Konu: İletişim Aksamalarının Çocuklara Tesiri

[Leb-i Damla]

Saglikli olmayan aile ici iletisim, aileyi olusturan uyelerin, ozellikle de cocuklarin maddî-mânevî sikintilarini artirdigi gibi, saglam bir aile ici iletisim zemininde yetisen cocuklarin da beden ve ruh sagliklari daha iyi olur. Cocugun anne karnindaki ilk aylarindan itibaren, duyarak veya hissederek, icinde bulundugu aile ortaminin; onun ruh dunyasina, davranislarina, karakter gelisimine, suuraltina ve hayattaki konumuna tesiri vardir.
 
Anne-baba cocuk arasindaki konusma tarzi, beden dili, ses tonu ve kelime secimi iletisimin temellerini olusturur. Iletisimdeki ornek modeli Yuce Nebi'de (sallAllahu aleyhi ve sellem) gormekteyiz. Efendimiz (sallAllahu aleyhi ve sellem) zevcelerine karsi hicbir zaman kotu soz soylememis, onlari rencide etmemis, her konuda oldugu gibi bu konuda da bizlere ornek olmustur. O (sallAllahu aleyhi ve sellem) ayni zamanda cocuklarla sakalasarak, onlari sirtinda dolastirarak bizlere cocuklarla ilgilenmenin ehemmiyetini gostermistir
Efendimiz'in (sallAllahu aleyhi ve sellem) mubarek hanelerindeki cocuklar, hosgoru, sevgi, ilgi ve sefkat ikliminde, ideal bir iletisim ortaminda yetismislerdir. Hadîslerde, es ve cocuklarin birer emanet oldugu ifade edilerek onlara karsi sefkat ve merhamet ile yaklasilmasi soylenmektedir. Ayrica Kur'ân-i Kerim'de tatli dil (kavl-i leyyin) ile konusulmasi ifade edilmektedir. Tatli dil bircok problemi olusmadan cozmeye vesile olur. Bunun yani sira bir muminde hâl-i leyyin ve tavr-i leyyinin de olmasi onu insanlar arasinda daha seckin hâle getirir. Kur'ân-i Kerim'de; "O'nun varliginin ve kudretinin delillerinden biri de: Kendilerine isinmaniz icin, size icinizden esler yaratmasi, birbirinize karsi sefkat var etmesidir. Elbette bunda dusunen kimseler icin ibretler vardir." (Rûm, 21) buyrularak, esler arasinda bir sevgi ve sefkatin bulundugu belirtilmistir.
 
Anne-babalar, kendi aralarindaki en kucuk diyalog bozuklugunun bile hemen farkina vararak bunu duzeltmeli ve cocuklarinin bundan menfî tesir gormelerine izin vermemelidir. Sunu unutmamak gerekir ki, cocuklarin, anne-baba arasindaki munasebetlerde eriskinlerin fark edemedigi bircok ayrintiyi fark ettikleri bir gercektir. Iletisim yanlisliklarinin sureklilik arz etmesi durumunda, cocuklarin suuraltinda telâfisi mumkun olmayan izler ve kirlenmeler olusabilecektir.
 
Fertler arasi iletisimi iyi olmayan ailelerde yetisen cocuklarin ruh dunyalarinda, davranislarinda ve duygularinda bazi problemler olusabilir. Boyle bir aile ortaminda buyuyen cocuklarin; ice donuk, oz guven eksikligi yasayan, daha az iletisime giren, kaygili, insanlar arasi munasebetlerde basarisiz, sosyal yonu sikintili, siddete egilimli, ve bazi davranis bozukluklari oldugu bilinmektedir. Hele hele ciddi mânâda aile ici catismalarin ve siddetin oldugu bir ortamda buyuyen cocuklarda; davranis bozuklugu ve depresyon gibi onemli ruhî problemler olusabilmekte, korku ve kaygilar artmakta ve zamanla tirnak yeme, alt islatma, dikkat eksikligi gibi durumlar olusabilmektedir.
 
Iletisimdeki seviyeyi anne-babanin belirledigi ailede, anne-baba arasindaki iletisim, cocuklarin davranislarina, his ve dusuncelerine de tesir edebilir. Anne-baba arasinda iyi bir diyalog varsa, cocuklarin kendi aralarindaki diyalogun da iyi oldugu gorulur. Daha tepkili davranan, hosgoru ve musamahayi daha az gosteren cocuklarin, ailelerindeki diyalog bozukluklarinin tesirinde kaldiklari dusunulmektedir.
 
Anne ve babalar, cocuklarinin sadece bugunune degil, gelecekte kuracaklari yuvanin aile ici munasebetlerine de tesir ederler. Her fert, anne-babasindan gordugu modeli suuraltinda muhafaza eder ve gelecekte kuracagi kisiler arasi munasebetlerde bunlari aciga cikarir. Cocuklar, anne-babalarindan nasil bir tepki, tavir ve davranis gorduyse anne veya baba olduklarinda, bunlari kendi cocuklarina gosterirler. Bu mânâda cocuklarimiza iyi ornek olma durumundayiz.
 
Aile ici iletisimin ideal seviyede olmasi; ozguveni yerinde, kendini iyi ifade eden, sosyal olarak kendini ortaya koyabilen, insanlar arasi munasebetleri guclu, daha mutlu ve huzurlu nesillerin yetismesine yardimci olur. Fertler arasinda iletisimi iyi olan ailelerde yetisen cocuklar; daha az siddete basvurmakta, ergenlik doneminde daha az problem yasamakta ve bu cocuklarin sozlu beceriyle, problem cozme kabiliyetleri daha iyi olmaktadir.
 

[tugce]