Alm. Verbindung (f), Fr. Composé, İng. Compound.
İki veya daha fazla farklı elementin iyon veya atomlarından meydana gelen herhangi bir madde.
Bileşiğin bileşimi belirlidir. Yani bileşikteki elementlerin bir birine oranı sabittir. Mesela su; her zaman iki atom hidrojen, bir atom oksijen bulundurur.
Sabit kimyasal bileşime ilaveten, belirli şartlar altında bileşiğin fiziksel özellikleri tecrübe edilen her hangi bir numune için aynıdır. Bu özellikler bir bileşiği element veya karışımdan ayırır. Bir element yalnızca tek tip atomdan meydana gelmiş iken, karışım iki veya daha çok bileşik veya element bulundurur. Mesela toprak gibi bir karışımın özellikleri ve bileşimi, farklı nümunelerde çok farklı olabilir. Fakat bileşikte böyle değildir.
Bileşikler bir kimyasal reaksiyon sonucu meydana gelir. Reaksiyonda, reaksiyona girenler iki farklı element, element-bileşik veya bileşik-bileşik olabilir.
Bir bileşiğin kararlılığı, bileşiği meydana getiren elementlerin kimyasal aktivitesine bağlıdır. Mesela sodyumklorür (NaCl) çok kararlıdır (bozunmaz). Çok kararlı bileşiklerin bozunması için çok enerjiye ihtiyaç vardır. Bir kararlı bileşiği elektroliz vasıtasıyla elementlerine ayrıştırmak için tatbik edilen gerilim miktarı kararsız bileşik için tatbik edilenden fazladır. Mesela organik bileşikler kararsız olduğu için, az bir ısıtma, bozunmalarına sebeb olur. Fakat kararlı bileşik için çok daha yüksek ısı gerekir.
Bir bileşiğin fiziksel ve kimyasal özelliği kendini oluşturan elementlerin özelliklerinden gidilerek anlaşılmaz. Yani, sodyum ve klorün özelliklerine bakarak sodyum klorürün özellikleri söylenemez. Suyu meydana getiren hidrojen ve oksijen gaz olduğu halde, su sıvıdır. Azot ve hidrojen gazlarının meydana getirdiği amonyak ise yine gazdır.
Bileşikler başlıca iki sınıfa ayrılır:
1.Anorganik bileşikler: Bunlar daha çok iyonlardan meydana gelmiştir. Tuzlar, asitler, bazlar, oksitler vs. bu sınıftandır. Bu bileşikler genellikle kararlı yani kolayca bozunmayan bileşiklerdir.
2.Organik bileşikler: Bunlara karbon bileşikleri de denilebilir. Genellikle suda çözündüklerinde iyonlaşmazlar. Bu bileşiklerde elementleri bir arada tutan kuvvet, elektron bağlarıdır. Kararsız bileşiklerdir.
Bileşiklerin genel özellikleri Bileşiklerin çoğu moleküler yapıdadır. Ama tuz gibileri atomik yapıdadır.
Bileşikler belirli formüllerle ifade edilir.
Bileşikler; asitler, bazlar, oksitler, tuzlar olarak sınıflandırılır.
Tuz: NaCl
Potasyum permanganat: KMnO4
Asetik asit: CH3COOH
Kalsiyum karbonat: CaCO3
Amonyum fosfat: (NH4)3PO4
Karbonat: CO3
Nitrat: NO3
Hidrojen klorür: HCl
Kükürt dioksit: SO2
Karbondioksit: CO2
Glikoz: C6H12O6
Su :H2O
Amonyak : NH3
Metan: CH4
Bileşik ile Karışım arasındaki farklar:1 – Bileşiği oluşturan elementler belirli oranlarda birleşirler.
Karışımı oluşturan maddeler istenen oranlarda karıştırılabilirler.
2 – Bileşikler Saf ve homojenlerdir.
karışımlar Saf değillerdir. Homojen ve heterojen olabilirler.
3 – Bileşiklerin Erime ve kaynama noktaları sabittir.
karışımların Erime ve kaynama noktaları sabit değildir.
4 – Bileşikler Kimyasal yöntemlerle elementlerine ayrışırlar.
karışımlar Fiziksel yöntemlerle karışanlarına ayrılırlar.
5 – Bileşiklerin Belirli formülleri vardır.
karışımın Formülleri yoktur.
6 – Bileşiği oluşturan elementler bileşik içinde özelliklerini kaybederler.
Karışanlar özelliklerini karışım içerisinde de korurlar.
0 Yanıt
3417 Gösterim