Hayır kurumlarından. 1921 senesinde Himâye-i Etfâl Cemiyeti olarak kuruldu. Sonra Çocuk Esirgeme Kurumu olarak ismi değiştirildi.
Millî Mücâdele sırasında, harbe katılanların çocuklarına bakmak için kuruldu. Babaları savaşta ölen çocukların eğitim ve bakımlarını yürütüyordu. TBMM tarafından da desteklenerek, çeşitli gelir kaynakları sağlandı. Bunlar, bağışlar, devlet yardımı, üye âidatları, pul satışları, zarf dağıtarak toplanan paralar, kurumun taşınmaz mallarından alınan kirâlar, Bartın içme suyu, Kavacık içme suyu gelirleri, piyango ve benzerleridir.
Yaptığı işler; çocuk sağlığı ile ilgili yayın yapmak, doğumevleri kurmak, fakir, hasta ve kimsesiz çocuklara bakmak, yardım etmek. Fakir çocuklara, okul için araç-gereç sağlamak. Çocuk yuvaları kurmak.
İl ve ilçelerde birer şûbesi olup, bu şûbeler kanalıyla yardım ve hizmet vermektedir.
24 Mayıs 1983’te Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığına bağlanarak, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü adı altında yeniden teşkilâtlanmıştır. 18 Mart 1989’da Başbakanlık tarafından yapılan bir düzenlemeyle Çocuk Esirgeme Kurumu, Devlet Bakanlığı bünyesinde faaliyet göstermeye başladı (Aralık 1992).