1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) İletişim, insanlar arasında ortak semboller sistemiyle gerçekleştirilen bir bilgi alışverişidir.
B) Her türlü iletişimde bir gönderici ile bir alıcı vardır.
C) İletişimde gönderici ile alıcı arasında ilişkiyi sağlayan bir kanal bulunur.
D) İnsanlar arasında kullanılan yegâne iletişim aracı dildir.
E) İletişime katılan unsurların birlikte meydana getirdikleri ortama bağlam denir.
2. Arkadaşım gencin yanına usulca sokularak sordu:
– Senin adın ne oğlum?
– Ali.
– Nerelisin?
– Sivaslıyım.
– Saz çalmayı nereden öğrendin?
– Bilmiyorum. Küçüklükten beri çalarım.
Bu parçada aşağıdaki iletişim unsurlarından hangisi belirgin değildir?
A) Kaynak
B) Kod
C) Bağlam
D) Alıcı
E) İleti
3. Ünlü sosyoloğun konferansın sonunda sesinin onunu yükselterek
insanları birbirine düşman eden ifadelerin topluma hiçbir şey kazandırmayacağını söylemesiyle salonda bir alkış tufanı koptu.
Bu cümlede sözü edilen tablo, iletişim unsurları bakımından değerlendirildiğinde hangi eşleştirme yanlıştır?
A) İleti: Dürüstlük bir kazanç türüdür.
B) Kanal: Ses
C) Alıcı: Dinleyiciler
D) Bağlam: Konferans salonu
E) Dönüt: Alkış
4. Her millet, dilini ve kültürünü yüzyıllar boyunca yoğurur.
Bu esnada o, akan bir nehir gibi, içinden geçtiği her topraktan bazı unsurları alır. Her medenî milletin konuşma ve yazı dili, karşılaştığı edeniyetlerden alınma kelime ve deyimlerle doludur.
Bu bakımdan her milletin dili, o milletin çağlar boyunca yaşadığı tarihin âdeta özetidir.
Bu metinde dilin;
I. millî olması,
II. kurallarının olması,
III. temelinin bilinmez olması,
IV. değişken olması
özelliklerinden hangileri vurgulanmaktadır?
A) I ve II.
B) I ve IV.
C) II ve III.
D) II ve IV.
E) III ve IV.
5. Dil, iletişimin amacına göre farklı işlevlerde kullanılabilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dil, diğerlerinden farklı bir işlevde kullanılmıştır?
A) Ezgi, belli bir kurallara göre düzenlenmiş, kulağa hoş gelen ses dizisidir.
B) O ödülü 1978’de almıştım.
C) Bölgede bu hafta kar yağması bekleniyor.
D) Yazarın son romanı bu yılın en çok satan kitabı oldu.
E) Benimle beraber arıcılık yapmayı düşünmez misin?
6. Farklı takımları tutan iki arkadaş beraber maç izlerken gençlerden biri tuttuğu takımın galip geleceğini söyler.
Bu durumda diğer genç aşağıdaki cevaplardan hangisini verirse dili heyecana bağlı işlevde kullanmış olur?
A) En son yedi yıl önce yenmiştiniz ama.
B) Televizyonun sesini biraz açar mısın?
C) Eyvah! Beyimiz aşka geldi.
D) Boşboğazı ateşe atmışlar, odunum yaş demiş.
E) Takım diri görünüyor değil mi?
7. Her milllet dilini ihtiyaçlarına, kültür ve medeniyet seviyesine,
zevkine göre yansıtır.
Bu bağlamda dil, tıpkı ev gibi bir milletin duygu, düşünce ve hayatının
barınağı, korunağıdır. Nasıl ki Dede Korkut kitabını okuduğumda bu
eserin oluştuğu hayat şartlarını hissedebiliyorsam Tanzimat’ta ya da Cumhuriyet Dönemi’nde yazılmış bir eserde de o dönemlerin hayatını görmem mümkün olacaktır.
Bu parçada dilin hangi özelliği vurgulanmak istenmiştir?
A) En önemli amacının iletişimi gerçekleştirmek olduğu
B) Ait olduğu toplumun kültüründen izler taşıdığı
C) Toplumsal yaşamı biçimlendirici güç olduğu
D) Düşüncenin dayanağı ve taşıyıcısı olduğu
E) Milletlerin yaşam biçimine göre şekillendiği
8. I. Kelimelerin anlamını bilmek ve çözümlemek, düzgün cümleler
kurabilmek, anlaşabilmek için yeterli değildir.
II. Kuşkusuz değildir çünkü aynı dile (koda) sahip olsalar da anlamamanın,
anlaşamamanın birçok nedeni vardır.
III. Etkili iletişim becerisine sahip bireyin kültürlerarası farkındalık da kazanması gerekir.
IV. Bir konuşanın ve dinleyenin olması ve ikisinin de aynı dile hâkim olması
iletişimin etkili olması için yeterli midir?
V. Çünkü insanların davranış ve konuşma biçimleri ile bunların anlamları
kişiye özgü olabileceği gibi aynı zamanda kültüre de özgüdür.
Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan ikinci olur?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
9. Konuşma dili ve standart (ölçünlü) dil ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Konuşma dili yöresel, bölgesel; standart dil ise ulusal, genel bir dildir.
B) Konuşma dilinde ağız özellikleri görülürken standart dil bu çeşitlilikten arındırılmıştır.
C) Konuşma dilinde samimi, standart dilde ise resmî bir üslup hâkimdir.
D) Standart dil konuşma diline göre daha kurallıdır.
E) Standart dil, konuşma dilinden daha eski bir iletişim kanalıdır.
10. Aşağıdaki cümlelerden hangisi standart Türkiye Türkçesine uygun
değildir?
A) Sabahleyin köyümüzün böyükleri ellam toplanırlar.
B) Mustafa Kemal hayallerin değil, hakikatlerin adamı idi.
C) Beş altı mil ötedeki karşı kıyıya bir saatte varabilirdik ancak.
D) Sefere kalkacak birçok tekne vardı limanda.
E) Çalıların üstündeki kuşlar cıvıldayarak uçuşuyordu.
11. I. Bir dilin, yazılı kaynaklarla izlenebilen tarihî gelişimiiçinde
ayrılmış kolları olup ses, şekil ve kelime farklılıkları anlaşmayı
engelleyecek kadar derin değildir. (Şive)
II. Bir dilin, tarihî gelişimi içinde yazılı kaynaklarla izlenemeyen dönemlerinde ayrılmış kolları olup ses, şekil ve kelime farklılıkları anlaşmayı
güçleştirecek kadar derindir. (Ağız)
III. Ortak dilden ayrı olarak belirli toplulukların ses, yapı, söz dizimi ve anlam bakımından farklılık gösteren dili veya kelime dağarcığıdır.
Farklı bir anlaşma biçimi sağlamak üzere oluşturulur. (Argo)
IV. Aynı meslek veya topluluktaki insanların ortak dilden ayrı olarak
kullandıkları özel dil veya söz dağarcığıdır. (Jargon)
V. Bir dilin bir ülke sınırları içindeki farklı yerleşim bölgelerinde ses,
şekil, söz dizimi ve anlamca farklılaşan konuşma biçimidir. (Lehçe)
Yukarıdaki ayraç içi ifadelerden hangi ikisi yer değiştirmelidir?
A) I ve II.
B) II ve III,
C) II ve V.
D) III ve IV.
E) IV ve V.
12. Canlı bir varlık olan dil, doğası gereği zaman içerisinde ses, şekil, cümle dizilimi, kelime hazinesi ve sözcüklerin anlam evreni bakımından
çeşitlilik gösteren alt dillere ayrılır. Örneğin Türkiye Türkçesindeki “Bu akşam misafirimiz geliyor.” ile Azeri Türkçesindeki “Bu ahşam qonağımız gelir.” yargıları arasındaki ses, şekil ve kelime ayrımı ana Türkçedeki ---- farkını ifade etmektedir.
Bu parçadaki boşluğa aşağıdaki sözcüklerden hangisi getirilmelidir?
A) Diyalekt
B) Ağız
C) Boğumlama
D) Şive
E) Lehçe
CEVAP ANAHTARI
1. D
2. C
3. A
4. B
5. E
6. C
7. B
8. B
9. E
10. A
11. C
12. D
0 Yanıt
1339 Gösterim