Alm. Sperber, Fr. Epervier d’Europe, İng. Sparrow hawk.
Kartalgiller ailesinden bir kuş türü.
Bu cinsteki bazı türler çakır kuşu adı ile de anılır.
Familyası: Kartalgiller (Falconidae). Yaşadığı yerler: Asya ve Avrupa’nın ılıman bölgelerindeki bodur ağaçlıklı ormanlar.
Özellikleri: 30- 35 cm boyunda, güvercinden biraz irice. Ömrü: 80-100 sene. Çeşitleri: En meşhurları çakırkuşu ile Avrupa atmacasıdır.
Koyu kurşuni ve kahverengi tüylü olup, göğsü beyaz kahverengi çizgilidir. Kısa, yuvarlanmış kanatlı, yelpaze gibi açılan uzun kuyruklu olduğundan ağaçlar arasında rahatlıkla manevra yaparak avını takip eder. Kıvrık, kısa gagalı olup, ince, uzun, yırtıcı pençeleri ile fare, kuş ve sincapları kapar.
Bodur ağaçlıklı ormanlarda barınır. Çit ve yol kenarlarında gündüz avlanır. Ağaçlar üzerinde yuva kurar. Yuvasının içini saç, kıl ve kök püskülleri ile döşer. Senede 3-5 yumurta yumurtlar. Erkeği dişisinden küçüktür. Eşlerin her ikisi de yavrularına yiyecek taşırlar. Türkiye’de yaşayanları, kış mevsiminde Kuzey Afrika ve Hindistan’a göç ederler.
Atmacalar eğitildikten sonra avlarda kullanılabilmektedir.
Atmacacılık , atmaca (Accipiter nisus) gibi ufak yırtıcı kuşları eğiterek onlarla yapılan doğancılık çeşididir.
Doğancılık (İng. falconry) denilen eğitilmiş yırtıcı kuşlar (Falconiformes ile Strigiformes takımlarından kimi türler) ile yapılan avcılıkta atmacacılık dışında, Falco cinsinden doğanlarla yapılan şahincilik ve kaya kartalı (Aquila chrysaetos) ile yapılan kartalcılık da vardır. Atmacacılık küçük avlar için genelde Accipiter nisus ile yapılırken bazı bölgelerde Accipiter brevipes ile Accipiter badius türlerinden de yararlanılır. Tavşan gibi büyük avlar için çakır (Accipiter gentilis) kullanılır.
Türkiye'deki yasal statüsüAtmaca (Accipiter nisus) yakalamak, bulundurmak ve atmaca ile avlanmak için, Çevre ve Orman Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan işbirliği protokolü kapsamında düzenlenen Avcı Eğitimi Kursuna ve ayrıca 6 ders saatlik Atmacacılık Kursuna katılmak ve başarı belgesi almış olmak şarttır.
Türler Alaca çakır kuşu (Accipiter albogularis)
Şeritli küçük çakır kuşu (Accipiter badius)
İki renkli atmaca (Accipiter bicolor)
Şili atmacası, Accipiter (bicolor) chilensis
Yeni Britanya atmacası (Accipiter brachyurus)
Yoz atmaca (Accipiter brevipes)
Nicobar atmacası (Accipiter butleri)
Accipiter castanilius
Accipiter chionogaster
Kuşaklı atmaca (Accipiter cirrocephalus)
Accipiter collaris
Cooper atmacası (Accipiter cooperii)
Kızıl boyunlu atmaca (Accipiter erythrauchen)
Accipiter erythronemius
Kızıl butlu atmaca (Accipiter erythropus)
Kahverengi çakır kuşu (Accipiter fasciatus)
Frances atmacası (Accipiter francesii)
Bayağı çakır kuşu (Accipiter gentilis)
Sulawesi çakır kuşu (Accipiter griseiceps)
Japon atmacası (Accipiter gularis)
Gundlach atmacası (Accipiter gundlachi)
Beyaz karınlı çakır kuşu (Accipiter haplochrous)
Moluklu çakır kuşu (Accipiter henicogrammus)
Henst çakır kuşu (Accipiter henstii)
Taklitçi atmaca (Accipiter imitator)
Arduvuz sırtlı atmaca (Accipiter luteoschistaceus)
Madagaskar atmacası (Accipiter madagascariensis)
Kara sırtlı çakır kuşu (Accipiter melanochlamys)
Kara çakır kuşu (Accipiter melanoleucus)
Meyer çakır kuşu (Accipiter meyerianus)
Küçük atmaca (Accipiter minullus)
Cüce atmaca (Accipiter nanus)
Bayağı atmaca (Accipiter nisus)
Beyaz çakır kuşu (Accipiter novaehollandiae)
Ovampo atmacası (Accipiter ovampensis)
Gri başlı çakır kuşu (Accipiter poliocephalus)
Boz karınlı çakır kuşu (Accipiter poliogaster)
Accipiter princeps
Şarap göğüslü atmaca (Accipiter rhodogaster)
Fiji çakır kuşu (Accipiter rufitorques)
Kızıl göğüslü atmaca (Accipiter rufiventris)
Çin çakır kuşu (Accipiter soloensis)
Accipiter striatus
Accipiter superciliosus
Afrika çakır kuşu (Accipiter tachiro)
Kızıl göğüslü çakır kuşu (Accipiter toussenelii)
Benek kuyruklu çakır kuşu (Accipiter trinotatus)
Tepeli çakır kuşu (Accipiter trivirgatus)
Accipiter ventralis
Accipiter virgatus
0 Yanıt
3793 Gösterim