0 Yanıt
1674 Gösterim