1. Osmanlı Devleti’nde kurulan hadis medresesinin adı
nedir?
A) Hadisilmi
B) Darulhadis
C) Hadis medresesi
D) Osmanlı hadis medresesi
E) Osmanlı medresesi
Çözüm: Osmanlı eğitim sisteminde darulhadis denilen
hadis medresesi kurulmuştur. Doğru cevap B’dir.
2. Hadis sahasında önemli bir derleme olan Cem’u’lfevaid
adlı eser kime aittir?
A) Molla Lütfi
B) Seydi Çelebi
C) Rudani
D) İbn Melek
E) Köprülü Ahmed Paşa
Çözüm: Hadis sahasında önemli bir derleme olan
Cem‘u’l-fevâid adlı eserin sahibi Rudânî (ö. 1094/1682)
ise Kuzey Afrika’nın Sûs kenti yakınlarındaki bir kasabada
doğmuş, 1669 yılında İstanbul’a gelerek Köprülü Ahmed
Paşa’nın himayesinde bir yıl kadar kalmıştır. Doğru
cevap C’dir.
3. Hind alt diyarında hadis ilminin yayılmasında ilk ve
en çok emeği geçtiği ifade edilen kimdir?
A) Şeyh Abdülhak
B) Şeyh Ali el-Muttakî
C) Ataullah Efendi
D) Yusuf Efendizade
E) Şah Veliyyullah
Çözüm: Hind’de hadisin yayılmasında en çok Şeyh
Abdülhak b. Seyfuddin el-Buhârî ed-Dehlevî’nin (ö.
1052/1642) emeğinin geçtiği anlaşılmaktadır. Onun bu
husuta “O, hadis ilmini Hind’de ilk yayan kimsedir!”
denilecek kadar büyük hizmeti olmuştu. Şeyh Abdülhak
958/1551’de Delhi’de doğmuştu. Babasından ilim tahsil
ettikten sonra Mekke’ye gidip Ali el-Muttakî’nin öğrencisi
Şeyh Abdülvehhâb el-Muttakî’nin ilim halkasına katılmış
ve ondan Kütüb-i sitteyi okumuştu. Hicaz dönüşü Delhi’ye
yerleşmiş, özgün, araştırma ürünü eserler yazmış ve pek
çok talebe yetiştirmişti. Onun 100’den fazla eser yazdığı
nakledilmektedir. Doğru cevap A’dır.
4. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı âlimlerinden
biridir?
A) Ali b. Ebi Bekr
B) Muhammed Zahid el-Kevseri
C) Muhammed b. İsa et-Tirmizi
D) Ahmed b Hanbel
E) Ziyadetü’l-Cami
Çözüm: Osmanlı’nın son döneminde yetişip yazdığı
Arapça eserlerle ünü bütün İslâm dünyasına yayılmış en
önemli âlimlerden birisi ise hiç kuşkusuz Muhammed
Zâhid el-Kevserî’dir. Muhammed Zâhid el-Kevserî,
1296/1878’de Düzce’nin Hacı Hasan Efendi köyünde
doğdu. Kevserî’nin pek çok ilmî makalesi ve telif kitabı
vardır. Osmanlı âlimleri arasında İslâm dünyasında en
çok tanınan Zâhid elKevserî’dir. Bunda ömrünün önemli
bir bölümünü Mısır’da geçirmesinin yanı sıra oradaki
eserlerini Arapça yazmasının etkisi büyüktür. Kevserî,
İmam Şâfiî’nin en zor olarak nitelendirdiği fakihmuhaddis
sıfatını kendisinde birleştirmiş bir âlimdi. O, sırf
nakilcilikle yetinmemiş, hadisin fıkhına ve ruhuna nüfuz
etmesini de başarmıştır. Doğru cevap B’dir.
5. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de İmam Hatip
Okulları, Yüksek İslâm Enstitüleri ve İlâhiyat
Fakültelerinde okutulan kitaplardan değildir?
A) Hadis Meseleleri Üzerine Tetkikler
B) Hadis Ders Notları
C) Hadis Usûlü
D) Hadis Ricali
E) Şuabü’l-iman
Çözüm: İmam Hatip Okulları, Yüksek İslâm Enstitüleri ve
İlâhiyat Fakültelerinin açılmasından önceki dönemde
âlimler tarafından tespit edilen ihtiyaçlar ya da ortaya
çıkan problemler kitap, risale veya makale bazında ele
alınarak halledilmeye çalışılmıştır. Bunlardan kitap ve
risaleler ya Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından resmî ya
da özel kuruluşlar tarafından bastırılmıştır. Söz konusu
okulların açılmasıyla birlikte buralarda okutulabilecek
ders kitaplarına olan ihtiyaç, eli kalem tutan insanları
motive eden güçlü bir etken olarak ortaya çıkmıştır.
Tayyib Okiç’in Bazı Hadis Meseleleri Üzerinde Tetkikler
(1959), Hadis Ders Notları (1965), Hayrettin Karaman’ın
Hadis Usûlü (1965), Ali Özek’in Hadis Ricali (1967) adlı
çalışmaları örnek olarak zikredilebilir. Şuabü’l-iman ders
kitabı olarak okutulmamıştır. Doğru cevap E’dir
6. Hakîmu’l-Ümme Eşref et-Tehânevî’nin hakkında:
“İslam ümmeti içinde onun gibi birinin bulunması,
İslam dininin hak ve doğru olduğunun bir delilidir”
cümlesini kurduğu âlim hangisidir?
A) Muhammed Enver Şah Keşmiri
B) Ahmed Naim
C) Muhammed Zahid el-Kevseri
D) Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevi
E) Seyyid Ervadi
Çözüm: Hakîmu’l-Ümme Eşref et-Tehânevî bu sözleri
âlim Muhammed Enver Şah Keşmiri için söylemiştir.
Muhammed Enver Şâh Hüseynî Keşmîrî, muhaddis,
müfessir, fakîh, usûlcü, mütekellim, sûfî, edib ve muhakkik
vasıflarına hakkıyla sahip olan bir âlimdir. Doğru cevap
A’dir.
7. Aşağıdakilerden hangisi Arap dünyasında hadis ilmi
ile ilgilenen önemli şahsiyetlerden değildir?
A) Muhammed Habibullah eş-Şinkiti
B) Muhammed Fuad Abdülbaki
C) Abdülfettah Ebû Gudde
D) Ebû Musa Necîh es-Sindî
E) Muhammed b. Ca‘fer el-Kettânî
Çözüm: Ebû Musa Necîh es-Sindî Hind alt kıtasında
hadis ilmi ile ilgilenen şahıslardandır. İkinci asır
hadisçilerinden biri olan bu zat meğâzî ve siyerle ilk
uğraşanlardandır. Doğru cevap D’dir.
8. İmkânların kıtlığı ve şartların zorluğuna rağmen
çeşitli Arap ülkelerinden, Afrika’ya, Hint Alt
Kıtasından Özbekistan’a, Türkiye’den Avrupa ve
Amerika’ya kadar pek çok ülkeye ilmi seyahatler
yapan hadis âlimi kimdir?
A) Ziyadetü’l-Cami
B) Muhammed Fuad Abdülbaki
C) Abdülfettah Ebû Gudde
D) Muhammed b. Ca‘fer el-Kettânî
E) Muhammed Habibullah eş-Şinkiti
Çözüm: Yirminci asrın en önemli bir diğer hadis âlimi
1917’de Halep’te doğan Abdülfettah Ebû Gudde’dir. O,
hadis almak için seyahatler yapan (er-Rihle fî talebi’lhadîs)
önceki muhaddislerin modern çağda yaşayan bir
temsilcisi gibidir. İmkânlarının kıtlığı ve şartlarının
zorluğuna rağmen çeşitli Arap ülkelerinden, Afrika’ya,
Hint Alt Kıtasından Özbekistan’a, Türkiye’den Avrupa ve
Amerika’ya kadar pek çok ülkeye ilmî seyahatler yapmış,
kütüphanelerde bulunan yazma eserleri incelemiştir.
Doğru cevap C’dir.
9. Yaşayan Doğu Dilleri Yüksek Okulu nerede
kurulmuştur?
A) Paris
B) Amerika
C) Türkiye
D) Mısır
E) Fransa
Çözüm: Modern oryantalizmin başlangıcı Fransız
İnkılabı’ndan (1789) sonar olmuştur. 1795’de Paris’te
Sylvestre de Sacy tarafından Yaşayan Doğu Dilleri Yüksek
Okulu kuruldu. Bu okul bütün Avrupa’ya şarkiyatçı
hocalar yetiştirdi. Doğru cevap A’dir.
10. İslam âlimleri birbirine zıt gibi görünen hadisleri
çözüme kavuşturmak için konuya dair pek çok eser
yazmışlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu konuda
geliştirilen ilim dallarından biri değildir?
A) Şaz
B) Münker
C) Mensuh
D) Muztarib
E) Şarkiyatçılık
Çözüm: Oryantalizm veya diğer bir isimlendirmeyle
şarkiyatçılık genelde Batılıların, Doğu halklarını özelde
ise İslâm dünyasını çeşitli açılardan ve bilhassa dini
kaynaklarını inceledikleri alanın ismidir. Bu çalışmaları
yapanlara oryantalist veya müsteşrik denir. Doğru cevap
E’dir.
0 Yanıt
1526 Gösterim