Dünyanın en değerli markaları arasında ilk iki
sırayı bilgi teknoloji firmaları Apple ve Google paylaşmaktadır
(Chen, 2015). Ağır sanayi, petrol ya da
gıda sektörü firmalarının önüne geçen bu firmalar,
bizlere dünyada nasıl bir süreç yaşandığına dair
ipuçları vermektedir. Bilgi teknolojisi firmalarının
bu denli değerli olması “bilgi”nin günümüzde ne
kadar önemli olduğunun bir kanıtı olarak düşü-
nülebilir. Gücünü sanayiden alan sanayi toplumundan
sonra temel üretim ve güç faktörü “bilgi”
olmuş ve “bilgi toplumu” olabilmek büyük önem
kazanmıştır.
Türk toplumunun da bir bilgi toplumu hâline
dönüşmesine yönelik yoğun çabalar bulunmaktadır.
Bunlardan en somutu, T.C. Kalkınma Bakanlığı,
Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı tarafından
“Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı”nın oluş-
turulmsıdır. Ülkemizin 2015-2018 döneminde takip
edeceği Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı
Yüksek Planlama Kurulu tarafından kabul edilerek
6 Mart 2015 tarihli Resmî Gazete’nin mükerrer
sayısında yayımlanmıştır (Bilgi Toplumu Dairesi
Başkanlığı, 2014).
Temel Bilgi Teknolojileri kitabının bu ilk ünitesinde
Bilgi, Teknoloji ve Toplum kavramları üzerinde
odaklanmak istiyoruz. Böylece, kitabımızın
diğer ünitelerinde anlatılan teknik konuları daha
iyi anlayabileceğinizi düşünüyoruz. Bu bağlamda
ünitemizde öncelikle bilgi toplumunun temelini
teşkil eden “bilgi” ve ilgili temel kavramlar üzerinde
duracağız. Sonrasında bilgi işleme sürecini inceleyecek
daha sonra da teknolojinin sosyal hayat
üzerindeki etkilerini keşfedeceğiz.
ÖNEMLİ KAVRAMLAR
Bilginin önemi yeni ortaya çıkmış değildir. Kendi
yaşantımızı göz önüne getirdiğimizde aslında hayatımızın
her aşamasında bilgiye ne kadar ihtiyaç
duyduğumuzu fark edebiliriz. Öncelikle adımızı ve
yaşadığımız yeri biliriz. Yürümek, konuşmak ve diğer
günlük aktivilterimizi nasıl yapacağımızı biliriz.
Aynı şekilde, bir yabancı dil, coğrafya, bilgisayar ya
da fizik bilebiliriz. Yabancı dil bilgimiz o dili ana
dili olarak kullanan bir kişi kadar olmayabilir fakat
uzmanlık alanımız o dili öğretmek ya da o alanda
araştırma yapmak ise o dili ana dili olarak konuşan
kişiden daha fazla biliyor olabiliriz. O dilin ilmine
sahip olduğumuzu söyleyebiliriz. Bir başka açıdan
baktığımızda ise bazı şeyleri belki de bilgi teknolojilerini
kullanarak ihtiyaç duyduğumuzda bilebiliriz.
Örneğin Çin Seddi’nin uzunluğu, Pİ sayısının
virgülden sonraki altı basamağı ya da bir yemeğin
malzemelerini bilebiliriz. Bu bildiklerimizi nasıl ve
ne amaçla kullanacağımızı bilmiyorsak ya da kullanmıyorsak
bizim için bir malumattan öteye geç-
miyor demektir.
Malumat kelimesinin karşılığı olarak enformasyon
kelimesi de kullanılmaktadır. Enformasyon
kelimesi İngilizce “Information” kelimesinden
Türkçeleştirilmiştir. Bilgi teknolojileri ise
“Information Technologies”in karşılığı olarak
kullanılmaktadır.
Yukarıda da bahsedildiği gibi bilgi her zaman
önemli olmuştur fakat günümüzde bilgiye ulaş-
mak, bilgi edinmek ve bilgi üretimine katılmak
güncel bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağladığı
imkânlarla daha da kolay hâle gelmiştir. Yeni teknolojiler
yardımıyla daha geniş çerçevede enformasyon
kaynaklarına ulaşabiliyor ve daha fazla
veriyi bilgisayarları kullanarak yorumlayabiliyoruz.
Yine bu teknolojilerin yardımıyla bilgi inanılmaz
bir hızla üretiliyor ve yayılıyor.
Çevrim içi ortamlarda gerçekleştirilen her eylem
bir bilgi üretir. Bir siteyi ziyaret ettiğimizde,
bir yorum yazdığımızda, Facebook’ta bir şey paylaştığımızda
ya da beğendiğimizde de bilgi üretiriz.
Cisco (2014) tarafından yayımlanan “Cisco
Visual Networking Index” rapor verilerine göre,
2016 yılında yıllık küresel İnternet trafiği Zettabayt (1000 Exabayt) eşiğini geçecek ve
2018 yılına gelindiğinde küresel İnternet trafiği yıllık 1,6 Zettabayta
ya da aylık 131,6 Exabayta ulaşacak.
Cisco raporlarına göre, 2018 yılında İnternet’te bir ayda
dolaşan vidyoyu izlemek isteyen bir kişinin beş milyon yıldan
daha fazla zamana ihtiyacı olacak ve bir saniyede yaklaşık bir milyon
dakikalık vidyo içeriği ağ üzerinden taşınacaktır.
Küresel bilgisayar ağları içinde üretilen ve günümüzdeki geleksel
veritabanları ve yazılımları ile düzenlenemeyecek ve işlenemeyecek
büyüklükteki veri için Büyük Veri (Big Data) terimi kullanılmaktadır.
(Batra, 2014).
Büyük verinin ne kadar büyük olduğunu bu satırlar yazıldığı tarihte
İnternet’te 60 saniyede neler olduğuna bakarak daha iyi anlayabiliriz.
Bu bilgiye ulaşmak için özel olarak hazırlanmış olan
“http://whathappensontheinternetin60seconds.com/” adresinden faydalanabiliriz.
Bu siteye göre, Mayıs 2015 tarihinde,
60 saniye içinde 2.024.423 Google araması yapılmış;
2.870.786 Youtube videosu izlenmiş;
291.858.755 e-posta gönderilmiş ve
çevrim içi alışveriş için 414.387$ harcanmıştır.
0 Yanıt
1536 Gösterim