Alm. Grauer Wolf (m), Fr. Loup gris (m), İng. Grey wolf.
Dağlarda yaşayan vahşi hayvanlardan bir kurt cinsi.
Türklerin Müslüman olmadan önceki Orta Asya devirlerinde yol gösterici ve tecrübeli rehberi olan milli sembolleri.
Bozkurt - Türk, Moğol ve Altay mitolojisinde kutsal hayvan ve ulusal sembol. Bozgurt (Boskord, Pusgurt) olarak da söylenir. Bozkaskır, Çalkurd sözcükleri yine aynı anlama gelir. Moğollar Börteçine (Börteşına, Börtöşono) derler. Gökkurt veya “Gökbörü / Kökbörü” tabiri de yine niteleyici olarak kullanılır.
Bozkurt, Orta Asya Türk tarihinde ve İslamiyetten önce Türk destanlarında adına çok rastlanan milli bir destan unsuru, motifidir. Destanlarda, Türklerin hayat ve savaş gücünü temsil eder. Türkiye Türklerinde orduyu temsilen kullanılan “Mehmetçik” yerine İslamiyetten önce Orta Asya'da yaşayan Türkler, “Bozkurt” u kullanmışlardır.
Her bakımdan Türk hayatında totemciliğin zıddına bir durum görülmesine rağmen Türklerde totem olarak kurdu göstermeleri yanlış bir husustur. Her şeyden önce klanlar totemlerine taptıkları halde, Türkler kurda tapmamışlardır. Zaten Şamanizmle bile ilgisi olmayan eski Türk dini İbrahim aleyhisselamla muasır olan Zülkarneyn aleyhisselam ve daha öncelerde görüldüğü gibi her zaman ilahi olmuş ve tek Allah'ı kabul etmiştir. Eski Türklerde Kurt-atanın (Tecrübeli insan) yaşadığı kabul edilen mağarada belirli törenler yapmak, kurdun vücudu ile değil, mazisi ile karanlıklara karışmış eski hatıraların canlanması ile ilgilidir. Gerçekte göçebe olan Türklüğün o devirlerde kurdu, çeviklik ve savaş yönünden sembol kabul etmesi şaşılacak bir durum değildir. Bu bir bakıma Çin gibi komşu kavimlerin Türkleri kurda benzetmelerinden ileri gelmiş olabilir. Zaten Göktürk hakanlığını hassa ordusu mensuplarına Çinliler Fu-li, yani kurt (böri) diyorlardı.
Oğuz destanında Oğuz Han halkına “Bozkurt sesi savaş parolamız olsun” der. Gerçekten Türklerin İslamiyetten önce harplerde düşmanlarına bozkurt seslerini takliden haykırarak saldırdıkları bir vakıadır. Bu hususa bazı Arap şairlerinin şiirlerinde de işaret edilir. Müslüman olduktan sonra bunun yerini "Allah! Allah!" nidaları almış ve günümüze kadar gelmiştir.
Göktürk destanlarında “Asena” isimli bir dişi kurttan bahsedildiği gibi, Ergenekon'dan çıkış destanında da orduya bir bozkurtun yol gösterdiği ve ordunun başındaki hükümdarın adının Börte Çene, yani Bozkurt olduğundan söz edilir. Uygurların, türeyiş destanında da ön planda yer alan bozkurt, hem bir milli destan motifi, hem de eski Türklerin bazı kahramanlarının adı olarak kabul edilmektedir.
0 Yanıt
2916 Gösterim