Konu: Yazım (imla) Kuralları

[sult@n]

"mi" EKİNİN YAZILIŞI

Soru eki olan "mi" kendinden önce gelen kelimeden ayrı yazılır.Kendinden önceki kelimenin son ünlüsüne göre ünlü uyumuna uyar.Kendisinden sonra gelen ekler bu eke bitişik yazılır:
Oğlunu işe almadılar mı?
Bitirdiğinde bana verecek misin?
Tahtadaki şekli görüyor musun?

[sult@n]

"ile" KELİMESİNİN EK OLARAK YAZILIŞI

"ile" sözü, ünlüyle biten kelimelere ek olarak geldiğinde başındaki "-i" ünlüsü "y"'ye dönüşür ve büyük ünlü uyumuna uyar:
balta + ile __baltayla 
çifte + ile__çifteyle

III.şahıs iyelik ekinden sonra ek olarak geldiğinde başındaki "-i" ünlüsü "y"'ye dönüşür, büyük ünlü uyumuna uyar:
annesi + ile __ annesiyle
arkadaşı + ile__arkadaşıyla

Ünsüz ile biten kelimelere ek olarak geldiğinde başındaki "-i" ünlüsü düşer ve büyük ünlü uyumuna uyar.
kardeş + ile __kardeşle
ayak + ile __ayakla

[sult@n]

"yor" EKİNİN YAZILIŞI

"-yor" eki ünlü uyumuna uymaz. Eklendiğini fiilin ünlüsünü ince de olsa, bu ekin ünlüsü kalın kalır:
Atatürk Mudanya yolu ile Bursa'ya gidi-yor-du.
gel-i-yor,sür-ü-yor,sev-i-yor,sor-u-yor,görüş-ü-yor...
konuş + u + yor __ konuşuyor
fiil kökü bağlantı ünlüsü -yor eki

bekle + yor __ bekliyor: -e, -i ye dönüşüyor.
fiil kökü -yor eki

Fiil kökü ünlü ile bittiğinde, bağlantı ünlüsü almıyor.Ancak sondaki, "-a" sesi "-ı" veya "-u" ya,"-e" sesi "-i" veya "-ü" ye dönüşüyor.
başla + yor __ başlıyor: -a ünlüsü -ı' ya dönüştü.

[sult@n]

"-ken" EKİNİN YAZILIŞI

"-ken" (iken) büyük ünlü uyumuna uymaz.; getirildiği kelimenin ünlüleri kalın da olsa, bu ekin ünlüsü ince kalır:
okur + iken __ okurken
bakar + iken __ bakarken
çalışır + iken __ çalışırken
durmuş + iken __ durmuşken

[sult@n]

"İMEK" EK FİİLİNİN YAZILIŞI

İmek ek fiili ayrı yazıldığında ünlü uyumuna uymaz:
Aldığı elbise oldukça kaba idi.
Meğer bana kırgın imiş.
Her yıl yaz tatilinde Antalya'ya gider idim.

İmek ek fiili bu gün daha çok bitişik olarak kullanılmakta ve ses uyumuna uymaktadır.
Ünlü ile biten kelimeye eklendiğinde "-i" ünlüsü düşer ve araya "y" girer:
tatlıcı idi __ tatlıcıydı
ne ise __neyse
yabancı imiş __yabancıymış
sinirli imiş __ sinirliymiş

Ünlüyle biten kelimelere eklendiğinde "-i" ünlüsü düşer:
gider imiş __gidermiş
kerpiç imiş __kerpiçmiş
bakar ise __bakarsa 
görecek ise __ görecekse