LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI (24 Temmuz 1923)
SINIRLAR
Sovyet Sınırı: Kars Antlaşması'yla çizilen yer kabul edilmiştir.
Suriye Sınırı: Fransızlarla imzalanan Ankara Antlaşmasındaki sınır kabul edildi.
iran Sınırı: 1639 Kasr-ı Şirin Antlaşmasıyla çizilen sınır küçük değişikliklerle kabul edilmiştir.
Irak Sınırı: Musul üzerinde anlaşma olmadı. İngiltere ve Türkiye kendi aralarında daha sonra görüşeceklerdi.
Batı Sınırı: Doğu Trakya bize geri verildi. Karaağaç ve yöresi de Yunanistan'dan alınacak savaş tazminatına sayıldı. Ege adalarının Türk sınırına yakın olanlar da asker bulundurulmayacaktı.
Yunan Sınırı: Mudanya Ateşkes Antlaşması'yla
Bulgar Sınırı: Balkan Savaşlar'ının ardından
Bulgaristan'la imzalanan İstanbul Antlaşması'yla çizilmiştir.
Kapitülâsyonlar: Her türlü kapitülâsyonlar tüm sonuçlarıyla birlikte kaldırıldı.
Azınlıklar: Bütün azınlıklar Türk uyrukludur. Hiçbir ayrıcalıkları yoktur. Batı Trakya'daki Türklerle İstanbul'daki Rumlar dışında, Anadolu ve Doğu Trakya'daki Rumlar ve Yunanistan'daki Türkler değiş tokuş edilecektir.
Savaş Tazminatları: I. Dünya Savaşı nedeniyle bizden istenen savaş tazminatından vazgeçildi. Yunanistan savaş tazminatını ödeyemediğinden karşılığında Karaağaç'ı bize bırakmışlardır.
Devlet Borçları: Faizler rededildi. Ana para ödendi. Borçlar Osmanlı imparatorluğu'ndan ayrılan devletlerle aramızda bölüşüldü. Bize düşen bölümü düzenli taksitlere bağlanarak kâğıt para esasına göre ödenmesi sağlandı.
Patrikhane: istanbul'dan uzaklaştırmak istesek de uzaklaştıramadık.
Boğazlar: Boğazlar bize geri verildi. Ancak geliş gidiş serbest olacak ve bu Milletler Cemiyeti denetiminde, başkanının Türk olduğu uluslar arası bir komisyon düzenleyecekti. Boğazın her iki yakası da askerden arındırılacaktı.
Yabancı Okullar: Tamamı Milli Eğitim'e katılmıştır. Tarih ve Türkçe öğretmenleri Türk olacaktır.
Lozan'da Çözümlenemeyen Sorunlar
Boğazların uluslar arası komisyonun denetimine bırakılması ulusal egemenlik haklarını zedelemiştir. Bu durumu, 1936'da Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile giderildi. Hatay'ın alınamaması (Hatay meclisi aldığı kararla Türkiye Cumhuriyeti'ne bağlanmasıyla sorun çözüldü). Musul'un alınamamasıdır.
Lozan Antlaşmasının Önemi
Yeni ve bağımsız Türk Devleti'nin siyasî varlığı tüm milletlerce resmen kabul edildi. Günümüzde hâlâ geçerliliğini korumaktadır.
Yorum: Bağımsızlık mücadelemizin başarıyla sonuçlanması, sömürge altında bulunan milletleri harekete geçirmiştir.
0 Yanıt
3553 Gösterim