1. Aşağıdakilerden hangisi eşya üzerindeki hukuki
tasarruf yetkilerinden biridir?
A) Eşyanın mülkiyetini başkasına geçirme
B) Eşyanın zilyetliğinde kullanma
C) Eşyanın zilyetliğinde yararlanma
D) Eşyanın zilyetliğinde tüketme
E) Eşyanın zilyetliğinde yok etme
Çözüm: Bir aynî hak sahibine eşya üzerinde mümkün
olan tasarruf şekillerinden tamamını ya da bunlardan
bazılarını verebilir. Bu tasarruf yetkileri başlıca
şunlardan oluşur: Eşyayı zilyetliğinde bulundurma,
kullanma, yararlanma, semerelerini alma, tüketme, yok
etme gibi fiili tasarruflar; eşyanın mülkiyetinin başkasına
geçirilmesi, sınırlı aynî haklarla yüklenilmesi ya da hakkın
bedel karşılığı düşürülmesi gibi hukuki tasarruflar. Doğru
cevap A’dır.
2. İslam hukukunda, mülkiyet hakkının da dahil
olduğu, eşya üzerinde en güçlü ve doğrudan
kurulan yetkileri ……….terimi ifade eder.
Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken en uygun
ifade aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hak
B) Milk
C) Alacak
D) Sınırlı Hak
E) Sınırlı Alacak
Çözüm: İslam hukukunda, mülkiyet hakkının da dahil
olduğu, eşya üzerinde en güçlü ve doğrudan kurulan
yetkileri “milk” terimi ifade eder. Milk terimi, gerek
mahiyet gerekse kapsam açısından günümüz hukukundaki
aynî hak terimini karşılar. Doğru cevap B’dir.
3. I. Aynî haklara konu olabilme
II. Alacaklı haklara konu olabilme
III. Hukuki işlemlere konu olabilme
Yukarıdakilerden hangisi bir nesnenin mütekavvim
mal olup olmasının en temel sonuçlarından biridir?
A) I
B) I, II
C) I, III
D) I, II, III
E) II, III
Çözüm: Bir nesnenin mütekavvim mal olup olmasının en
temel üç sonucu vardır: 1. Aynî haklara konu olabilme, 2.
Hukuki işlemlere konu olabilme, 3. Hukuki koruma altında
olma. Yani bu malları tahrip edenin tazmin yükümlülüğü
olmasıdır. Doğru cevap C’dir.
4. Malın sahibinin mal ile ilişkisi bakımından mallar
aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde
sıralanmıştır?
A) Beşerî, Özel, Kamu
B) Menkul, Kamu, Özel
C) Sahipsiz, Gayrimenkul, Kamu
D) Beşerî, Sahipsiz, Özel
E) Sahipsiz, Özel, Kamu
Çözüm: Malın sahibinin mal ile ilişkisi bakımından
mallar, sahipsiz mallar, özel mallar ve kamu malları
şeklinde üç gruba ayrılabilir. A. Sahipsiz (mübah) mallar:
Üzerinde mülkiyet hakkı olmayan mallardır. B. Özel
mallar: Özel mülkiyet altında olan ve diğer insanların
hakimiyet alanından çıkarılmış mallardır. C. Kamu
malları: Özel mülkiyet altına alınmaya elverişli olmayan
ve umumun ya da belirli bir yer halkının ahalisinin
doğrudan doğruya ve serbestçe yararlanmasına terk
edilen mallardır. Doğru cevap E’dir.
5. I. Kaynak (su alma) hakkı
II. Geçit hakkı
III. Mecrâ hakkı
Yukarıdakilerden hangisi irtifak haklarının temel
türlerinden biridir?
A) I
B) I, II
C) I, III
D) I, II, III
E) II, III
Çözüm: Kaynak (su alma) hakkı (hakku’ş-şirb): Bir akar
malikinin başkasına ait bir su kaynağından arazisini
sulama, ya da içme ve kullanma gayesiyle düzenli olarak
su alma hakkıdır. Geçit hakkı (hakku’l-murûr, hakku’lmemerr):
Bir arazi malikine başkasına ait bir arazi ya da
yoldan geçme yetkisi veren hak. Mecrâ hakkı: (hakku’lmecrâ:
hakku’l-mesîl): Mecra hakkı, başka bir akar
üzerinde kurulu kaynak hakkı sayesinde alınacak temiz
suları kendi akarına ulaştırma, veya kendi ev ve arazisinin
atık sularını da başkasının akarından geçirme yetkisi
veren irtifak türüdür. Doğru cevap D’dir.
6. I. Akit (sözleşme), borçlar hukukunun ve hatta
tüm hukukun en teknik ve esaslı konusudur.
II. Akitler kural olarak bir borç ilişkisi ve alacak
hakkı doğurduğu için kamu hukukunun konusudur.
III. İslam hukuku kitaplarında özellikle mâlî
muâmelât alanındaki bölüm (kitâb) başlıklarının pek
çoğu akitlerden oluşur.
Akit ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri
doğrudur?
A) I
B) I, II
C) I, II, III
D) II, III
E) I, III
Çözüm: Akit (sözleşme), borçlar hukukunun ve hatta tüm
hukukun en teknik ve esaslı konusudur. İslam hukuku
kitaplarında özellikle mâlî muâmelât alanındaki bölüm
(kitâb) başlıklarının pek çoğu akitlerden oluşu. Ancak
akitler kural olarak bir borç ilişkisi ve alacak hakkı
doğurduğu için borçlar hukukunun konusudur. Doğru
cevap E’dir.
7. I. Taraflar
II. İrade Beyanı
III. İrade Mercii
IV. Konu
Bütün akitler açısından ortak ve genel olan üç unsur
vardır. Yukarıdakilerden hangisi bu unsurlardan
biridir?
A) I, II, IV
B) I, III, IV
C) II, III, IV
D) I, IV
E) II, III
Çözüm: Bütün akitler açısından ortak ve genel olan üç
unsur vardır. Bunlar taraf, irade beyanı ve konudur.
Doğru cevap A’dır.
8. Hanefîlere göre, akdi meydana getiren iki irade
açıklamasının ilkine ……..; ikincisine ………;
icab yapana da ……. denir. Yukarıdaki boşluğa
gelmesi gereken en uygun ifade aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Mûcib İcab Kabul
B) İcab Kabul Mûcib
C) Mûcib Kabul İcabi
D) İcab Mûcib Kabul
E) Kabul Mûcib İcabi
Çözüm: Hanefîlere göre, akdi meydana getiren iki irade
açıklamasının ilkine icab; ikincisine kabul; icab yapana
da mûcib denir. Doğru cevap B’dir
9. Satım ve kira gibi mal ve menfaatin el
değiştirmesini, bir aynî hakkın karşı tarafa
devredilmesi sonucunu doğuran akitler ne ad
verilir?
A) Teminat akitleri
B) Koruma (hıfz) amaçlı akitler
C) Temlik akitleri
D) Temsil akdi
E) Ortaklık akdi
Çözüm: Temlik akitler satım ve kira gibi mal ve
menfaatin el değiştirmesini, bir aynî hakkın karşı tarafa
devredilmesi sonucunu doğuran akitlerdir. En yaygın
rastlanan akitler bunlardır. Bu akitler kendi içinde üç
gruba ayrılır. İvazlı akitler. teberru akitleri, başta teberru,
sonunda ivazlı olan akitlerdir. Doğru cevap C‘dir.
10. Aşağıdakilerden hangisi aynî akitlerden biridir?
A) Rehin
B) Batıl
C) Fasit
D) Nafiz
E) Mevkuf
Çözüm: Aynî akitler normal akitlerden farklı olarak akdin
kurulması ve tamamlanması için bir malın (aynın) teslim
şartı olan akitlerdir. Bunlar, hibe, ariyet, vedia, karz ve
rehin akitleridir. Doğru cevap A’dır.