SORU: Sahâbe neslinin sonlarına doğru yaygınlık kazanan ve her kesimin kendisini destekleyerek, muhalifini kötülemek için bazı sözler uydurup bunları Hz. Peygamber’e nispet etme teşebbüsünü önlemek amacıyla alınan önlem aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hadisi İlk Duyan Kimseden Almaya Çalışma
B) Hadisin Râvîlerini İnceleme
C) Hadis Rivayetini Azaltma
D) Hadis Rivayet Edene Yemin Ettirme
E) Hadis Rivâyet Edenden Şâhid İsteme
CEVAP: Hadisin Râvîlerini İnceleme
İlk Müslümanlar arsında çıkan siyasi ve fikri karışıklıklar hadisler için bir tehlikeyi beraberinde getirmişti. Bu, her kesimin kendisini desteklemek, muhalifini kötülemek için bazı sözler uydurup bunları Hz. Peygamber’e nispet etme teşebbüsüydü. Bu durumun ne zaman ortaya çıktığı tartışma konusu olsa da sahâbe neslinin sonlarına doğru yaygınlık kazandığı anlaşılmaktadır. İşte bu gelişme üzerine hadis alma ve nakletmede daha bir titizlik gösterilmeye başlandığı söylenebilir.
Bu hareketin ortaya çıkmasından sonra hadisi rivayet eden kimseye
hadisi kimden aldığı sorulmaya ve söylenen hoca güvenilir biri ise hadis alınmaya başlandı.
Hadis râvîlerinin bu şekilde incelenmeye başlamasına, aynı hadisi farklı yerlerde, farklı hocalardan biraz değişik şekilde almış olan kimselerin bu durumu; “Falan râvî şöyle dedi, filan râvî şöyle dedi...” diyerek anlatması eklenince hadis rivayetinde sened kullanımı ortaya çıktı.