Din bilginleri genellikle din kelimesinin Arapça deyn kökünden bir mastar
veya isim olduğunu kabul ederler. Temel anlam olarak dinin; itaat, ceza,
mükâfat, örf, adet, hüküm, tutulan yol ve usul kelimeleriyle karşılandığı ifade
edilir.
Bu kelimenin Türkçe karşılığınin borç ve yükümlülük anlamlarında
olduğu düşünüldüğünde, kişinin varlığını meydana getiren, kendisinin
ödemekle yükümlü olduğu varlığa duyduğu minnet ve iç bağlılığı, yani itaati
ifade ettiği ortaya çıkmaktadır. Nasıl ki insan kendisinden büyük yardımlar
gördüğü, en zor zamanlarda destek yapan birine karşı kendisini borçlu
hissettiği kimselere karşı minnettarlık duyuyorsa, bütün ihtiyaçlarını karşılayan
varlığa bütün benliğiyle emirlerini yerine getirme, yasaklarından
kaçınma ve itaati etme isteği duyar. İşte bu sorumluluk duygusu insanda din
olarak tezahür eder.
Dinin semantik olarak barındırdığı belirli bir zaman diliminde ödenmesi
gereken borç anlamındaki deyn kelimesinden kalkarak kazandığı bu anlam,
zaman içinde toplumda devamlı tekrarlana tekrarlanan alışkanlık haline
gelen, bazı davranışlara dönüşen bir yönü olması itibariyle örf ve adet haline
dönüşmektedir. Yaptığı davranışlar ve iç bağlılığından beklentisi mükâfat ve
ceza, bu hususta takip ettiği metot da usul ve tutulan yol olarak dinin kelime
kökünden çıkan anlamları ortaya koymaktadır.
Bütün bu anlamları göz önüne alarak genel bir din tarifi yapmak gerekirse
din: İnsanın düşünce ve inanca dayalı değerlendirmelerini içeren zihinsel
fonksiyonlar, her türlü tavır ve davranışlar, insanın diğer insanlar ve
varlıklarla olan ilişkilerini düzenlerken dikkat etmesi gereken ilkeler, sosyal
davranışlarını belirleyen prensiplerdir. Bu tarif genel bir din tarifini içermekte
ve kelime kökünün çağrıştırdığı anlamları içine almaktadır. Dinin bu genel
anlamından başka bir de İslam açısından yapılan tarifi vardır. O tarife aşağıda
değinilecektir.
0 Yanıt
1523 Gösterim