Konu: Hac İbadetinin Uygulanışı

[Ders Hocası]

Burada hac ibadetinin üç ayrı uygulanışı özet olarak verilecektir.

İfrad Haccı:

Hacı adayı, mîkat denilen yerlerden birinde veya oraya varmadan hac niyetiyle ihrama girer. Mekke’ye varınca mümkünse gusül abdesti, o mümkün olmazsa mutlaka abdest alarak Kâbe’yi tavaf (kudûm tavafı) eder. Safâ ile Merve arasında sa‘y yapar. Bundan sonra Mekke’de ihramlı olarak hayatına devam eder, imkân buldukça nâfile tavaf yapar.

Bayramdan iki gün önce (terviye günü) bütün hacı adayları kafileler halinde Arafat’a intikal eder.

Arefe gününü Arafat’ta geçirir, vakfe yapar. O gün güneş battıktan sonra Müzdelife’ye hareket eder. Geceyi orada geçirir ve sabahleyin (bayram sabahı) oradan Mina’ya hareket eder. Akabe Cemresi’ne yedi adet taş atar (şeytan taşlama). Tıraş olarak ihramdan çıkar.

Cinsel ilişki dışındaki ihram yasakları kalkar. İhram yasakları kısmen kalktığı için buna birinci tahallül denir. Mekke’ye gidip Kâbe’yi tavaf (ziyaret tavafı)
eder. Bundan sonra ihram yasakları tamamen kalkmış olur. Buna da ikinci
tahallül denir. Bayramın ikinci ve üçüncü günleri tekrar Mina’ya gidip üç
cemreye yedişer taş atar. Dönüş vaktine kadar Mekke’de kalır, ayrılacağı
zaman tekrar Kâbe’yi tavaf eder (veda tavafı). Şâfiî mezhebi mensupları
bayram (dört gün) çıktıktan sonra Ten‘îm denilen yere giderek orada umre
için yeniden ihrama girerler ve Kâbe’ye gelerek tavaf, arkasından sa‘y
yaptıktan sonra tıraş olmak suretiyle umre ihramından çıkarlar. Böylece
hacdan sonra farz olan umre ibadetini de yapmış olurlar. Hanefî mezhebi
mensupları da isterlerse aynı şekilde umre yapabilirler. Fakat umrenin aynı
seyahatte sık aralıklarla tekrarlanması hoş karşılanmaz.

Temettu‘ Haccı:

Hacı adayı mîkatta veya oraya varmadan umre niyetiyle ihrama girer. Mekke’ye varınca Kâbe’yi tavaf eder. Safâ ile Merve arasında sa‘y yapar. Bundan sonra tıraş olarak ihramdan çıkar.

Mekke’de ihramsız olarak hayatına devam eder, imkân buldukça nâfile tavaf yapar. Bayramdan iki gün önce (terviye günü) veya daha önce hac için ihrama girer. O gün kafileler Arafat’a intikal eder. Arefe gününü Arafat’ta geçirir, vakfe yapar.
Bundan sonraki kısım, ifrad haccında olduğu gibi devam eder. Ondan farklı
olarak bunlar daha önce hac için sa‘y yapmamışlarsa ziyaret tavafından sonra sa‘y yaparlar. Bayram günlerinde çok izdiham olacağından isteyen, hac için ihrama girdikten sonra bir nâfile tavaf ve onun arkasından da sa‘y yapar. Böylece haccın sa‘yini önceden yapmış olacağından ziyaret tavafından sonra ayrıca sa‘y yapma durumunda kalmaz. Temettu‘ haccı yapan, tıraş olmadan veya tıraştan sonra bayramın üçüncü günü akşamına kadar geçen süre içinde bir kurban keser.

Kırân Haccı:

Hacı adayı, mîkatta veya oraya varmadan hac ve umre için ikisine birden niyet ederek ihrama girer. Mekke’ye varınca önce umre yapar.
Bu maksatla Kâbe’yi tavaf eder. Safâ ile Merve arasında sa‘y yapar.
İhramdan çıkmaz ve aynı ihramla hac ibadetine başlar.

İfrad haccında anlatıldığı şekilde hac için tekrar tavaf (kudûm tavafı) ve arkasından sa‘y yapar. Bundan sonraki aşamalar tamamen ifrad haccında anlatıldığı gibidir.

Ondan farklı olarak temettu‘ haccında olduğu gibi tıraş olmadan veya tıraştan sonra bir kurban keser. Şâfiî mezhebine göre kırân haccında ayrıca umre için tavaf ve sa‘y yoktur. Mekke’ye varınca yapılan tavaf ve sa‘y her ikisi için de geçerlidir.