15. Etkinlik: Kim Daha Güçlü?
Malzemeler
• Silindir şeklinde iki tahta çubuk
• Bir metre uzunluğunda kalın ip
• İki arkadaşınız aralarında yarım metre mesafe olacak şekilde karşılıklı dursunlar. Çubukları arkadaşlarınıza veriniz. Çubukları iki elleriyle tutarak kıpırdamadan beklesinler.
• Siz de elinize ipi alınız. İpi arkadaşlarınızın kolları arasından, çubukların altından geçirerek iki elinizle uçlarını tutunuz. İpin iki ucundan çekerek arkadaşlarınızın ellerindeki çubukları birbirine yaklaştırmaya çabalayınız. Arkadaşlarınız ise buna karşı bir direnç göstersinler.
• Bu kez ipin bir ucunu birinci çubuğun altından, diğer çubuğun üstünden geçirdikten sonra tekrar birinci çubuğu geri döndürünüz ve bu kez üsten alta doğru dolayıp yine ikinci çubuğa götürünüz. Böylece iki çubuk arasında sekiz çizecek şekilde ipi çubuklara ikişer kere dolayınız. Sonra ipin iki ucundan çekerek çubukları birbirine yaklaştırmaya çalışınız.
• Arkadaşlarınızdan önceki basamakta uyguladıkları karşı kuvveti aynen uygulamalarını isteyiniz.
• İki uygulamanın sonuçlarını karşılaştırınız.
Etkinlikteki gözlemlerinizden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Bir makara sistemi oluşturmayı denediğinizde ne gözlemlediniz?
Bir makara sistemi oluşturduğumuzda, harcanan kuvvet azalır. Çubukların birbirine doğru yaklaşması için harcanan dah az kuvvete ihtiyaç vardır. sarım sayısı arttıkça uygulanan kuvvet azalır.
2. Makaraların iş yapmada sağladığı kolaylığı açıklayınız.
Makaralar bir çok alanda kullanılmakta, yükleri bir yüksekliğe kaldırmak, yüksekteki yükleri aşağı indirmek için, çok ağır yükleri daha az kuvvet harcayarak yüksek indirebilirler veya yükseğe kaldırabilirler. Makaralar kuvvetin yönünü ve büyüklüğünü değiştirebilirler.