1. El-İlzamat ale’s-Sahihayn isimli eser kime aittir?
A) İbnu Ebü Şeybe ve Musannef
B) Darekutni
C) Abdürrezzak b. Hemmam ve Musannef
D) Ebü Avane el-İsferayini
E) Ahmed b Hanbel ve Müsned
Çözüm: Dârekutnî’nin (ö. 385/995) el-İlzâmât ale’sSahîhayn
isimli eseri de Sahîhayn’da yer almayan yetmiş
hadisi bir araya getiren müstedrek türü bir çalışmadır.
Doğru cevap B’dir.
2. Müstahrec nedir?
A) Daha önce telif edilen herhangi bir hadis
kitabında bulunan hadisleri teker teker ele alarak
kitap sahibinin senedinden başka bir senedle
rivayet etmek suretiyle meydana getirilen hadis
kitabıdır.
B) Müellifin şartlarına uyduğu halde kitabına
almadığı hadisleri toplamak suretiyle onun
eksikliklerini tamamlayan kitaptır.
C) Tüm hadislerin bir araya getirilerek tekrardan
yazıldığı kitaptır.
D) Sadece Hz. Peygamberim söylediği hadislerdir.
E) Hz. Peygamber ve sahabelerinin söylediği
hadislerin sınıflandırıldığı kitaptır.
Çözüm: Müstahrec, daha önce telif edilen herhangi bir
hadis kitabında bulunan hadisleri teker teker ele alarak
kitap sahibinin senedinden başka bir senedle rivayet etmek
suretiyle meydana getirilen hadis kitabıdır. Doğru cevap
A’dır.
3. Müstahrec türü eserlerin hadisler açısından sağladığı
önemli faydalar bulunmaktadır. Aşağıdakilerden
hangisi bunlardan biri değildir?
A) Her hangi bir hadis kitabındaki hadislerin
Müstahrec müellifi tarafından farklı isnadları
tespit edildiğinden dolayı asıl kitap ve içindeki
hadisler kuvvet kazanır ve rivâyete olan güven
artar.
B) Müstahrec müellifi tarafından hadisler farklı
lafızlarla da rivâyet edileceği için asıl müellifin
rivâyetindeki eksiklikler ve hatalar ortaya çıkar.
C) Müstahrec müellifinin farklı rivâyetiyle esas
alınan eserdeki hadisin metin veya senedine
yapılan ilaveler (müdrec veya güvenilir râvinin
ilave ettiği kısımlar) tespit edilir.
D) Müstahrec müellifi tarafından hadisler bir sonraki
nesle daha kolay aktarılmıştır
E) Esas alınan eserde kusurlu (illetli) rivâyet edilen
herhangi bir hadis, müstahrec müellifinin farklı
rivâyetiyle bu illetten kurtarılmış olur.
Çözüm: Müstahrec türü eserlerin hadisler açısından
sağladığı faydalar içerisinde hadislerin bir sonraki nesle
aktarımının kolaylığından bahsedilmemektedir. Doğru
cevap D’dir.
4. Kütüb-i sitte ve temel hadis kaynaklarını esas alarak
hadis kitabı derleyen ilk âlim Beğavi nisbesiyle
tanınan isim kimdir?
A) Hüseyin b. Mes’üd
B) Übnü’d-Derba
C) İbnü’l-Esir
D) Rezin b. Muaviye
E) Hatib et-Tebrizi
Çözüm: Kütüb-i sitte ve diğer temel hadis kaynaklarını
esas alarak hadis kitabı derleyen ilk alim Beğavi
nisbesiyle tanınan Hüseyin b. Mes’üd olmuştur. Doğru
cevap A’dir.
5. Zevaid kitaplarının özelliği nedir?
A) Unutulmuş hadislerin bir kitapta toplanmasıdır.
B) Hadis kitabının öne çıkan hadislerinin ayrıca eser
haline getirilmesidir.
C) Birden fazla hadis kitabının karşılaştırılarak
birincisinin ikincisinden daha fazla ihtiva ettiği
hadislerin bir araya getirildiği kitaplardır.
D) İki hadis kitabı arasında karşılaştırma
yapılmasıdır.
E) Hadislerin önem sırasına göre düzenlenmesidir.
Çözüm: Herhangi bir hadis kitabının bir başka hadis
eseri veya eserleriyle karşılaştırılıp birincisinin
ikincisinden fazla olarak ihtiva ettiği hadisleri bir araya
getiren eserlere zevâid kitapları denilmektedir. Doğru
cevap C’dir.
6. Mecma’u’z- zevâid ve menba’u’l-fevâid adlı kitabın
yazarı kımdır?
A) Ali b. Ebi Bekr
B) Haris b. Ebi Üsame
C) Ahmed b. Ebi. Bekir
D) İbnu Ebü Şeybe
E) Ahmed b Hanbel
Çözüm: Heysemî nisbesiyle tanınan Ali b. Ebî Bekr’in
(ö.807/1404) Mecma’u’z- zevâid ve menba’u’l-fevâid adlı
kitabıdır. Doğru cevap A’dir.
7. Aşağıdakilerden hangisi Tahric çalışmalarından
değildir?
A) Nasbu’r-raye fi ehadisi’l-Hidaye
B) El-Hidaye
C) el-Muğni
D) Telhisu’l-habir fi tahrici ehadisi’r-Rafiiyyi2lkebir
E) İthâfü’s-sâdeti’l-mehere
Çözüm: İthâfü’s-sâdeti’l-mehere Zevaid Kitabı
çalışmalarındandır. Doğru cevap E’dir.
8. Halk arasında hadis olarak bilinen sözlerin gerçek
durumlarını tespit etmek üzere çalışmalar yapılmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi bu çalışmalardandır?
A) Et-Terğib ve’t-terhib
B) Riyazü’s-salihin
C) el-Makasidü’l-hasene
D) İbnu Ebü Şeybe ve Musannef’i
E) Ahmed b Hanbel ve Müsned’i
Çözüm: Tam adı el-Makâsıdü’l-hasene fî beyâni kesîrin
mine’l-ehâdîsi’l-müştehire ale’l-elsine’dir. Sahih, zayıf,
hatta mevzû olmakla beraber halk arasında meşhur olan
haberlerin bir araya getirilerek derlendiği en önemli
kaynaklardan biridir. Doğru cevap C’dir.
9. Aşağıdakilerden hangisi temel hadis kaynaklarının
şerhlerinden değildir?
A) Muvatta Şerhleri
B) Buhari Şerhleri
C) Müslim Şerhleri
D) Ebü Davüd Şerhleri
E) Kütüb-i sitte Şerhleri
Çözüm: Kütüb-i sitte Şerh değil Ravi çalışmasıdır. Doğru
cevap E’dir.
10. Aşağıdaki kitaplardan hangisi temel hadis
kaynaklarını tamamlamak amacıyla yazılmıştır?
A) El-Müsnedü’l-müstahrec ala Sahihi’l-İmam
Müslim
B) El-Cem’byne’s-sahihayn
C) Şuabü’l-iman
D) El-Camiu’s-sağir
E) Ziyadetü’l-Cami
Çözüm: El-Müsnedü’l-müstahrec ala Sahihi’l-İmam
Müslim Tamamlayıcı nitelikteki eserlerdendir. Doğru
cevap. A’dir.