1-Tefsir tarihi boyunca müfessirlerin Kur'an-ı anlama ve tefsir etme sürecinde ilgi duydukları hususlar ?
Kur'an 'ın dilsel özellikleri,hükümleri,kıssaları,kevni yasalar konusundaki temasları,insana yol gösterme ve hidayet etme gibi hususlarına ilgi duymuşlardır.
2-Müferssirlerin tefsirde kullandıkları yöntemler?
-Rivayet Tefsiri -Dirayet Tefsiri
3-Rivayet tefsir yöntemi neyi öne çıkarmış?
-Bağımlı ve nakilci niteliği
4-Dirayet tefsir yöntemi neyi öne çıkarmış ?
-Öznel ictihadi ve serbest bir yaklaşımı
5-Tefsirde esas olan yöntem?
-Rivayet tefsiri ( rivayet sağlıklı br dirayet tefsiri içinde gereklidir)
6-Tefsir tarihinin ilk tabakalarında neden Kur'an'ın nakilsiz olarak tefsiredilmesi tenkid edilmiştir?
-Kur'an'ın Allah kelamı olması ona ve tefsirine karşı sorumlu bir yaklaşım içinde olmayı gerektirir.
7-Kur'an herhangi bir konuda delilsiz ve bilgisiz hüküm vermeyi hangi kapsamda değerlendirmiş?
-Zann olarak değerlendirmiş ve zannı yasaklamıştır.
8-Peygamberimizin 'zann' konusundaki hadisi?'
'Kim Kur'an-ı kendi görüşüyle tefsir ederse cehennemdeki yerine hazırlansın''
9-Rivayet tefsirinde tefsirin kuvvetli olmasını gerekçesi nedir?
-Vahyin nüzul kaynağına yakın olmak
10-Peygamberlerin kendi kavimlerinin dilleriyle gönderilme sebebi?
-Kur'an boşluğa değil 7.yy daki tarihiekonomik sosyal dini ve kültürel ortam üzerine nazil olmuştur.Bu şartları tanıyan Kur'an'ın nüzuluna şahit olan muhatapların ilahi metinlerden ne anladıkları önemlidir.
11-Rivayetin sözlük anlamı?
-birini su kaynağına götürmek ve su içirme nakle dayanmak
12-Rivayetin terim anlamı?
Kur'an'ı Kur'an Hz.Peygamberin sünneti ve selefin açıklamaları ile tefsir etmek
13-Rivayet tefsirinin diğer isimleri?
Me'sur ve nakli tefsir
14-Rivayet tefsirinde harici kaynak olarak görülenler?
-Kur'an'ın Kur'an Arap dili ve cahiliye şiiri ile tefsir edilmesi
15-Bir ayetin başka bir ayetle tefsir edilmesini dirayet tef. Kapsamına alan görüş?
-Müfessirin kendi zihin gücü ve bilgi düzeyi ile bir ayeti başka bir ayetle açıklama yönünene gitmesi yani bu bağlantıyı insan yeteneğinin ürünü olarak görür
16-Bir ayetin başka bir ayetle tefsir edilmesini rivayet tef. Kapsamına alan görüş?
-Kur'an ın Kur'an ile tefsiri harici kaynak olamsı açısından rivayet tefsiri kap. görülmüştür
17-Riveyet tef. ılk malzeme?
- Hz.Peygamber'in tefsiri
18-Hz.peygamber neden Kur'an'ın tamamını tefsir etmemiştir?
-O dönemde meselelerin azlığı insanların vahyin inişine şahit olmaları ve dillerinin saflığını koruması gerekli kılmamıştır.Hz. Peygamber Ashabına Kur'an'ın müphem mücmel müşkil yönlerini açıklamıştır.
19-Sahabileri Kur'an ın tamamını tefsire yönelten sebep?-Hz.Peygamberin vefatından sonra devam eden fetihler sonucunda yeni kültürel ve dini gruplarla karşılaşılması ve bu yeni ortamda ortaya çokan meselelere çözüm bulunması gerekiliği
20-Riveyet tefsirinin kaynakları ?-Kur'an Hz.Peygamber Sahabiler Tabiin Tebei Tabiin
21-Riveyet tefsir yöntemleri?-Kur'an'ın Kur'an'la tefsiri -Kur'an'ın riveyetle tefsiri 22-Kur'an 'ın Kur'an ile tefsiri ne şekilde olur?-Kur'an daki mutlak bir ifade istisna sebebini zikretmek, tahsis etmek veya içeriğini başka yerde açıklamak suretiyle-ısm-i mevsul ism-i işeret veya zamir gibi müphem ifadelerin başka ayetle açıklanması-Kur'an daki garip bir kelimenin başka bir yerede izah edilmesi
23-Peygamberimizin uyguladığı Kur'an'ın Kur'an ile tefsir örneği?-Peygamberimiz En'am suresindeki zulmü (82.ayet) Lokman suresi (13.ayet) deki ilgili ayet ile tefsir etmiş ve 'Zulmü Allah'a şirk koşmak' olarak açıklamıştır.
*Kur'an ın Kur'an ile tefsirine diğer bir örnekde Kur'an da bazı insanların kalplerinin Allah tarafından mühürlendiğini ve hideyete eremeyeceklerini bildiren ayetlere (bakara 7 A'raf 101 ) verdiği hükmün sebeplerini sayarak izahını yapmıştır.(112.sayfa son kıtayı okumakdayarar var :) )
24-Hz.Peygamberin Kur'an'a karşı görevleri?-Tebliğ(vahyi eksiksiz olarak insanlara ulaştırması) ve Tebyin (açıklaması)Örnekler :-Boşanmanın makbul şekli ve keyfiyetini açıklaması(Talak 1.ayeti açıklamış)-Kur'an'ın müphem bıraktığı konuları açıklamıştır.(namazın kılınışı vs.)
25-Sahebenin Hz.Peygamberden sonra en önemli kaynak olmasının sebebi?-Çünkü onlar vahye vahyin iniş yerlerine vahyi önceleyen tarihi olay ve şartlara şahitlik etmişlerdir.Ayrıca kendi düşünceleriyle ulaşamayacakları bilgileri Hz.Peygamberden duymuş olmalarnını mümkün olması.
26-Sahabe tefsirine örnekler?-ıbn.Abbas ve ıbn.Mes'ud un 'Tertemiz eşler' ifadesini (bakara25) ''Tertemiz eşler hayız görmezler abdestsizlik ve cunupluk halleri olmaz ayrıca kötü kokmazlar'' şek. Tefsiri-ıbn.Abbas'ın ısra (60) ayetindeki rüyayı 'ısra gecesinde Hz.Peygambere gösterilendir' şek. tefsiri-Ebu'd-Derda nın ''(Allah ) hergün işitendir(rahman 29) ayetine yaptığı '(Allah heran) ya bir günahı bağışlarya bir sıkıntıyı giderir,ya bir topluluğu yükseltir ya da bir başkasını olduğu yere bırakır ' şek. Deki tefsiri
27-Tabiun rivayet tefsirine örnekler ?-Mücahid'in (tef. Yoğun olarak re'y e yer vermiş) ''o gün bir takım yüzler Rablarına bakıp parlayacaktır'' (kıyame 22-23) ayetlerini 'Rablerinden sevap beklerler' ve 'mahlukattan hiç kimse onu göremez ' şek. Tefsiri (Taberi onun görüşünü uygun görmememiş ıkrime ve Hasen in Ahirette mü'minlerin Rablerine bakacağı görüşünü tecih etmiş)-Mücahid'in 'aşağılık maymunlar olun'(bakara 65) ayetine burdaki değişmenin fiziksek bir değişiklik değil ,kalplerinde ve ahlaklarında olan bozulma ve değişme ol. şek . Tefsiri-Said b. Cübeyrin Nisa 51. ayetinde geçen ''cipt'' kelimesinin Habeşce olduğu ve ''sihirbaz'' manasına geldiğini ve ''tağut'' kelimesinin de ''kahin '' demek olduğunu ifede etmesi
28-Riveyet tefsirinin zaaf noktaları ?-Tefsirde uydurma haberlerin çok olması-ısnatların hazfedilerek sedece metinlerin yer alması-ısrailiyata dair haberlerin tefsire karışması
29-Tefsirde uydurma haberlerin çok olmasınde ne etkili olmuştur?-*ılk dönemdeki siyasi ve mezhebi ayrışmalardan kaynaklanan taassup ve biatlar (ımam şafii uydurma hadislerin otorite isimlere nispet edilmesini 'ıbn Abbas'tan nakledilen haberlerden ancak yüz kadarı sahihtir' diyerek özetlemiştir.)
30-ısnatlar neden hazfedilmiştir ve böyle tefsire örnek?-ısnadların fazla yer tutması ve okuyucuya bıkkınlık verdiği gerekçesiyle -Suyuti'nin ed_Dürrü'l-Mensur fi Tefsiri'l Me'sur böyle tefsiye örnektir.31-Isnatların hezfedilmesinin zararı?-Sahih olanla uydurma olanın ayır edilememesine neden olur çünkü isnad 'ravilerin güvenilir olduklarının ' tespitinde önemlidir.
32-ınsanları ısrailiyata yönelten nedir?-ınsanlardaki aşırı merak ve hırsın bazı ayetlerin deyatlarını öğrenmeye sevk etmesi33-ısrailiyat tan bilgi alınan kimseler ?-Abdullah b. Selam, Vehb b.Münebbih, ve Ka'b el-Ahbar (Ehli kitanın önde gelenlerinden sonradan müslüman olmuş kişilerdir)
Not:Hangi konularda israiliyattan bilgi alındığına bakmakda yarar var (s.115)
34- ''Üç şeyin aslı yoktur: Tefsir, melahim ve megazi '' sözü kime aittir?-Ahmed b. Hanbel
35-Meşhur olan rivayet tefsirleri?-ıbn Cerir et-Taberi : Camiu'l-Beyan an Te'vili Ayi'l-Kur'an ıbn.Ebi Hatim : Tefsiru'l-Kur'ani'-Azim Ebu'l-Leys es-Semerkandi : Tefsiru'l Kur'ani'l-AzimEbu ıshak es-Sa'lebi : el-Keşf ve'l Beyan an Te'vili'l-Kur'an Ebu Muhammed el Hüseyin el-Begavi : Mealimu't-Tenzil Ebu'l Fida ısmail ıbnKesir :Tefsiru'l-Kur'ani'l-Azim Ebu Zeyd Abdurrahman es-Sealibi : el-Cevahiru'l-Hisan fi Tefsiri'l-Kur'an Celaleddin es-Suyuti : ed-Dürrü'l Mensur fi Tefsiri'l-Me'sur
36-Taberi tefsir yaparken neden kaçınmıştır ?-Mücerred ve müstakil rey ile Kur'an-ı tefsir etmekten kaçınmıştır.Ona göre Peygamberin beyanı ya da ona delalet edecek bir delil bulunmadıkça kimsenin bir ayetin tefsirinde 'bu benim reyimdir ' demesi caiz değildir.
37-Taberinin tefsir kaynakları ?-Kur'an,sünnet,sahabe,tabiin ve daha sonraki alimlerin sözleri.ebeb-i nüzul,muhkem-müteşabih,nasih-mensuh,huruf-u mukattaa,kıssalar,i'caz ve siyak bilgileri,Arap dili verileri
*Taberi tefsiri salt rivayet tefsiri değil riveyet içinde dirayet tefsiridir.
38-Taberi kimin metodunu kullanmıştır ?-Yahya b.Selam ın nakil,nakdve tercih metodunu geliştirerek kullanmıştır.
39-Taberi tefsirinin özellikleri ?*ıtikadi konulara yer vermiş (kulların fiilleri,Allah'ın görülmesi)*Kaderiye ve Cehmiyye gibi Ehl-i Sünnete ters düşünceleri olan grupları eleştirmiş*'El' ve 'yüz' gibi ifadeleri Allah ın şanına uygun biç. Tefsir etmiş*Eserinde 'tefsir' yerine 'te'vil' kelimesini kullanmış*Tefsirindeki anahtar kavram 'zahir' kelimesidir.Ona göre asıl olan Kur'an'ın zahiridir.Batın veya mecaz ancak istisnai ve huccet durumunda söz konusu olabilir.*Taberi tefsiri ilk dört asra kadar Kur'an ın tefsirine dair bütün görüşleri aktaran ilim ve kültür ansiklopedisidir.
40-Hanefi fakihler hiyerarşisinde 'meselede müctehit'olarak kabul edilen müfessir ?-Ebu'Leys es-Semerkandi ( Gerçek ismi Nasr b.Muhammed b.Ahmed b.ıbrahim )
41-Ebu'Leys özellikle hangi alanlardaeser telif etmiştir ?-Vaaz ,nasihat,ilmihal
42-Ebu'Leys in tefsirin kimin hangi eseriyle karıştırılmıştır ?-Alaeddin Ali b.Yahya es-Semerkandi nin Bahru'l Ulum eseriyle
43-Ebu'Leys in eserinin özellikleri?*Orta büyüklükte bir hacme,açık ve akıcı bir dile sahiptir*Ebu Ubeyde Ma'mer b.el-Müsenna dan alıntılar yapmıştır*Nüzul sebepleri,kıraat farklılıkları,nesih konularına ağırlık vermiştir*Tasavvufi-işari tefsir ekolünün ilk örneklerinden kabul edilmiş*ıtikada dair görüşleri Maturidilik paraleleindedir.
44- 'Muhyi's-sünne've 'Rüknu'd-din ' gibi lakapları olan alim ?-Begavi ( Gerçek ismi Ebu Muhammed el-Huseyn b.Mes'ud el-Ferra eş-şafi el-Begavi)
45-Beğavi nin yaşadığı dönemin özellikleri ?-Abbasile zayıflamış,Seçuklular tarih sahnesinde yerini almaya başlamış,Mısır da Batını-ısmaili harekeri olan Fatimiler güçlerinin zirveindeymiş.Bağdat şii Büveyhilerin kontrolünde ayrıca Haçlı seferleri de devam etmektedir.Haçlılar 1098 de Antakya yı ,1099 da Kudüs'ü işgal etmiştir.Mezhep taassupları aşırılaşmış.Yürürlükte Mu'tezile mezhebi olup Eş'ari mez. Olanlar görevlerinden alınmış,Kuşeyri,ımamul Haremeyn Cüveyni,Ebu Sehlve Furati gibi alimlerin ders vermeleri engellenip sürgün edilmişler.Bu dönemde alimler Mu'tezili veziri Amidü'l Mülk ün zulmünden kaçıp Hicaz a sığınmıştır.46-Beğavi hanfi mezheptendir ?-şafii
47-Begavi'nin Mealimu't-Tenzil adlı tefsirine alimlerin değerlendirmeleri ?ıbn Teymiyye : Mukaddime fi Usuli't-Tefsir kitabında ''Begavi tefsirini Sa'le'biden kısaltarak almıştır.Fakat tefsirini Sa'lebi deki mevzu hadisler ve bidat görüşlerden korumuştur.'' der.Kettani : er-Risaletü'l-Mustafrafe eserinde zayıf ve uydurma sözler ve hikayeler içerdiği iddasıyla kötüler.Muhammed Huseyn Zehabi : et-Tefsir ve'l Müfessirun eserinde 'Begavi tefsirinde abartıya düşmeden kıraatle hakkında bilgi veririrab ve belağat konularına tefsirle ilgisi olmayan diğer ilimlere dalmaz bazen manaları açıklamak için nahiv açıklamalara girer.Fakat Kelbi ve diğer zayıf rivayet sahibi kişilerden rivayette bulunması hatadır' der.Tefsirinin olumsuz yönleri : bir açıklama yapmadan israili haberleri aktarması selefe ait birbirine muhalif görüşleri nakletmesi tercih yapmaması uydurmaları yalanlamaması
48-Begavi nin Mealimu't-Tenzil in özellikleri ?*Tefsirinde Abdullah b.Abbas tabiilerden ve selef alimlerden nakilde bulunmuş*Kıraatleri ele almış ayetlere uygun olarak veya hükümleri açıklamak için aldığı hadisleri sağlam hadislerden aldığını münker ve kullanılması uygun olmayanları almadığını şöyler*Müellif ayetleri açıklamak için diğer ayet ve hadislerden yararlanmış*Merfu mevkuf ve maktu haberlere sıklıkla rastlanır *Bazen isnetları hazfetmiş*Bazen kendini töhmet altında bırakan haberlere yer vermiş*Fıkhi meselelerde görüş bildirmiş*Lügat ve nahiv konularında açıklamalarda bulunmuş*Müteşabih ayetlerde huruf-ı mukatta hakkında tercihte bulunmamışsadece konuyla ilgili görüşleri aktarmış*Kelami konularda kendi şahsi görüşlerini değil kelam alimlerinin görüşlerini nakletmiş*Selef ve ehli sünnete ters düşen fırkalara cevaplar vermiş*Ayetleri açıklarken Arap şiirinden delil getirmiş48-Begavi'den etkilenen alimler?-Zerkaşi ve Suyuti (verdiği te'vil tanımını eserlerinde iktibas etmişler)
49-Begavi ve tefsiri hakkında methedici sözler kullanılan eser?Hazin tefsir i adıyla şöhret kazanan Lübabu't-Te'vil fi Meani't-Tenzil (Bu tefsirden en çok Cemaleddin Kasimi istifade etmiş)
50-ıbn Kesir'in icazet aldığı alimler ?-ıbn Teymiyye başta olmak üzere Karafi Debbusi Vani Huteni den almıştır.
51-Diğer alimlerin ıbn Kesir hakkındaki görüşleri ?*Zehabi onun için :' ımam müftü sağlam bir muhaddis alim mütefennin bir fakih nakilci bir müfessir idi faydalı eserleri vardır ' der. *ıbn Hacer :'Hadislerin rical ve metinlerini tetkik ile meşkul oldu. Pek çok fatdalı eser hazırladıEserleri sağlığındayken şöhret kazandı ölümünden sonra da nsanlar yararlandı muhaddis fakihlerden di 'der.*Suyuti :'Hadis ilminde hadislerin sahih olanını olmayanlardan ayırmada illetlerini ihtilaf yollarını göstermede cerh ve ta'dil de rical ilminde otorite idi'der.*ıbn Tanğriberdi :'Daima çalıştı fıkıhta tefsirde hadiste alim oldu cem etti tasnif yaptı ders verdi hadis riveyet ettieserler yazdı 'der.
52-ıbn Kesir in tefsirinin özellikleri ?*Akide yönünden Eş'ari fıkıh yönünden şafii olan ıbn Kesir ıbn Teymiyyeden etkilenmiş onun kanaatlerine göre fetvalar vermiş*Önce Kur'an'ı Kur'an ile tefsir i seçer bu şekilde tefsirde aciz kalınırsa sünnet ile tefsire gider sonra sahabe tabiin ve selef alimlerin sözlerini nakleder*Sadece Rey'e dayanarak tefsirden kaçınır.(Selef alimleri anlayamadıkları ayetleri tefsir etmemişler bu yüzden)*Ayetin izahı Kur'an hadis ve Sahebe sözlerinde yoksa Mücahid b.Cebr bibi tabiin alimlerinin sözlerine müracat eder*ısrailiyattan yararlanır*Kur'an dan öğüt alma ve hüküm çıkarmada uzun irab tahlilleri belağat sanatları buna dair nükteler ve diğer ilimlerin konusuna giren çıkarımlar yer almaz*ı srailiyatın zararlarından okuyucuları korumaya çalışır*Arap dilini açık ve anlaşılır biç. Kullanır okuyucuyu öğrendikleriyle amel etmeye davet eder ayetin nazil olduğu ortama götürmeye çalışır *Konuyu dağıtmadan sadece tefsir ettiği ayeti anlamaya teksif eder*Haberleri cerh ve ta'dile tabi tutup sağlam ve zayıf yönlerini beyan eder*ıbn Cerir ıbn Ebi Hatim ıbn Atiyye gibi müfessirlerden nakilde bulunmuş
52-ıbn Kesir e göre ısrailiyat kökrnlikıssalar nasıl değerendirilir?1-Doğru olduğunu bildiğimiz ve elimizdeki delillerin de doğruluğunu teyit ettiği nakiller ve kıssalar bunlar sahihtir2-Yalan olduğunu bildiğimiz ve elimizdeki delillere ters düşen nakil ve kıssalar3-Ne kendisine inanılan ne de yalan olduğu söylenebilen hakkında suküt edilen kıssalar bunları hikaye etmek de caizdir ama bunlar dinen fayda sağlamaz.
53-Dirayet tefsirinin ortaya çıkış sebebi?-Fetihlerle birlikte ıslam coğrafyasının genişlemesiyle ortaya çıkan meselelere Kur'an da bulmaya çalışacağı cevap ve çözüm ihtiyacına birde insandaki merak duygusu dirayet tefsirini ortaya çıkarmıştır.Not :*Dirayet tefsirinin kabul görünen kısmı :Memduh dirayet*Dirayet tefsirinin kabul görülmeyen kısmı : Mezmum dirayet
54-Dirayet tefsiri rivayetlerden istifade etmeli midir?-Sağlıklı ve kabule şayan yani memduh dirayet tefsiri riveyet tefsir kaynaklarını kullanmalıdır.Sonra da dirayet müfessiri rivayetten elde ettiği bilgileri kendi döneminin bilgi ve birikim ve akıl süzgecinden geçirmeli içtihadını ortaya koymalıdır.Ortaya koyduğu yorumu heva ve hevese değil delil ve karineye dayalı olmalıdır.Keyfi ve delilsiz ortaya konulan yorum mezmum dirayet tefsiri olacaktır.Böylece hadiste ifade edilen cehennemdeki yerine hazırlanma tehdidine muhatap olacaktır. Bu tür keyfi dirayet tefsiri caiz görülmemiş haram kabul edilmiştir.
55-Dirayet in kelime anlamı ?Bir şeyin mahiyetini bilmek kavramak idrak etmek demektir.Ayrıca dil uzmanlarına göre 'ilim' manasınada gelir.
56-Dirayetin terim anlamı ?-Yalnızca riveyetlere bağlı kalmayıp dil edebiyat mantık kıyas ve daha başka ilimlere ydayanarak yapılan Kur'an tefsiri.Rey ve Akli tefsir
57-Dirayet tefsirinde müfessirlerin hataya düşmemek için dikkat edeceği kurallar ?*Müteşabih alana ait hususiyetlerin farkında olmak*Yorumlarda delil ve karineye dayanmak ,kişisel ve subjektif yorumdan kaçınmak*Mezhep taassubundan uzak durmak*Delilsiz olarak Allah'ın muradı konusunda kesin yargıya varmamak
58-Dirayet müfessirinin Kur'an da kesin bilinemeyeceğini hatırından çıkarmaması gereken ilimler?1-Allah'ın zatı sıfatları ve gaybi konular -Bunlara söz söylemek caiz değildir2-Allah'ın Peygamberine bildirdiği alan.Buna ancaK Peygamber ve onun haber ve izin verdikleri söz söyleyebilir3-Allah'ın Peygamberini tebliğ etmeye memur ettiği alan.2 kısımdır :*ışitmek yoluyla söz söylemenin caiz olduğu nasih-mensuh nüzul sebepleri haşr mebde mead gibi ilimlerin yer aldığı alan*Nazar ve istidlal yoluyla bilinebilecek olan hükümler meseleler ve öğüt kabilinden anlatımlaraait alan
59-Dirayet müfessirinin tefsirdeki izlediği yol?
Kur'an,Sünnet Sahabe kavli bunlarda bulamadığı taktirde rey ve ictihad
60-Müfessirin rey ve ictihadda dikkat edeceği kurallar?*Tefsir konu veya ayete noksansız mutabık olmalı*Hakikat-mecaz anlamına dikkat edilmeli*Ayetlerin vahyediliş gayesi göz ardı edilmemeli*Ayetlerin siyakı dikkate alınmalı*Ayetlerdeki lafızların lügat sarf nahiv ve belağat bağlantıları göz önüne alınmalı*Haşviyat türü detaylı sarf ve nahiv kaidelerine fıkıh ve fıkıh usulü meselelerine akaid ve kelam münakaşalarından uzak durmalı*Uydurma hadis ve kıssalardan uzak durmalı*Müfessir ayetin çeşitli vecihlere muhtemel olması durumunda tercih etme kurallarını bilmeli
61-Meşhur dirayet tefsirleri ?Zemahşeri : el-Keşşaf an Hakaiki't-Tenzil Razi :Mefatihu'l-Gayb Kadı Beydavi :Envaru't-Tenzil ve Esraru't-Te'vil Nesefi :Medariku't-Tenzil ve Hakaiku't-Te'vil Ebu Hayyan :el-Bahru'l-Muhit Hatib şirbini :es-Siracu'l-MünirEbussuud:ırşadu'l-Akli's-Selim Alusi:Ruhu'l-Meanifi Tefsiri'l-Kur'ani'l-AzimReşid Rıza : Tefsiru'l-Menar Elmalılı Hamdi Yazır :Hak Dini Kur'an Dili
62-Razi (Muhammed b.Ömer b.Huseyn el-Kureşi et-Teymi el-Bekri et-Taberistani) tefsirini ne için telif etmiştir ?-Batınilerin bozuk te'villerini tenkid etmek ve onlarla mücadele etmek için
63-Razi Mefatiu'l Gayb tefsirinin metodunun hangi surenin tefsirinde ortaya koymuştur?-Fatiha
64-Razi tefsirinin özellikleri ?*Surelerin başlangıçlarında o surelerin faydalarını kaydetmiş*Tefsirinde ılmi meseleler hikmetler terbiye ve belağat nükteleri Arapça gramer kaideleri kelami meseleler yer almış*Tefsirinde her sure bir kitap sayılabilir.Kitaplar bablara her babda mesellere ayrılmıştır*Kelami meseleleri Kur'an'a dayanarak istinbat eder tefsir konularına girerken ilmi ve akli yöntemleri kullanır*ınsanların ahlaki meleke kazanmaları için salih kimselerin öykülerini ,sufi kıssalarınıhikmetli insanların mev'izelerini adil hükümdarlaın davranışlarını anlatır*Tefsire başlarken bütün fikirleri zikreder sonra onların delillerini arzederek münakaşaya girişir*Meseleleri ikna edici bir uslup ve sağlam felsefi münakaşalaradayandırarak inceler*Nübüvvet ve mucizeler hakkında kuvvetki akli deliller ortaya koyar*Riveyette bir şey bulamazsa akla müracat eder*Ayetlerin kültür açılımlarını ortaya koyar*Tefsirinde yaptığı münazaralardan seyahatlerden ve başından geçen ilginç olaylardan bahseder
65-Razi nin Buhara da münazarada bulunduğu fakih ?-Hanefi fakihi Raydi Neysaburi (Buharaya giderken Abdurrahman b.Abdilkerim es-Serashi ye uğramıştır bir süre orda kalmış)
66-Tefsirinin çok çeşitli meseleleri ihtiva etmesi nedeniyle' tefsirinde tefsirden başka herşey var ' diye ilim adamlarının yorumladığı müfessir? -Razi
67-Kadı Beydavi tefsirinin özellikleri ?*Tefsirine Osmanlı alimleri 60 civarında şerh ve haşiye çalışması yapmış (toplam yapılan şerh ve haşiye çalışması 250 yi aşar)*Fıkıhta şafi mezhebine mensup olan Beğdavi orta hacimli efsirinde ehli sünnet ve Arap dili kurallarına göre ayetleri tefsir etmiş*Mu'tezile yaklaşımına karşı tavır oluşturmuş*Tefsirinin en önemli kaynağı Keşşaf tır.Keşşaf'ın sünni versiyonu olarak görülür.*Meselelerin çok detayına inmez kısa etkili faydalı yönlerini ortaya koyar*Sarf,nahiv,lügat,mantık,gibi konulara kısa ve özlü şekilde değindiğinden anlaşılmakdazorluk çekilir ve bilgileri kapalı bırakmakla itham edilir.*Yararlandığı en önemli kaynaklar : Zemahşeri'nin Keşşaf ı(nükteleri ortaya çıkarıp tahlil etmede) ve Razi nin Mefatihu'l Gayb ı (usulud'din ve -fıkıh ilimlerinde) ve Ragıb el-ısgahani nin Müfredat fi Garibi'-Kur'an 'ı(işari nükteleri sunma konusunda)*ıtikat ve hükümlerle ilgili hususları kıssalar ve özlü ifadelerle açıklar*Filolojik meselelere,değinir,ayetleri ayet hadis ve nuzül seb. ıle tefsir eder, hakikat mecaz ayrımını dikkate alır,ayet ve sureler arasındaki bağlantıya riayet eder,şiirle istişhatta bulunur*Önceki alimlerin fikirlerini tahlil ve tenkid eder*Zayıf rivayet ve görüşleri ruviye-riveyet edildi veya kile -denildi lafızlarıyla nakleder*Usulu'din ve usulü'l-Fıkhın arasını cem etmiş
68-Kadı Beydavi nin tefsiri hangi gerekçelerle tenkit almış?-Tefsirin ibarelerinde kapalılık ve zorluk bulunmasısurelerin faziletine dair uydurma haber ihtiva etmesi gibi gerekçelerle
69-Mezheb de müctehidlerin sonuncusu kabul edilen müfessir?
Nesefi (Ebu'l Berakat Abdullah b.Ahmed en-Nesefi)
70-Nesefi tefsirinin özellikleri ? *Tefsirinin mukaddimesinde onun irab ve kıraat vecihlerini,dil,belağat,ve işaret ilimlerinin inceliklerini ihtiva eden ehli sünnet ulemasının sözleriyle desteklemiş,bidat ve dalalet ehlinin batıl görüşlerinden uzak durmuş*Dirayet ve rivayet yaklaşımlarını uyumlu şekilde toplamış,bir yanıyla muhtasar bir yanıyla ilim ve sanatı ihtiva etmiş*Akıcı ve kolay dille yazıldığı için fazla haşiyesi ve taliki yapılmamış*Hanefi mezhebi mensublarınca tercih edilmiştir*Kelami meselelerde ehli sünnetin görüşlerini açıklamaya ve delillendirmeye özen göstermiş*Kıssalar,darb'ı meseller,güzel söz ve nükteleri tefsirdeihmal etmemiş*Tefsirindeki en önemli kaynak Keşşef tefsiridir.(Mutezili görüşlerden ayıklayarak kendi uslubuyla sunmuş)*ıbn Abbas tan gelen tefsir açıklamalarını aktarmıştır.
Not : Zemahşeri tefsiri :Mutezile mezhebini , Razi ve Kad Beydavi ehli sünnet akidesinin Eş ari kolunu, Nesefi Hanefi mezhebinin görüşlerini destekler
71-Ebussuud efendi hangi Osmanlı Padişahları dönemlerinde şeyhülislamlık yapmıştır ?
Otuz yıl boyunca Kanuni Sultan Süleyman ve 2.Sultan Selim Dönemlerinde
72-Ebussuud'a ilminin derinliğinden dolayı hangi lakaplar verilmiştir ?*Nu'man-ı Sani (2.Ebu Hanife) *Hatibu'l-Müfessirin *Rum diyarının Zemahşerisi
73- Ebussuud un tefsirini hangi yönlerinden dolayı Zemahşeri ve Baydavi nin tefsirinden üstün olduğunu söyleyenler olmuştur?-Tefsirindeki nüktelerin çokluğu,ve ayetler arasındaki tenasüp ve insicamın iyi bir şekilde açıklanmasından dolayı
74- Ebussuud tef. hangi yönüyle tenkide uğramış ?-Tefsirine surelerin fazileti konusunda mevzu hadisler almasından dolayı75-Ebussuud un yararlandığı kaynaklar?
Keşşaf ve Envaru't-Tenzil ve Razi nin Mefatihu'l-Gayb ı(en önemli kaynağı )dır.
76-Tefsirde yer verdiği konular ve tefsirde önceliği?-Kur'an ,hadis ve sebeb-i nuzul ile tfsire önem vermiş.Nesh,muhkem- müteşabih ,kıssalar,fıkıh,kelam,lügat,nahiv,belagat,i'caz,kı raat,israiliyat,şiirle iştishad,itikadi konulara yer vermiştir.
77-Hangi mezhebe mnsuptur?-Maturidi
78-Kelami meseleleri izah ederken bağlı olduğu mezhebi nasııl belirtmiş?Bazen hiçbir mezhebe atfetmemiş bazen Maturidiye bazen Cübbai ye bezen de bize göre diyerek mensup olduğu mezhebin görüşünü nakletmiş.
79-Atusi (Ebu's-Sena şihabuddin Mahmud) hangi mezhebe mensubdur?-şafii (Ancak birçok meselede Hanefi mezhebine uymuş hatta bir süre Bağdat da Hanefi müftüsü olmuştur)
80-Atusi tefsirinin özellikleri ?*Dirayet yöntemi tefsirine ağırlık vermişse de rivayet usullerini de terk etmemiş iki metodu birleştirmiştir*Bazı ayetlerde işari tefsir yaklaşımına yönelmiş.*Sureler ve ayet grupları arasındaki bağlantı ve uyumu belirtmişsiyak bütünlüğü oluşturmaya çalışmış.*Sure ve ayetlerin faziletine dair haberleri nakletmiş*Kıraat incelikleri ,dil incelikleri ve edebi sanatlar belirtilmiş*Astronomi tabiat ilimleri ve felsefe konularının tefsirde yer almaına karşı çıkmış(ama yer yer bu konularda faydalı bilgilerde vermiş)*ışari nüktelerden söz etmiş izahı zor te'villere gitmemiş81-Atusi'nin yararlandığı müfessirler ?Zamehşari,Razi,Kadı Beydavi Ebu Hayyan,Ebussuud,Suyutiınbu'l-Arabiıbn Teymiyye
0 Yanıt
1743 Gösterim