Dünyayı saran ve Türkiye’deki ünlülerin de destek olduğu bir kova buzlu suyu baştan aşağı dökerek ALS’ye destek olma biçimi giderek daha çok katılımlı hale geliyor. Hastalığın adı bu kampanya ile tüm dünyaca bilinse de, hastalığın teşhisi konusunda bir takım karışıklıklar ortaya çıkabiliyor.
ALS hastalığının bulguları genellikle fıtık ile karıştırılıyor. Konuyla ilgili bilgi veren Medicana Bahçelievler Hastanesi Beyin Sinir ve Omurga Cerrahı Op. Dr. Soner Büyükkınacı, dünyada yaygınlaşmaya başlayan ALS hastalığının bir kas ve sinir sistemi hastalığı olduğunu belirterek, "Bir kova buz” akımının sosyal medya aracılığıyla toplumda büyük bir ilgi uyandırdığını ve aynı çalışmaların EBOLA ve AIDS içinde yapıldığını söyledi.
ALS ve fıtık hastalarının benzer şikayetlerle doktora başvurduğunu belirten Büyükkınacı sözlerine şu şekilde devam etti: "Bilindiği gibi çok sık görülen bel ve boyun fıtığı hastalıklarında kol veya bacaklarda uyuşma, güç kaybı yakınmaları olmaktadır. Hastaların büyük bir kısmı bu sebeplerle bel fıtığı teşhisi konularak opere edilmektedir. Zaman zaman iyileşmeyen, hatta kötüleşen hastaları araştırdığımızda bir kısmında ALS hastalığı saptanmaktadır. ALS, fıtığa ait bulguları taklit edebilir ve teşhis koymakta bu sebeple başlangıçta güçtür."
BEL VE BOYUN FITIĞI MI? ALS Mİ?Dr. Soner Büyükkınacı, bu hastalıklarda kol ve bacaklarda güç kaybı, erken yorulma, kramp, seyirme, titreme ve ellerde beceri kaybının yaşandığını fakat ALS hastalığında fıtıktan farklı olarak yüz kasları, çiğneme kasları ve konuşmanın da etkilenebileceğini ifade etti.
ALS hastalığının ileri aşamalarında solunum zorluğu başlar. Maalesef hastaların bir kısmı da solunum problemlerinden kaybedilir. En çok bilinen ALS hastalarında biri de Stephen Hawking’dir. Yıllar içinde tüm kas kontrolünü kaybetmiştir.
ALS TEŞHİSİNDE EMG TESTİ VE MRI GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMİ
ALS hastalığının teşhisi ve ayırımı için kolay ve ulaşılabilir metodlar olduğunu belirten Büyükkınacı, EMG (kas ve sinirlerin elektriksel ölçümlenmesi) diğeri ise MRI adlı görüntüleme yöntemi olduğunu belirtti. Dr. Büyükkınacı, "ALS hastalığında önemli olan hastalığın toplumlarda çok sık görülen bel ve boyun fıtığı ile karıştırılmamasıdır. ALS hastalarına çoğu zaman fıtık tedavisi uygulandığı görülmektedir. Şikayetleri tedaviye rağmen geçmeyen ve güç kayıpları ilerleyen hastalarda ALS tanısı akıldan çıkmamalıdır. Basit bir EMG testi bu konuda çok aydınlatıcı olabilir. Erken teşhis ve doğru tedavi hastalığın seyrini yavaşlatıp kişilerin ömrünü uzatabilmektedir. Tanının gecikmesi her iki hastalıkta da çözümü güçleştirmektedir. Kolay tanı yöntemleri ve tedavi alternatifleri için muhakkak doktorunuza başvurmalısınız." şeklinde konuştu.
ALS hastalığının sebebi bulunduBilim adamları, dünyada yüz binlerin yakalandığı, tedavi edilemeyen sinir hücreleri hastalığı Amyotrofik Lateral Skleroz'un (ALS) nedenini buldu
Nature dergisinde yayımlanan makaleye göre, yakalananların yaklaşık yarısının üç yıl içinde hayatını kaybettiği hastalığın tüm türlerine, beyin veya omurilikteki proteinlerin tamir edilememesi neden oluyor.
Chicago'daki Northwestern Üniversitesi bilim adamları, 25 yıldır ALS üzerine çalışan Teepu Siddique başkanlığında yaptıkları araştırmada, protein tamir sürecinin çalışmaması sonucunda hastaların sinir hücrelerinin ağır hasar gördüğünü tespit etti.
Keşiflerinin, ALS için tedavi yöntemleri geliştirilmesinde tamamen yeni bir alan oluşturduğunu belirten Siddique, protein tamir sürecini düzenleyecek veya iyileştirecek ilaçlar geliştirilebileceğini kaydetti.
Bilim adamları, protein tamir sürecinin doğru işlememesine de yine bir proteinin neden olduğunu, normal koşullarda Ubiquilin2 proteininin, motorik sinir hücrelerinde ve neokorteksteki sinir hücrelerinde hasar görmüş veya hatalı proteinleri devre dışı bıraktığını ifade etti. Bilim adamları, ancak ALS hastalarında Ubiquilin2 proteininin çalışmadığını, aksine hasarlı proteinlerle birlikte sinir hücrelerinde biriktiğini ve bunların ölümüne neden olduğunu bildirdi.
Ailede birden fazla ALS'li olan hastalarda ayrıca Ubiquilin2 geninde mutasyon tespit edildi.
ALS hastalarında ileri derecede kas felci görülüyor. Hastalık ilerledikçe yutkunmak, konuşmak hatta nefes almak zorlaşıyor. Hastalığın bir türü, bunamaya neden oluyor ve hasta konuşmayı unutuyor, en basit işlerini dahi yapamıyor. Vakaların sadece yüzde 10'u genetik. Hastalık ağırlıklı olarak birdenbire ortaya çıkıyor.
Kaynak: İHA ve AA