Süleyman aleyhisselam zamanında Yemen'in Sebe şehrinde hüküm süren kadın sultan.
Himyeri hükümdarlarının soyundandır. Bir rivayete göre annesi cinlerdendir.
Saba Melikesi Belkıs, (Habeşçe Nigist Saba), günümüz Habeşistan (Etiyopya) veya Yemen'inin olduğu topraklarda hüküm sürdüğü farzedilen, tarih öncesi Saba Krallığı'nın (İbranice Sh'va veya Seba שבא, Arapça Saba veya Sebe سبأ, Habeşçe hükümdarıdır.
Kitabı Mukaddes'te kraliçenin isminden bahsedilmez. Habeş kültüründe "bu şekilde değil, böyle değil" gibi anlamlara gelen Makeda ismiyle anılır. İslam kültüründe Belkıs olarak bilinir. Ayrıca bazı kaynaklarda Lilith, Nikaule veya Nicaula (Nikola) olarak da geçer.
Hazret-i Davud vefat edince, on iki yaşındaki oğlu hazret-i Süleyman babasının yerine sultan oldu. Allahü teala onu İsrailoğullarına peygamber olarak da vazifelendirdi. Mucize olarak; rüzgarlardan başka, kuşları ile cinnileri emrine verdi. Süleyman aleyhisselam, Mescid-i Aksa'yı yedi senede tamamladıktan sonra, hükumet sarayını on üç senede yaptırdı.
Süleyman aleyhisselamın Yemen'in Sebe şehrinde hüküm süren Belkıs'dan, Belkıs'ın da Süleyman aleyhisselamdan haberi yoktu. Hüdhüd kuşu Süleyman aleyhisselama Belkıs'la ve kavmiyle ilgili haber getirdi. Belkıs ve kavminin Allahü tealayı bırakıp güneşe taptıklarını söyledi. Hazret-i Süleyman, Belkıs'a Hüdhüd'le mektup göndererek Allahü tealaya iman etmesini istedi. Belkıs ileri gelen adamlarıyla danışmada bulundu. Hediyeler hazırlayarak Süleyman aleyhiselama gönderdi. "Eğer Süleyman aleyhisselam dünya padişahlarından ise, hediyelerimi alır, eğer peygamber ise dinine tabi olmaktan başka hiçbir şeye razı olmaz. Mutlaka onun dinine tabi olmamız icab eder." diye düşündü.
Süleyman aleyhisselam Belkıs'ın hediyelerini kabul etmedi. Elçiler, Süleyman aleyhisselamın saltanatını, ordularını gördükten sonra, Belkıs'ın yanına döndüler. Süleyman aleyhisselamın, Belkıs ve ahalisinin Allahü tealaya iman ve ibadet etmelerini istediğini bildirdiler. Belkıs, Süleyman aleyhisselamın peygamber olduğunu anlayıp, yolculuğa hazırlandı. Tahtını muhafazalı bir yere kilitleyip kalabalık ordusu ile Süleyman aleyhisselama gitmek üzere yola çıktı. Cinniler bu durumu hazret-i Süleyman'a haber verdiler. Süleyman aleyhisselam Belkıs'ın akıllı olup olmadığını, tahtını tanıyıp tanıyamayacağını denemek için ve peygamberliğine delalet eden bir mucize olması için Belkıs'ın Yemen'de muhafaza altında bulunan tahtını bir anda Kudüs'e getirtti. Belkıs Kudüs'e gelince, Süleyman aleyhisselamla görüştü. Tahtının Yemen'den Kudüs'e getirilmiş olduğunu görünce, hayran kalıp, Süleyman aleyhisselamın mülkünün Allahü tealadan olduğunu, Allahü tealadan başka ibadete layık bir ilah bulunmadığını, Süleyman aleyhisselamın Allahü tealanın peygamberi olduğunu anladı ve:
"Ey Rabbim! (Güneşe ibadet etmekle) nefsime zulmetmişim. (Şimdi) Süleyman'ın maiyetinde alemlerin Rabbi olan Allah'a teslim oldum, (Müslüman oldum)." dedi ve iman etti.
Rivayete göre Süleyman aleyhisselam Belkıs'la evlendi. Kırk sene hükumet ettikten sonra vefat etti. Belkıs'tan Davud isminde bir oğlu olup, babasının sağlığında vefat etti. Süleyman aleyhisselamın vefatından kısa bir müddet sonra Belkıs da vefat etti.
Belkıs'ın Süleyman aleyhisselamla mektuplaşması ve Kudüs'e gelmesi, Kur'an-ı kerimde Neml suresi 24-44. ayet-i kerimelerinde uzun bildirilmiştir.
SABA MELİKESİ BELKIS’IN EFSANE SARAYI BULUNDU MU?Hamburglu Arkeolog Profesör Helmut Ziegert “Saba Melikesi Belkıs’ın efsane sarayının kalıntılarını buldum” şeklindeki açıklaması, tarihçiler ve bilimciler arasında büyük heyecan doğurdu.
Etyopya-Habeşistan’da yıllardır yaptığı araştırma ve kazılar neticesi bulduğu kalıntıların Saba Kraliçesi Belkıs’ın ‘Efsane Sarayı’ olduğu kanaatine vardığını belirten Prof. Ziegert, kendisinin şimdilik bunu kanıtlayamadığını ancak, bilimcilerin kısa sürede kanıtlayacağını söyledi.
Prof. Ziegert’in bulduğunu ileri sürdüğü Kraliçe Saba Melikesi Belkıs’ın efsane sarayı, M.Ö. 10 yüzlyılda Aksum kentinde inşaa edilmişti. Tarih kitaplarında Saba Sarayı, Tac Mahal kadar olmasa da ihtişamıyla sıksık anılıyor.
Belkıs anlam ayrımı Belkıs, Nizip, Gaziantep
Belkıs harabeleri, Nizip, Gaziantep
Saba Melikesi Belkıs
Belkıs Akkale, (Türk halk müziği sanatçısı)