1. I. Hadis Rivayetini Azaltma
II. Hadis Rivayet Edene Yemin Ettirme
III. Hadisi ikinci duyan kimseden almaya çalışmak
Hadis öğreniminin güvenliği için yukarda belirtilen
yollardan hangisine veya hangilerine başvurulur?
A) Yalnız I
B) I - II - III
C) III
D) I - II
E) Yalnız III
Çözüm: Hadis Rivayetini Azaltma ve Hadis Rivayet
Edene Yemin Ettirme Hadis öğreniminin güvenliği için
başvurulan yollardandır. III ise çeldirici olarak
konulmuştur. Hadisin doğruluğunu belirlemek için Hadisi
İlk Duyan Kimseden Almaya Çalışmak gerekmektedir.
Doğru cevap D’dir.
2. Erkekle kadının zamanı belirlenen bir süreye kadar,
yani geçici olarak aralarında kıyılan nikâha ne denir?
A) Belediye Nikâhı
B) Mut‘a Nikâhı
C) İmam Nikâhı
D) Geçici Nikâh
E) Anlaşmalı Nikâh
Çözüm: Mut‘a nikâhı, erkekle kadının zamanı belirlenen
bir süreye kadar, yani geçici olarak aralarında kıyılan
nikâha denir. İslâm’ın ilk yıllarında Hz. Peygamber buna
izin vermiş, ancak Hayber’in fethinden sonra kesin olarak
yasaklamıştır. Doğru cevap B’dir.
3. Hz. Peygamber Hadislerin yayılması için gayret
göstermiş ve teşvikte bulunmuştur. Hadis öğrenim ve
öğretimi ne tür bir görevdir?
A) Dînî
B) Vatanî
C) Toplumsal
D) Sosyal
E) Bireysel
Çözüm: Hz. Peygamber’in sünnetinin dindeki yeri ile
onun öğrenilip öğretilmesi hususunda Hz. Peygamber’in
gösterdiği gayretler, yaptığı teşvik ve tavsiyelerden hadis
öğrenim ve öğretiminin dînî bir görev olduğu
anlaşılmaktadır. Doğru cevap A’dır.
4. I. Ensâr Hanımları
II. Hanım sahâbîler
III. Hz. Âişe
Hadislerin öğrenim ve öğretiminde yukardakilerden
hangisi veya hangilerinin katkısı olmuştur?
A) I
B) II
C) I - II
D) I - II - III
E) III
Çözüm: Hadislerin öğrenim ve öğretiminde hanım
sahâbîlerin payı büyüktür. Hanım sahâbîler içinde ise,
konumuzla ilgili olarak Ensâr denilen Medine’nin yerlisi
Müslüman hanımlar ile Hz. Peygamber’in hanımlarının
özel bir yeri vardır. Hz. Peygamber’in hanımlarının ise,
İslâm’ı öğrenme ve öğretme gayretlerinin yanında diğer
hanım sahâbîlerin Hz. Peygamber’den sormaya
utandıkları meseleleri kendilerine sordurmaları şeklinde
de hizmetleri olmuştur. Doğru cevap D’dir.
5. Aşağıdakilerden hangisi hadis yazımını yasaklayan
haberlerdendir?
A) “Benden Kur’ân dışında hiçbir şey yazmayınız.
Kim benden bir şey yazmışsa onu imha etsin.
Benden hadis rivayet edin, (bunda) hiçbir sakınca
yoktur. . .”
B) Şâh Hz. Peygamber’den bu hutbenin yazılıp
kendisine verilmesini istemiş, Hz. Peygamber de,
“(Hutbeyi) Ebû Şâh için yazın!” buyurmuştu.
C) Hz. Ömer, Hz. Ali ve İbn Abbâs da; “İlmi yazıya
geçirin!” demişlerdir.
D) Bir sahâbî Hz. Peygamber’e gelerek hafızasının
zayıflığından şikâyet etmişti de Hz. Peygamber
ona şu tavsiyeyi yapmıştı : “Hafızana sağ elinden
yardım iste (yani yaz!)”.
E) Râfi‘ b. Hadîc şöyle demiştir: Biz “ey Allah’n
Res.lü, doğ rusu biz senden bazı şeyler işitiyoruz.
Onları yazabilir miyiz?” demiştik de o; “Yazın,
birsakınca yok!” buyurmuştu
Çözüm: B, C, D, E seçenekleri anlaşılacağı üzere hadis
yazımına izin verildiğine dair haberlerdendir. Ebû Sa‘îd
el-Hudrî’nin nakline göre Hz. Peygamber şöyle
buyurmuştur: “Benden Kur’ân dışında hiçbir şey
yazmayınız. Kim benden bir şey yazmışsa onu imha etsin.
Benden hadis rivayet edin, (bunda) hiçbir sakınca yoktur. .
.” (Müslim, “Zühd”, 72). Doğru cevap A’dır.
6. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Peygamber’in vefatından
sonra Sahâbe döneminde yazılan hadislerdendir?
A) Enes b. Mâlik’in yazdıkları
B) Abdullah b. Amr b. el-Âs’ın yazdıkları
C) Ebû Râfi’in yazdıkları
D) Dîne Çağrı Mektupları
E) Ebû Hüreyre’nin hadis sahîfeleri
Çözüm: A, B, C, D seçenekleri Hz. Peygamberimiz
hayattayken yazılan hadislerden olup en çok hadis rivayet
etmiş sahâbî olan Ebû Hüreyre’nin pek çok yazılı hadis
malzemesine sahip olduğu nakledilmektedir. Doğru cevap
E’dir.
7. Hadislerin öğrenilmesinde hangi hanım sahâbilerin
büyük gayretleri olmuştur?
A) Ensâr Hanımları
B) Yazı bilen hanımlar
C) Evli olmayan hanımlar
D) Suffe’de kalan hanımlar
E) Bedir gazisi olan hanımlar
Çözüm: Hadislerin öğrenim ve öğretiminde hanım
sahâbîlerin payı büyüktür. Hanım sahâbîler içinde ise,
konumuzla ilgili olarak Ensâr denilen Medine’nin yerlisi
Müslüman hanımlar ile Hz. Peygamber’in hanımlarının
özel bir yeri vardır. Doğru cevap A’dır.
8. I. “Benden duyduğunuz şeyleri rivayet ediniz”
II. “Burada bulunan bulunmayana ulaştırsın”
III. “Benden anlatın, (ama) bana yalan söz isnad
etmeyin”
Hz. Peygamber özellikle kendi hadislerinin öğrenilip
öğretilmesini de emir ve tavsiye etmiştir. Yukarıdaki
sözlerden hangilerini Hz. Peygamber söylemiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III
Çözüm: Hz. Peygamber’in hadislerinin öğrenilip
öğretilmesi ile ilgili birkaç sözü şöyledir: “Benden
duyduğunuz şeyleri rivayet ediniz” (Heysemî, Mecme‘u’zzevâid,
I, 148 ). “Burada bulunan bulunmayana
ulaştırsın” (İbn Ebû Hâtim, el-Cerh ve’t-ta‘dîl, I, 8).
“Benden anlatın, (ama) bana yalan söz isnad etmeyin”
(Hatîb el-Bağdâdî, Şerefu ashâbi’l-hadîs, s.12). Doğru
cevap E’dir.
9. Değişik yazı malzemelerine kaydedilerek veya
ezberlenerek koruma altına alınmış olan hadislerin
kitaplar (dîvânlar) içinde toplandığı dönem
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tebvîb Dönemi
B) Tasnîf Dönemi
C) Tedvîn Dönemi
D) Tehzîb Dönemi
E) Tesbît Dönemi
Çözüm: Tedvîn dönemi, daha önce değişik yazı
malzemelerine kaydedilerek veya ezberlenerek koruma
altına alınmış olan hadislerin kitaplar (dîvânlar) içinde
toplandığı dönemdir ve hicrî 1. asrın sonlarından 2. asrın
1. veya 2. çeyreğine kadar süren bir zaman dilimini içine
alır. Doğru cevap C’dir.
10. Hadisler önce yazılı ve sözlü olarak koruma ve kayıt
altına alınmaya çalışılmış, sonra bunlar belli kitaplar
içinde bir ayaya toplanmış ardından da bu
kitaplardaki hadislerin sınıflandırılması yoluna
gidilmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisinde
tarihsel sıralama doğru biçimde verilmiştir?
A) Tesbît, Tedvîn, Tasnîf
B) Tasnîf, Tesbît, Tedvîn
C) Tesbît, Tasnîf, Tedvîn
D) Tasnîf, Tedvîn, Tesbît
E) Tedvîn, Tasnîf, Tesbît
Çözüm: A seçeneğinde tarihsel sıralama doğru biçimde
verilmiştir. Doğru cevap A’dır.