Beyne giden kanın geçici olarak azalması sonucu, kısa bir süre, meydana gelen şuur kaybıdır.
Sebepleri şöyle sıralanabilir.
* Çok sıcak banyolar.
* Uzun zaman, kımıldamadan, ayakta durmak.
* Uzun müddet yatakta kaldıktan sonra, birden bire ayağa kalkmak.
* Fazla miktarda alkol ve tütün kullanmak.
* Başa ani bir darbe almak.
* Göbek hizasının biraz üzerinde (plexus solaris) ani bir darbe almak.
* Beklenmedik bir acı haber karşısında sinirlerin aşırı yüklenmesi.
Belirtileri:
* Yüzde solgunluk
* Dengeyi zor sağlama
* Soğuk terleme
* Görme ve duymada azalma
Ne Yapmalı?
Bir kimsede yukarıda saydığımız belirtileri gördüğünüz zaman, onu derhal oturtunuz.
Başı dizleri hizasına gelecek şekilde aşağı sarkıtınız.
Bayılma olduğu takdirde, şunları yapınız:
*Ayaklarının altına yastık gibi bir şeyler koyarak beyne kan gitmesini sağlayınız.
* Şahsı boylu boyunca yere uzatınız.
* Kravatını ve yakasını gevşetiniz.
* Ayılması için on dakika bekleyiniz.
* On dakika geçtiği halde baygınlık devam ederse, mutlaka hastayı bir doktora yetiştiriniz.
Baygınlığın uzun sürmesi, bunun sıradan bir bayılma olmadığını gösterir.
Bayılan kişi önce düz ve sert bir zemine yatırılmalı.
Ayaklar hafifçe yukarı kaldırılmalı.
Baş kalp seviyesinin hafifçe altında tutulmalı (şekil 1-A).
Oturur durumda ise önce şekil 1-B pozisyonu sağlanmalı sonra da şekil 1-A'ya geçilmelidir.
Göğüs kafesinin solunum hareketlerine iştirak edip etmediği (şişip-inmesi) kontrol edilmeli, etmiyorsa yapay solutmaya başlanmalıdır.
Sıkı giysileri gevşetilir hava alması sağlanır.
Şok pozisyonuna alınır ve sıcak tutulur.
Duyu organları uyarılır solunum kontrol edilir.
Yüz ve ense soğuk su ile yıkanır takma dişi varsa çıkarılır.
Tokat atılmaz yakın mesafeden uzun süre alkol koklatılmaz
Ayıldıktan sonra yeterli süre dinlendirilir.
Hastanın varsa gözlüğünü çıkarın
Yanına diz çökün ve iki bacağını düzgünce uzatın
Size yakın olan kolu yana açın, dirsekten yukarı doğru katlayın
Diğer elinin sırtını size yakın olan yanağına yaslayın, diğer elinizle size uzak olan bacağı dizden katlayın
Hastayı kendinize doğru çevirin
Üstteki bacağın kalçadan ve dizden kıvrılmış olmasına dikkat edin
kafayı geri itin
DİKKAT: Bayılmış bir kimseyi, ayıltmak için tokatlamayınız veya sarsmayınız.
Yüzünü, ellerini, alnını ovmayınız ve saçlarını çekmeyiniz.
Baygın kişi kendine geldiği zaman serinletici bir şey içirmeyiniz.
Hemen kalkıp yürümesine izin vermeyiniz. Kendisini iyice toparlayıncaya kadar yatar vaziyette tutunuz.
Yukarıda saydığımız davranışlar yanlış olmakla beraber, maalesef ayılmaya yardımcı olacağı zannı ile yapılagelen şeylerdir.