Konu: Zincirleme isim tamlaması

[Uyanan Gençlik]

Başlı başına bir isim tamlaması çeşidi değildir.

Bu tür isim tamlamalarının tek özelliği, bazen tamlayanın, bazen tamlananın, bazen de her ikisinin birden herhangi bir isim tamlaması olmasıdır. Yani ikiden fazla isimden oluşmasıdır. Bu durum bu kelime grubunun belirtili veya belirtisiz bir isim tamlaması olma özelliğini değiştirmez.

Zincirleme denmesinin sebebi de, önceden oluşturulmuş olan bir isim tamlamasına yeni bir unsur (tamlayan ya da tamlanan) daha ekleniyor olması veya iki isim tamlamasının birleştirilmesidir:

[çocuk + (sırt + çanta)] = çocuğun sırt çantası

[(su + ses) + nağme] = su sesinin nağmesi

[(şehir + hava) + kirlilik] = şehrin havasının kirliliği

[(hava + tahmin) + rapor] = hava tahmin raporu

[dünya + (kadınlar + gün)] = Dünya kadınlar günü

[(çelik + tencere) + marka] = çelik tencere markası

[(çocuk + edebiyat) + dizi] = çocuk edebiyatı dizisi

[(Ali + kardeşi) + (günlük + harçlık)] = Ali'nin kardeşinin günlük harçlığı

[Konacık Kursu]

Zincirleme Ad Tamlaması Örnekleri

Bahçe kapısı bir tamlamadır.

Evin bahçe kapısı dediğimiz zaman bir tamalama daha oluşmakta.

Okul müdürünün makam odası

Öğretmen çeketinin düğmesi … gibi.

Şimdi verilen örneklerde eklere bakalım

Öğretmen çeketinin kolu

Öğretmen not defteri

Babamın amcasının eşi

Burada tamlamayı oluşturan kelimeler duruma göre ek almışlardır.

Not : Tamlamayı oluşturan kelimeler arasına sıfat girebilir. Tamlama yine özelliğini korur.

Çocuğun çantasının kilidi kırılmış. (Zincirleme isim tamlaması)

Çocuğun eski çantasının kilidi kırılmış.(Zincirleme isim tamlaması)

Bu tamlamada bir de sıfat tamlaması oluşmuştur.

Takısız isim tamlamalarında sıfat sadece tamlayan önüne gelir.

Demir testere-Eski demir testere

Kağıt helva-Renkli çelik kapı gibi