İngilizce cümlelerde iki çeşit soru yapma şekli vardır.
► Birincisi yardımcı fiil başa getirilerek yapılır ve yes/no questions olarak adlandırılır. Çünkü bu tür sorular, cevabında evet veya hayır denmesini gerektirir.
- He is a teacher. (O bir öğretmendir.)
- Is he a teacher. (O bir öğretmen midir?)
- She went to school. (O, okula gitti.)
- Did she go to school? (O okula gitti mi?)
► İkinci soru şekli de, soru kelimeleri kullanarak yapılan sorulardır. Bu tür sorulara evet veya hayır şeklinde cevap verilemez. Bu tür soru kelimelerinden hemen sonra, bazı istisnalar dışında hemen yardımcı fiil gelir ve cümlenin dizilişinde başka değişiklik yapılmaz. Belirttiğimiz istisnalar da aşağıdaki açıklamalarda verilmiştir.
- What is your name? (Senin ismin nedir?)
- Where did she go? (O nereye gitti?)
Bu konuda asıl olarak soru kelimeleri ve kullanımları anlatılmaktadır. Aşağıda İngilizce dilinde var olan tüm soru kelimeleri ve kullanımları ayrıntılı olarak verilmiştir.
What ? (Ne?)
How? (Nasıl?)
Where? (Nerede?)
How many? (kaç tane?)
When? (Ne zaman?)
How much? (Ne kadar?)
What time? (saat kaçta?)
How far? (Ne kadar uzak?)
Why? (Niçin?)
Which? (hangi?)
What kind of? (Ne tür?)
What type of? (Ne çeşit?)
Whose? (kimin?)
► What: Ne
- What did you do yesterday? (Dün ne yaptın?)
- What do they like doing in their free time? (Onlar boş zamanlarında ne yapmaktan hoşlanırlar?)
- What can I do for you? (Sizin için ne yapabilirim?)
Eğer what soru kelimesinden hemen sonra isim gelirse, what kelimesi "hangi" anlamına gelir.
- What movie did you see last night? (Dün gece hangi filmi izledin?)
- What country can we go to? (Hangi ülkeye gidebiliriz?)
- What time do you leave work? (Ne vakit işten ayrılırsınız?)
- What car did you drive yesterday? (Dün hangi arabayı kullandın?)
- What color is your car? (Araban ne renk?)
► Where: nerede, nereye
- Where does Betty eat breakfast? (Betty kahvaltısını nerede yapar?)
- Where do Al and Jennifer live? (Al and Jennifer nerede yaşarlar?)
- Where do the students buy hats? (Öğrenciler şapkaları nereden satın alırlar?)
- Where does John go after the school? ( John okuldan sonra nereye gider?)
- Where do the students have their exams? (Öğrenciler sınavlarını nerede olurlar?)
► When: ne zaman
- When do you go to the cinema? (Sen sinemaya ne zaman gidersin?)
- When does he leave home? (O evden ne zaman ayrılır?)
- When do the students study? (Öğrenciler ne zaman ders çalışırlar?)
- When does Kennet come to his office? ( Kennet bürosuna ne zaman gelir?)
► What time : ne zaman / saat kaçta
When ile what time soru ifadeleri arasında bir fark vardır. When ile sorulan sorulara genel zaman ifadeleriyle (dün, geçen sene, yarın) cevap verilirken, what time ile sorulan sorulara saat söyleyerek cevap verilir.
- What time did you arrive home yesterday? (Dün eve saat kaçta vardın?)
- What time do you have lunch? (Öğle yemeğini saat kaçta yersin?)
- What time do you have get up tomorrow? (Yarın saat kaçta kalkmak zorundasın?)
► Who: kim
“Who” soru kelimesi tıpkı diğer soru kelimeleri gibi kullanıldığı gibi, ayrıca cümlenin öznesi olarak da kullanılır. Özne olarak kullanıldığında kendisinden sonra yardımcı fiil değil, asıl fiil gelir. Önce normal kullanımını görelim.
- Who do you love? (Sen kimi seviyorsun?)
- Who did you see at the party? (Partide kimi gördün?)
Şimdi de who soru kelimesinin cümlenin öznesi olarak kullanıldığı örnekleri görelim.
- Who goes to the office every day? (Büroya her gün kim gider?)
- Who watches TV in the evenings? (Akşamları kim TV seyreder?)
- Who comes early every day? (Her gün kim erken gelir?)
Aşağıdaki iki örneği incelerseniz, who soru kelimesinin farklı kullanışlarını net olarak görebilirsiniz.
- Who dou you love? (Sen kimi seviyorsun?)
- Who loves you? (Seni kim seviyor?)
- Who does Jane call every night? (Jane her gece kimi arar?)
- Who calls Jane every night? (Jane'i her gece kim arar?)
► Whose: kimin
Bu soru kelimesinden sonra da yardımcı fiil değil, asıl fiil gelir. Yani whose cümlenin öznesi konumundadır.
- Whose shirt is this? (Bu kimin tişörtü?)
- Whose car are you driving? (Kimin arabasını kullanıyorsun?)
► Which: hangi
Which soru kelimesinden sonra da isim kullanılır. Bazı durumlarda which kelimesinden sonra "one" kullanılırak, hangi biri anlamı elde edilir.
- Which shoes did you like? (Hangi ayakkabıları beğendin?)
- Which country would you like to visit? (Hangi ülkeyi ziyaret etmek isterdin?)
- Which one is your coat? (Hangisi senin palton?)
- Which ones did you read? (Hangilerini okudun?)
► How: nasıl
- How are you today? (Bugün nasılsın?)
- How did you find my house? (Evimi nasıl buldun?)
- How did you go to school? (Okula nasıl - ne ile- gittin?)
► Why: niçin / neden
- Why are you crying? (Neden ağlıyorsun?)
- Why did she buy an expensive car? (O niçin pahalı bir araba aldı?)
- Why are you so unhappy? (Neden bu kadar mutsuzsun?)
► How many: kaç tane, ne kadar, kaç (sayılabilenler için)
“How many” soru ifadesi sayılabilir isimlerle kullanılır.
- How many students are there in the classroom? (Bu sınıfta kaç tane öğrenci var?)
- How many people are coming to the party? (Partiye kaç kişi geliyor?)
- How many books did you read last month? (Geçen ay kaç kitap okudun?)
► How much: kaç tane, ne kadar, kaç (Sayılamayanlar için)
“How much” soru ifadesi sayılamayan isimlerle kullanılır.
- How much money do you want? (Ne kadar para istiyorsun?)
- How much sugar do we need? (Ne kadar şekere ihtiyacımız var?)
- How much time is there left? (Ne kadar zaman kaldı?)
► How long: ne kadar
"How long" soru ifadesi bir şeyin zaman olarak ne kadar sürdüğünü sormak için kullanılır.
- How long is it from İstanbul to Ankara? (İstanbul'dan Ankara'ya gitmek ne kadar sürer?)
- How long did you work in that company? (O şirkette ne kadar çalıştın?)
- How long do you sleep a night? (Bir gecede ne kadar uyursun?)
► How far: ne kadar
"How far" soru ifadesi de bir şeyin mesafesini sormak için kullanılır.
- How far is it from İstanbul to Ankara? (İstanbul Ankara arası ne kadar mesafedir?)
- How far did you travel last summer? (Geçen yaz ne kadar uzağa seyahat ettin?)
- How far can you walk in an hour? (Bir saatte ne kadar (uzağa) yürüyebilirsin?)
►How often: ne kadar sıklıkla
How often soru ifadesi, bir şeyin ne sıklıkla yaptığını sormak için kullanılır ve cevabında genellikle, her zaman (always), sık sık (often), bazen / ara sıra (sometimes) ve asla / hiçbir zaman (never) zaman zarfları kullanılır.
- How often is she early? (O ne zaman erken gelir?)
- She's always early. (O her zaman erken gelir.)
- How often does he go to the library? (O hangi sıklıkla kütüphaneye gider?)
- He goes to the library every Saturday. (O her cumartesi kütüphaneye gider.)
- How often do you eat fruit? (Hangi sıklıkla meyve yersiniz?)
- We eat fruit every day. (Biz her gün meyve yeriz.)
- How often do they eat at home? (Onlar hangi sıklıkla evde yemek yerler?)
- They sometimes eat at home. (Onlar bazen evde yemek yerler.)
Ayrıca how soru ifadesinin yanına çeşitli kelimeler getirilerek farklı sorular oluşturulur.
► How fast (ne kadar hızlı)
- How fast can a cheetah run? (Bir çita ne kadar hızlı koşabilir?)
► How tall (ne kadar uzun)
- How tall are you? (Senin boyun kaç?)
► How heavy (ne kadar ağır)
- How heavy is this luggage? (Bu valizin ağırlığı nedir?)