1. Aşağıdakilerden hangileri Şûrâ (42) 51’de ifade edilen
vahyin iniş türlerindendir?
I. Peygamberin kalbine doğrudan yerleştirme
II. Bir perde arkasından bildirilmesi
III. Bir meleğin elçi olarak görevlendirilmesi
A) I
B) I-II
C) I-III
D) II-III
E) I-II-III
Çözüm: Yüce Allah şu âyette vahyin üç türlü
gelebileceğini haber vermektedir; “Allah bir insanla
ancak vahiy yoluyla veya perde arkasından konuşur yahut
bir elçi gönderip izniyle ona dilediğini vahyeder” (Şûrâ
(42), 51). Bu nedenle doğru cevap E'dir.
2. Cebrail’in asli suretiyle görünerek vahiy getirmesine
işaret eden sure aşağıdakilerden hangisidir?
A) Necm
B) İnşirâh
C) Bakara
D) Müddesir
E) Münâfikûn
Çözüm: : Cebrâil’in aslî suretiyle vahiy getirmesi iki defa
meydana gelmiştir: Birincisi, Hz. Muhammed’in
peygamberliğinin başlangıcında olmuştur “Andolsun ki o
Cebrâil’i apaçık ufukta görmüştür” (Tekvir (81), 23) âyeti
buna işâret etmektedir. İkincisi ise, Miraç’ta Sidretu’lMüntehâ’da
vâki olmuştur. /“Andolsun onu, bir kez daha
Sidretu’l-Müntehâ’nın yanında görmüştür” (Necm (53),
13-14) âyetleri de bu ikincisine işâret etmektedir Bu
nedenle doğru cevap A'dır.
3. Aşağıdaki vahiy-ilham eşleştirmelerinden hangisi
doğrudur?
A) Vahiy-Cüzî
B) İlham-Küllî
C) İlham-Vasıtalı
D) Vahiy-Vasıtalı
E) İlham-Bağlayıcı
Çözüm: : Vahiyle ilham arasında şu farklar
bulunmaktadır: 1. Peygamberler kendilerine indirilen
vahyin Allah katından olduğunu kesin olarak bilirler.
İlhamın kaynağı belli olmadığı için onu alanlar onun
nereden geldiğini bilemezler.2. Vahiy vasıtalı, ilham ise
vasıtasız olarak tecellî eder. 3. Vahiy olayı son bulmuştur,
ilham ise devam etmektedir. 4. Vahiy bağlayıcıdır, ilham
ise bağlayıcı değildir. 5. Vahiy umumî ve küllî, ilham ise
hususî ve cüzîdir. 6. Vahiy yoluyla elde edilen bilgiler
birbirleriyle çelişmez; ilham ile elde edilen bilgiler ise
birbirleriyle çelişebilir. Bu nedenle doğru cevap D'dir.
4. Farklı zaman ve zeminlerde inme durumlarını anlatan
terim açıklamalarından hangisi doğrudur?
A) El-Ardî – Semâda iken nazil olma
B) En-Nehârî- Gündüz nazil olma
C) Es-Sayfî- Yeryüzünde iken nazil olma
D) Eş-Şitâi- Yolculukta iken nazil olma
E) El-Firaşî-Yaz mevsiminde nazil olma
Çözüm: : El-Ardî: Hz. Peygamber yeryüzünde iken nâzil
olan vahiylerdir. Es-Sayfî: Yaz mevsiminde nâzil olan
vahiylerdir. Eş-Şitâî: Kış mevsiminde nâzil olan
vahiylerdir. El-Firâşî: Hz. Peygamber yatağında iken
nâzil olan vahiylerdir. En-Nehârî: Gündüz nâzil olan
vahiylerdir. Bu nedenle doğru cevap B'dır.
5. Aşağıdakilerden hangisinin kaynaklarda
Hz.Muhamed’in zamanında ferdi olarak Kur’ân’ın
tamamını topladığı rivayet edilmektedir?
A) Ali
B) Ömer
C) Osman
D) Ebû Bekir
E) Abdullah b. Abbas
Çözüm: : Bazı kişiler bu işi ferdî olarak yapmışlardı.
İlgili kaynaklarda Resûlullah’ın zamanında şu kişilerin
Kur’ân’ın tamamını topladıkları rivâyet edilmektedir: Ali
b. Ebî Tâlib, Sa’d b. Ubeyd b. en- Nu’mân b. Amr b. Zeyd,
Ebû’d-Derdâ’ Uveymir b. Zeyd, Mu’âz b. Cebel,Ebû Zeyd
b. Sâbit, Zeyd b. Sâbit, Übey b. Ka’b, Ubeyd b. Mu’âviye..
Bu nedenle doğru cevap A'dır.
6. Aşağıdakilerden hangileri Hz. Osman döneminde
kullanılan yazı sitillerindendir?
I. Bedel
II. Hazif yapılması
III. Tek kıraata elverişli olacak şekilde yazma
A) I
B) II
C) I-II
D) I-III
E) II-III
Çözüm: : Hz. Osman döneminde Mushaf çoğaltılırken bu
günkü yazım kurallarından farklı bir yazı stili
kullanılmıştır. Bu farklılıklardan bazılarışunlardır:
Hazif yapılması, fazladan harf ilave edilmesi, bedel, fasl ve vasl,
iki kıraata elveirşli olacak şekilde yazma.
Bu nedenle doğru cevap C'dir.
7. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Osman’ın Kur’an’ı
çoğaltacak heyet için belirlediği talimatlardandır?
A) Ebû Bekr döneminde toplanan Mushaf esas
alınmayacaktır
B) Hz. Peygamber’in son arzada okumuş olduğu bir
harf ve geriye kalan altı harf alınacaktır
C) Nüshalara tilâveti neshedilmiş âyetler yazılacaktır
D) Lehçe bakımından herhangi bir ihtilaf çıkarsa,
Kureyş lehçesi tercih edilecektir
E) Çeşitli maksatlarla kaydedilen birtakım özel not ve
kayıtlar bu Mushaflara yazılacaktır.
Çözüm: : Hz. Osman, Kur’ân’ı çoğaltacak olan heyete, şu
prensiplere göre çalışmaları talimatı verdi: 1.
Çoğaltmada, Ebû Bekr döneminde toplanan Mushaf esas
alınacaktır.2. Çoğaltılacak nüshalara, Hz. Peygamber’in
son arzada okumuş olduğu bir harf alınacak, geriye kalan
altı harf alınmayacaktır. 3. Bu nüshalara tilâveti
neshedilmiş âyetler yazılmayacaktır. 4. Heyetteki üyeler
arasında lehçe bakımından herhangi bir ihtilaf çıkarsa,
Kureyş lehçesi tercih edilecektir. 5. Birkaç Kur’ân nüshası
istinsah edilerek çeşitli beldelere gönderilecektir. Bu
beldelere gönderilen Kur’ân nüshalarına uyan diğer
nüshalar aynen kalacak, uymayanlar bunlara göre tashîh
edilecek, tashîhi mümkün olmayanların ise ya imhâsı ya
da mürekkeplerinin silinmesi sağlanacaktır. 6. Sûreler bu
gün elimizdeki Kur’ân’larda olduğu şekilde tertîb
edilecektir. 7. Çeşitli maksatlarla kaydedilen birtakım özel
not ve kayıtlar bu Mushaflara yazılmayacaktır. Bu nedenle
doğru cevap D'dir.
8. Aşağıdakilerden hangileri vahiy esnasında görülen
hallerdendir?
I. Hz. Muhammed’in horultuya benzer ses çıkarması
II. Hz. Muhammedi’in yanında arı uğultusuna benzer ses
işitilmesi
III. Hz. Muhammed’in çevresinde olan bitenlerden hiç
haberinin olmaması
A) I
B) II
C) I-II
D) I-III
E) II-III
Çözüm: : Vahiy esnasında Hz. Peygamber’de şu haller
meydana gelmiştir: 1. Resûlullah’ın, en soğuk günlerde
bile alnının terlemesi. 2. Resûlullah’ın üzerine büyük bir
ağırlığın çökmesi. 3. Resûlullah’ın yanında bazen
horultuya, bazen de arı uğultusuna benzer bir ses
işitilmesi. 4. Resûlullah’ın sırt üstü yatarak üzerinin
örtülmesi ve yüzünün kızarması. 5. Bunlardan başka vahiy
inerken Resulullah’ın uykusu gelir, vücudu kaskatı kesilir
ve ağırlaşır, üzerine sekînet iner, gözlerini belli bir
noktaya dikerdi. Bu nedenle doğru cevap C'dır.
9. Aşağıdakilerden hangileri Kur’an’ın mushaflaşma
sürecinde yer alan aşamalardan biridir?
I. Sahabenin ezberlemesi
II. Cem
III. İstinsah
A) I
B) II
C) I-II
D) I-III
E) I-II-III
Çözüm: : Kur’an’ı Kerimin mushaflaşma süreci şu
aşamalardan oluşmaktadır; 1. Sahabenin ezberlemesi, 2.
Kur’an’ın yazılması, 3. Kur’an’ın toplanması (cem) ve 4.
Kur’an’ın çoğaltılması (istinsah). Bu nedenle doğru cevap
A'dır.
10. Aşağıdakilerden hangileri vahyin parça parça
inmesinin hikmetlerindendir?
I. Müslümanlara kolaylık sağlaması
II. İnanmayanların iç yüzünün açığa çıkması
III. Hz.Peygamber’in yaptığı hataların zamanında
düzeltilmesi
A) I
B) I-II
C) I-III
D) II-III
E) I-II-III
Çözüm: : Vahyin parça parça indirilmesinin hikmetleri
şunlardır: 1. Kur’ân’ın parça parça indirilmesiyle
Müslümanlara büyük bir kolaylık sağlanmıştır. Eğer
Kur’ân’ın tamamı birden indirilmiş olsaydı, muhâtaplar
onun bütün hükümleriyle bir anda mükellef olacaklardı..
2. Kur’ân, parça parça inmekle, ona inanmayanların iç
yüzleri açığa çıkmıştır. Münafık ve müşrikler İslâm’a ve
Müslümanlara karşı düşmanlık yapma konusunda
birleşmişlerdi. Özellikle münâfıklar mü’minler için daha
büyük bir tehlike oluşturuyordu. Zîrâ münâfıklar,
Müslümanlarla iç içe yaşıyor, birlikte ibâdet ediyorlardı.
Bu açıdan münâfıkların gizli niyetlerinin bilinmesi için
Kur’ân’ın peyderpey nüzulü gerekiyordu. 3. Hz.
Peygamber ve ashâbının yaptığı hatalar zamanında
düzeltilmiştir. Bunun en güzel misâllerinden biri şu
olaydır: Münâfıkların ileri gelenlerinden Abdullah b.
Übeyy’in oğlu, Hz. Peygamber’e gelerek ölen babasının
cenâze namazını kıldırmasını ondan istemiş, Hz.
Peygamber de onun bu talebini yerine getirmiştir. İşte bu
olaydan hemen sonra şu âyet inmiştir: “Onlardan ölmüş
olan hiçbirine asla namaz kılma; onun kabri başında da
durma! Çünkü onlar, Allah ve Resûlünü inkâr ettiler ve
fâsık olarak öldüler” Bu nedenle doğru cevap E'dır.