Hz. Osman zamanında İslâm orduları İran içlerine doğru ilerlemeye devam
etti. İsfahan, Hemedan ve Kirman alınarak İran fethi büyük ölçüde
tamamlandı. İran’a yapılan seferler Bahreyn üzerinden deniz yoluyla da
sürdürüldü. İstahr ve bölgedeki diğer şehirler fethedildi ve Belûcistan’ın sahil
bölgesine kadar ulaşıldı. Merv’e çekilmek zorunda kalan Sâsânîler’in son
hükümdarı III. Yezdecird 31 (651) yılında kendi adamları tarafından
öldürüldü. Bu sırada İran’ın tamamı İslâm hâkimiyetine girmiş bulunuyordu.
Horasan’a etkili ve sürekli akınlar Hz. Osman zamanında başladı. 31 (651)
yılının ikinci yarısında Ahnef b. Kays, Kirman üzerinden Horasan’a girdi ve
Tohâristan’a kadar uzanan toprakları fethetti. Bölgedeki fetihleri organize
eden Basra valisi Abdullah b. Âmir de Nîşâbûr’u ele geçirdi ve bu şehirde
Horasan'ın ilk mescidini yaptırdı. Abdullah b. Âmir ve Ahnef b. Kays'in
hoşgörülü tutumları, Sâsânî valilerinin ve mahallî hükümdarların İslâm
hâkimiyetini kabul etmelerine zemin hazırladı. Abdullah ve Ahnef, bundan
sonra bugünkü Afganistan sınırları içinde kalan Belh, Herat, Bûşenc ve Tûs
gibi önemli şehirleri de ele geçirdiler. Makdîsî, bölge halkı arasında İslâm’ın
hızlı birşekilde yayıldığını söylemektedir (Ahsenü’t-tekâsîm, s. 293). Diğer
tarafta Ermenistan, Gürcistan, Dağıstan, Azerbaycan, Arrân bölgesi ve Tiflis
fethedildi. Hz. Osman Erdebil merkez olmak üzere Azerbaycan’ın çeşitli
şehirlerine birlikler yerleştirdi ve İslâmiyet'in yayılması için yoğun bir gayret
gösterdi.
0 Yanıt
1625 Gösterim