Alm. Gefleckter Schierling, Fr. Grande Cigué İng. Poison-Hemlock (Poisonous Herb).
Baldıran, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından olan ve nemli yerlerde yetişen bazı zehirli bitkilerin ve bu bitkilerden elde edilen zehirin ortak adıdır.
Ünlü filozof Socrates'in de bu zehri içerik idam edildiği rivayet edilir.
Bitki olarak baldıran, baldırgan ya da ağı otu; zehir olarak baldıran ise şeytantersi ya da yine baldırgan diye de bilinir.
Tıpta ağrı ve/veya spazm giderici olarak, örneğin siyatik ağrısı, tetanoz, sara (epilepsi), trigeminal nevralji ve kore hastalığı gibi rahatsızlıkların sağaltımında kullanılabilir.
Familyası: Maydonozgiller (Umbelliferae), Türkiye’de yetiştiği yerler: Hemen hemen bütün Anadolu’da yetişir.
Mayıs-ağustos ayları arasında küçük ve beyaz renkli çiçekler açan, duvar, yol ve tarla kenarlarında çok görülen, 1-2 m yüksekliğinde 2 yılık, fena kokulu ve çok zehirli bir bitki. Ağu otu da denilmektedir. Gövdelerinin üzerindeki kırmızı lekelerden kolayca tanınır. İlk sene bitki yalnız taban yaprakları taşır. İkinci sene dik, silindir biçiminde içi boş ve tüysüz bir gövde meydana getirir. Gövde parlak yeşil renkli, bilhassa alt tarafta kırmızımtrak-esmer lekeli ve üst tarafta fazla dallıdır. Çiçekler, dalların uçlarında birleşik şemsiye halinde toplanmıştır. Şemsiyede 10-20 tane birbirine eşit olmıyan çiçek sapları bulunur. Meyveleri küreye yakın şekilli, yeşilimsi-esmer renkli, tüysüz, fena kokulu fakat lezzetlidir.
Kullanıldığı yerler: Bitkinin kullanılan kısımları meyveleri ve çeşitli dallarıdır. Meyveler tamamen olgunlaştıktan sonra toplanır ve açık havada kurutulur. Çiçekli dalları ise iki senelik bitkilerden çiçek açma mevsiminde toplanır ve hemen kurutularak karanlık bir yerde saklanabilir.
Pek eski tarihlerden beri tesiri bilinen ve kullanılan bir bitkidir. Bitkinin zehirli olması, bileşimindeki alkaloit maddelerinden ileri gelmektedir. Hareket sinirlerini felce uğratıcı etkisi vardır. Bugünün tıp sahasında kullanılışı azalmışsa da spazm çözücü, sinir yatıştırıcı olarak, siyatik, nefes darlığı ve boğmacada toz ve hulasa halinde verilerek kullanılmaktadır. Hulasası ile hazırlanan merhem ve yakılar ağrı dindirici ve teskin edici vasıflarından dolayı romatizma ve bilhassa kanser sancılarına karşı kullanılmaktadır. Memleketimizin çok tanınmış zehirli bitkilerinden biridir. Altı gram civarındaki miktarı insanlara öldürücü tesir yapar.
Cins ve türler"Baldıran" denildiğinde, üç farklı cins içinde yer alan bitki türlerinden herhangi biri ifade ediliyor olabilir.
Bahsi geçen cins ve türler şunlardır:
Cins : Cicuta
Tür : Cicuta bulbifera
Tür : Cicuta douglasii
Tür : Cicuta maculata
Tür : Cicuta virosa
Cins : Conium
Tür : Conium chaerophylloides
Tür : Büyük baldıran (Conium maculatum).
Cins : Oenanthe
Tür : Oenanthe crocata - en zehirli Oenanthe türü;
0 Yanıt
2654 Gösterim